Bà Rịa - Vũng Tàu quyết liệt trong phòng, chống vi phạm IUU

Tại cuộc họp Giao ban báo chí quý I/2025, của Ban Tuyên giáo và Dân vận tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tổ chức, đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã có báo cáo liên quan đến công tác phòng, chống khai thác thủy, hải sản bất hợp pháp.

Quyết liệt trong phòng, chống vi phạm IUU

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, trước yêu cầu cấp bách về gỡ “thẻ vàng” IUU của Ủy ban Châu Âu (EC), tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang triển khai nhiều biện pháp mạnh mẽ, đồng bộ để phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Từ đầu năm 2025 đến nay, công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm và hoàn thiện cơ sở pháp lý trên địa bàn tỉnh được thực hiện quyết liệt, bài bản, thể hiện rõ sự kiên định trong mục tiêu phát triển ngành thủy sản bền vững.

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang triển khai nhiều biện pháp mạnh mẽ để phòng, chống vi phạm IUU

Cụ thể, Sở triển khai giám sát nghiêm ngặt tàu cá ra, vào cảng khi ngay từ đầu năm 2025, công tác kiểm tra, giám sát tàu cá tại cảng được tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đặc biệt chú trọng. Đã có 2.392 lượt tàu cá cập cảng và 3.448 lượt tàu rời cảng được giám sát chặt chẽ.

Tổng sản lượng thủy sản khai thác được giám sát qua cảng đạt 19.074 tấn, qua đó cấp 53 giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản với tổng trọng lượng gần 969 tấn.

Những con số ấn tượng này không chỉ phản ánh quyết tâm chính trị mà còn là kết quả của sự phối hợp hiệu quả giữa các lực lượng chức năng trong giám sát hành trình và truy xuất nguồn gốc thủy sản.

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu mạnh tay xử lý vi phạm pháp luật, thể hiện rõ tinh thần “không vùng cấm” trong xử lý vi phạm pháp luật liên quan đến IUU. Tỉnh đã đề xuất truy tố 7 vụ án hình sự vi phạm trong khai thác, truy xuất nguồn gốc đánh bắt thủy, hải sản trên biển.

Nổi bật là hai vụ án vi phạm trong việc cấp giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác tại Cảng cá Hưng Thái và Xí nghiệp Cơ khí tàu thuyền, đều bị khởi tố hình sự vì hành vi làm giả con dấu, tài liệu.

Cơ quan điều tra đã kết luận và chuyển hồ sơ truy tố các bị can theo quy định pháp luật, thể hiện thái độ nghiêm khắc và minh bạch.

Bên cạnh kiểm soát nội địa, tỉnh cũng xử lý nhiều vụ tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, một số vụ điển hình như ngày 17/8/2024, tàu BV-93481-TS cùng 9 thuyền viên bị phía Indonesia bắt giữ.

Đến tháng 1/2025, 8 người được trao trả, còn thuyền trưởng tiếp tục bị giam giữ. Công an tỉnh đã vào cuộc điều tra và bước đầu xác định có dấu hiệu tháo hoặc gửi thiết bị giám sát hành trình (VMS).

Ngày 13/12/2024, Chủ tàu kiêm thuyền trưởng Nguyễn Bé của tàu BD-30933-TS bị tuyên án 6 năm tù vì tổ chức đưa người ra khai thác trái phép tại vùng đặc quyền kinh tế của Malaysia.

Tháng 3/2025, vụ việc ông Nguyễn Văn Minh điều khiển tàu cá BĐ-93150-TS đưa người vượt biên trái phép cũng đã bị khởi tố hình sự. Hồ sơ đang được bàn giao để khởi tố bị can theo thẩm quyền.

"Cái giá phải trả" của chủ tàu kiêm thuyền trưởng Nguyễn Bé về hành vi vi phạm trong quy định về khai thác IUU là bị tuyên án 6 năm tù với hành vi tổ chức đưa người ra khai thác trái phép (Ảnh: CA tỉnh BRVT)

"Chiêu trò" tháo, gửi thiết bị VMS bị bóc trần

Một trong những hành vi tinh vi nhằm qua mặt lực lượng chức năng là tháo, gửi thiết bị định vị, giám sát (VMS) từ tàu này sang tàu khác để che giấu hành vi đánh bắt trái phép.

Từ 2023 đến nay, Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tỉnh phối hợp với các đơn vị hải quân, cảnh sát biển và kiểm ngư Trung ương đã phát hiện, xử lý 3 vụ điển hình:

Vụ tàu BV-4053-TS giữ tới 6 thiết bị VMS của các tàu khác. 4 bị cáo bị đưa ra xét xử, với mức án cao nhất lên đến 3 năm 6 tháng tù giam.

Vụ 4 tàu cá khác như BV-97057-TS, BV-97607-TS… liên quan đến hành vi trao đổi VMS giữa biển khơi cũng đang được tiếp tục điều tra. Hai bị cáo trong vụ này đã ra tòa, nhưng phiên xử tạm hoãn để làm rõ thêm tình tiết mới.

Vụ việc đặc biệt nghiêm trọng ngày 19/4/2024: Tàu BTh-89576-TS của Bình Thuận giữ tới 19 thiết bị VMS tại vùng biển gần Côn Đảo. Vụ án đã hoàn tất điều tra, đề nghị truy tố 3 bị can, đồng thời xử phạt hành chính 26 chủ tàu, thuyền trưởng với tổng tiền phạt lên tới 576 triệu đồng.

Ngoài ra, từ đầu năm 2025, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã xử lý 58 trường hợp vi phạm quy định về khai thác IUU, tổng số tiền xử phạt lên đến 1,44 tỷ đồng.

Đáng chú ý, tất cả các quyết định xử phạt đều đã được thi hành nghiêm túc, thể hiện sự quyết liệt trong công tác quản lý nhà nước và răn đe vi phạm.

Tập trung chỉ đạo, siết chặt toàn tuyến

Trong thời gian tới, tỉnh xác định công tác chống IUU là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt. Các cấp ủy, chính quyền sẽ tăng cường chỉ đạo, giám sát việc thực hiện các quy định, quy trình từ cảng cá đến ngư trường.

Song song đó, lực lượng chức năng tiếp tục hiện đại hóa công nghệ giám sát hành trình, kiểm soát việc lắp đặt và vận hành thiết bị VMS, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trung ương và quốc tế để theo dõi, ngăn chặn hoạt động khai thác bất hợp pháp từ sớm, từ xa.

Với những kết quả nổi bật đã đạt được, cùng với tinh thần quyết liệt, không khoan nhượng trong xử lý vi phạm, Bà Rịa - Vũng Tàu đang khẳng định vai trò tiên phong trong cuộc chiến chống IUU của cả nước.

Đây không chỉ là nỗ lực gỡ “thẻ vàng” từ EC mà còn là cam kết phát triển nghề cá bền vững, bảo vệ tài nguyên biển, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho ngư dân chân chính.