Bảo hiểm thất nghiệp: Chính sách an sinh hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp

Người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp sẽ được hưởng đầy đủ các chế độ gồm trợ cấp thất nghiệp; tư vấn giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề

Bài liên quan

Có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp lần hai không?

BHXH Việt Nam không ngừng nỗ lực đảm bảo quyền lợi của người dân

Xin nghỉ không lương sau khi nghỉ thai sản có được hưởng bảo hiểm thất nghiệp?

Được hoàn tiền khi người lao động có hai sổ bảo hiểm xã hội?

Điểm tựa cho người lao động

Được triển khai từ đầu năm 2009 đến nay, BHTN đã góp phần không nhỏ trong việc giúp người lao động tạm ổn định cuộc sống khi bị mất việc làm. Nhờ đó họ an tâm, chủ động tìm công việc mới phù hợp với khả năng của mình. Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện chính sách BHTN, đến nay đã có gần 13 triệu người tham gia. Kết dư quỹ hiện khoảng gần 80.000 tỷ đồng.

Với những giải pháp đồng bộ, từ việc ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo điều hành, tuyên truyền, phổ biến chính sách; phối hợp tổ chức chính sách, trong những năm qua, BHTN đã đạt những kết quả đầy khích lệ. Số liệu từ Cục Việc làm, Bộ Lao động thương binh và Xã hội cho thấy, số lượng người tham gia và đóng BHTN liên tục tăng qua các năm, đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch Thủ tướng giao.

Năm 2010, năm đầu tiên thực hiện các chính sách hỗ trợ người thất nghiệp, có 162.711 người nộp hồ sơ hưởng các chế độ thất nghiệp; có 156.765 người (96,3%) đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp; 125.562 người (77,1%) được tư vấn giới thiệu việc làm và 270 người được hỗ trợ học nghề.

Đến nay, có 773.387 người nộp hồ sơ; 763.573 người (98,7%) đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp; có khoảng 1,39 triệu lượt người được tư vấn giới thiệu việc làm; 37.977 người được hỗ trợ học nghề để có thể chuyển đổi việc làm.

Cũng theo Cục Việc làm, tổng số tiền thu BHTN không ngừng tăng qua các năm, tính đến nay, bình quân tiền đóng BHTN hàng tháng của người lao động là 4.937.117 triệu đồng, tăng 9,94% so với bình quân tiền đóng năm 2017. Tổng số tiền thu BHTN năm 2018 là 15.531 tỷ đồng.

Do số người hưởng các chế độ BHTN tăng, nên tổng tiền chi cho các chế độ BHTN cũng tăng. Ước năm 2018 chi các chế độ BHTN là 9.722 tỷ đồng, trong đó chi cho trợ cấp thất nghiệp chiếm 92,8%, chi hỗ trợ học nghề chiếm 0,9%, chi bảo hiểm y tế chiếm 4,1% so với tổng chi cho các chế độ BHTN.

Đặc biệt, trong những năm qua, chính sách BHTN không những thu được nhiều kết quả tích cực mà đối tượng tham gia BHTN dần được mở rộng. Theo đó, những công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động và có nhu cầu làm việc; làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng đều được tham gia BHTN.

Người lao động chỉ cần đóng bằng 1% tiền lương tháng; người sử dụng lao động đóng bằng 1% quỹ tiền lương tháng và ngân sách Trung ương hỗ trợ tối đa bằng 1% quỹ tiền lương tháng đóng BHTN của những người lao động đang tham gia BHTN.

Người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp sẽ được hưởng đầy đủ các chế độ gồm trợ cấp thất nghiệp; tư vấn giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề

Đánh giá về chính sách này, Phó Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) Lê Quang Trung cho biết, kể từ khi chuyển chế độ bảo hiểm thất nghiệp sang thực hiện theo Luật Việc làm, đã có nhiều điểm mới có lợi cho người lao động so với quy định trước đây của Luật Bảo hiểm xã hội.

Theo quy định, người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp sẽ được hưởng đầy đủ bốn chế độ gồm: trợ cấp thất nghiệp; tư vấn giới thiệu việc làm; hỗ trợ học nghề đối với đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp từ đủ chín tháng trở lên; hỗ trợ đào tạo cho doanh nghiệp để bồi dưỡng nâng cao kỹ năng nghề, duy trì việc làm cho người lao động.

Có thể thấy, khi người lao động bị mất việc, chủ doanh nghiệp không phải mất phí trợ cấp mất việc làm cho người lao động nên họ sẽ sử dụng nguồn lao động thoải mái hơn, tạo động lực phát triển sản xuất. Cũng nhờ có BHTN, mà gánh nặng ngân sách của Nhà nước khi có thất nghiệp xảy ra được giảm bớt.

Tiếp tục đồng hành với doanh nghiệp và người lao động

Tính đến thời điểm này, về cơ bản chính sách bảo hiểm thất nghiệp đã hoàn chỉnh, các chính sách BHTN đã sớm đi vào cuộc sống và có hiệu quả, góp phần ổn định đời sống, hỗ trợ thiết thực cho người sử dụng lao động, và người lao động. Do đó, BHTN thực sự là điểm tựa của người lao động, người sử dụng lao động; góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

Ông Lê Quang Trung, Phó Cục trưởng Cục Việc làm khẳng định: Việc thực hiện chính sách BHTN đã đảm bảo được nguyên tắc chia sẻ, đóng hưởng và an toàn Quỹ, thể hiện sự hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng doanh nghiệp; giữa doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ; giữa người có nguy cơ mất việc làm thấp với người có nguy cơ mất việc làm cao…

Tuy nhiên, ông Trung lưu ý, hiện nay, nhận thức về BHTN của một số người lao động và người sử dụng lao động còn chưa cao. Công tác quản lý lao động ở nước ta còn nhiều bất cập, chưa có đủ công cụ để quản lý lao động nên rất khó kiểm soát tình trạng việc làm của người lao động. Do đó, vẫn còn trường hợp người lao động vừa đi làm, vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Mặt khác, công tác thu hồi tiền trợ cấp thất nghiệp cũng gặp nhiều khó khăn do không kiểm soát được việc người lao động di chuyển nơi ở, nơi làm việc đi địa phương khác.

Thời gian tới, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội sẽ nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Luật Việc làm, chính sách BHTN, chính sách việc làm theo hướng chú trọng không chỉ các giải pháp xử lý hậu quả đối với người thất nghiệp thông qua việc chi trả trợ cấp thất nghiệp, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm mà cần xây dựng các giải pháp phòng ngừa, giảm thiểu tình trạng thất nghiệp.

Các giải pháp sẽ được thực hiện thông qua hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động duy trì việc làm, bảo đảm quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người lao động nhằm tăng cường sự liên kết, hỗ trợ giữa các chính sách BHXH cũng như tính linh hoạt của các chính sách nhằm đạt được mục tiêu mở rộng diện bao phủ.