Việt Nam đạt được nhiều tiến bộ trong phát triển con người
Bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP ở Việt Nam
Bài liên quan
Khoảng 6 triệu người Việt Nam đã thoát nghèo
Phải hình thành nhanh nhất mạng lưới chăm sóc, bảo vệ trẻ em
Liên hợp quốc cảnh báo đây là thập kỷ nóng nhất trong lịch sử
Xóa bỏ rào cản đối với người khuyết tật
Cộng đồng tích cực hưởng ứng cuộc thi: “Yêu đẹp – an toàn cho phụ nữ”.
Nâng cao vai trò Giới trong giảm nhẹ rủi ro thiên tai, biến đổi khí hậu
Đây là một phát hiện chính trong Báo cáo Phát triển con người năm 2019, được Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) công bố vào hôm nay và có tiêu đề “Bất bình đẳng trong phát triển con người ở thế kỷ 21: Không chỉ thu nhập, mức trung bình và hiện tại.”
Phát biểu trong hội thảo công bố báo cáo ở Việt Nam, bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP ở Việt Nam, nhấn mạnh rằng Báo cáo Phát triển con người năm 2019 đã hé lộ một thế hệ mới các hình thức bất bình đẳng đang nổi lên xung quanh các vấn đề công nghệ số, giáo dục và cuộc khủng hoảng khí hậu, cũng như đề xuất các cách thức mới để đo lường và tiếp cận các hình thức bất bình đẳng này. Bà Wiesen khen ngợi Việt Nam đã kiên định chọn hướng phát triển lấy con người làm trọng tâm và sự bình đẳng trong các chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
“Việt Nam đã đạt được tăng trưởng đáng kể trong phát triển con người kể từ năm 1990 với mức độ bất bình đẳng tăng chậm. Căn cứ vào chỉ số HDI điều chỉnh theo bất bình đẳng, Việt Nam đạt được thứ hạng cao hơn 9 bậc so với năm 2018. Vì vậy, Việt Nam đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng khi Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội cho giai đoạn tiếp theo của đất nước đang được xây dựng, với các quyết định đưa ra ngày hôm nay sẽ quyết định liệu đất nước có tiếp tục duy trì được xu hướng phát triển hiện tại với mức độ bất bình đẳng ở mức tương đối thấp không, hay là các hình thức bất bình đẳng mới đang nổi lên sẽ được khắc sâu và trở nên trầm trọng hơn cùng với con đường phát triển không bền vững”. Trưởng đại diện thường trú UNDP ở Việt Nam cho biết.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng |
Ông Vũ Đại Thắng - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh gia cao nỗ lực của UNDP trong việc xây dựng và công bố Báo cáo phát triển con người hàng năm, ông cũng một lần nữa nhấn mạnh quyết tâm cao của Đảng và nhà nước về phát triển con người, minh chứng bằng việc Quốc hội trong kỳ họp tháng 10 mới đây, đã thông qua Đề án phát triển kinh tế, xã hội vùng dân tộc thiểu số với mục tiêu bình đẳng trong phát triển con người - đúng với tinh thần “Không ai bị bỏ lại phía sau” mà Chính phủ Việt Nam luôn cam kết khẳng định.
Tiến bộ trong phát triển con người, bất bình đẳng giới, phát triển môi trường và bền vững
Cũng theo báo cáo, Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam đang ở gần mức trần của nhóm các nước có Chỉ số phát triển con người ở mức trung bình. Với chỉ số HDI là 0,63, Việt Nam xếp thứ 118 trong tổng số 189 nước. Việt Nam chỉ cần thêm 0,007 điểm để vào được nhóm các nước có Chỉ số phát triển con người ở mức cao.
Trong khi đó, chỉ số HDI của Việt Nam vào năm 2018 bị giảm là có 16,3% do yếu tố bất bình đẳng gây ra. Sự sụt giảm thu nhập của Việt Nam có 18,1% là do bất bình đẳng và chỉ số GINI ở mức 35,3, trong nhóm các nước có chỉ số GINI thấp nhất của khu vực Đông Á và Thái Bình Dương.
Việt Nam cũng có kết quả tốt về khía cạnh bình đẳng giới. Chỉ số phát triển giới ở mức 1,003 đã đưa Việt Nam vào nhóm dẫn đầu trong số 5 nhóm gồm 166 nước trên toàn thế giới, xếp thứ 68 trong số 162 nước về chỉ số phát triển giới. Đặc biệt đáng khen ngợi là tỉ lệ nữ đại biểu quốc hội đã giúp Việt Nam nằm trong nhóm 1/3 các nước đứng đầu thế giới về tỉ lệ này.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều lĩnh vực quan trọng cần tiếp tục cải thiện: Việt Nam nằm trong nhóm 1/3 các nước xếp hạng thấp nhất toàn cầu về tỷ lệ giới tính khi sinh (1,12), bạo lực đối với phụ nữ gây ra bởi đối tượng không phải là chồng/ bạn tình (34,4%), và tỷ lệ phụ nữ có tài khoản tại các tổ chức tài chính hoặc với các công ty cung cấp dịch vụ tài chính qua di dộng (30,4%).
Về vấn đề phát triển môi trường và bền vững, Báo cáo Phát triển con người nêu bật tỉ lệ che phủ rừng của Việt Nam nằm trong nhóm 1/3 các nước dẫn đầu toàn thế giới. Cùng lúc đó, Việt Nam lại nằm trong nhóm 1/3 các nước xếp hạng cuối về phát thải khí các-bon theo đầu người.
Vượt ra ngoài thu nhập, mức trung bình và hiện tại
Báo cáo cho thấy rằng bất chấp các tiến bộ chưa từng có chống lại nghèo đói và bệnh tật, các vấn đề bất bình đẳng có tính hệ thống đang gây tổn thương sâu sắc tới xã hội của chúng ta. Báo cáo phân tích vấn đề bất bình đẳng ở ba bước: vượt ra ngoài thu nhập, mức bình quân và hiện tại. Tuy nhiên, vấn đề bất bình đẳng không phải là không có giải pháp, báo cáo cũng đưa ra một loạt các lựa chọn chính sách để đối phó với vấn đề này.
Báo cáo Phát triển con người đề xuất các chính sách bảo trợ xã hội, chẳng hạn, đảm bảo cạnh tranh công bằng cho các vị trí việc làm thông qua nền tảng công nghệ phi tập trung, đầu tư vào học tập suốt đời để giúp người lao động thích nghi hoặc thay đổi sang các công việc mới và đồng thuận quốc tế về đánh thuế các hoạt động số... Tất cả nhằm góp phần xây dựng một nền kinh tế số mới, an toàn và ổn định như một động lực thúc đẩy sự thu hẹp các năng lực cơ bản thay vì phân hóa các năng lực nâng cao trong phát triển con người.