Bố mẹ tá hỏa khi con 7 tuổi đã dậy thì

Cảnh báo gia tăng dậy thì sớm ở trẻ

Dậy thì sớm là sự xuất hiện những biểu hiện về thể chất và hormon của tuổi dậy thì ở lứa tuổi sớm hơn bình thường, theo các chuyên gia y tế là trước 8 tuổi ở trẻ gái và trước 9 tuổi ở trẻ trai.

Nếu thời gian trước, trẻ dậy thì sớm thường không được phát hiện kịp thời thì nay, cùng với việc các điều kiện phát hiện chẩn đoán đầy đủ hơn cũng như nhận thức của cộng đồng được nâng cao, số trẻ dậy thì sớm cũng được ghi nhận tăng lên theo thời gian.

Thấy ngực của con gái phát triển bất thường trong hai tháng, bé H.A.L (7 tuổi, ở Bắc Giang) được gia đình đưa đến khám tại Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ thì được chẩn đoán dậy thì sớm.

Kết quả chụp X-quang tay của bé L, 7 tuổi có tuổi xương tương đương 8 tuổi

ThS.BS Ngô Thị Cam, Chuyên khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ cho biết, dậy thì sớm khi trẻ có các dấu hiệu dậy thì bắt đầu trước 9 tuổi ở bé trai và trước 8 tuổi với bé gái. Bé trai thường có biểu hiện chiều cao tăng nhanh, phát triển dương vật, mọc lông mu, lông lách, giọng ồm...

Ở bé gái, dậy thì sớm có dấu hiệu như tuyến vú phát triển, xuất hiện lông mu, kinh nguyệt, mụn trứng cá, xuất hiện mùi cơ thể.

Hai tháng trở lại đây, gia đình thấy bé H.A.L (7 tuổi) phát triển nhanh chóng tuyến vú. Quá lo lắng trước dấu hiệu bất thường đó, gia đình quyết định đưa bé L đến Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ thăm khám thì thật ngỡ ngàng với chẩn đoán xác định dậy thì sớm.

Thăm khám bé L, có ngực phát triển tương đương độ II Tanner, chưa có lông mu, chưa lông nách và chưa có kinh nguyệt. Do đó, để chẩn đoán chính xác, bác sĩ chỉ định bé làm các phương pháp cận lâm sàng gồm chụp X-quang, siêu âm tử cung - phần phụ, xét nghiệm nội tiết.

Dựa vào các “tiêu chuẩn” vàng, bé L, được chẩn đoán xác định là dậy thì sớm với kết quả chụp X-quang tuổi xương tương đương 8 tuổi. Kết quả xét nghiệm nội tiết có LH: 0.934 mIU/mL; FSH: 4.82 mIU/mL; Estradiol: 21.75 pg/mL.

Vô cùng bất ngờ với chẩn đoán dậy thì sớm nhưng gia đình bé L cảm thấy may mắn khi con được thăm khám kịp thời, chẩn đoán chính xác, sau đó đã được điều trị nội tiết để làm chậm lại tốc độ tăng trưởng và tốc độ dậy thì.

“Với những trẻ dậy thì sớm, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ làm chậm lại quá trình dậy thì sớm, giúp bố mẹ không chỉ an tâm con phát triển chiều cao lý tưởng, bảo đảm học tập như bạn bè cùng trang lứa.

Đồng thời, phát hiện sớm giúp làm giảm áp lực tâm sinh lý ở trẻ, hạn chế các hệ lụy khôn lường gây nên như quan hệ tình dục sớm làm tăng tỷ lệ nạo, phá thai, tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang khi trưởng thành với các bé gái”, BS Cam chia sẻ.

Nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ

Theo bác sĩ Cam, trẻ dậy thì sớm có thể do nhiều nguyên nhân gây nên. Dậy thì sớm khiến trẻ không phát triển tối ưu về mặt chiều cao, thể chất, cũng như ảnh hưởng không nhỏ tới tâm sinh lí. Để phòng tránh thì nên giới hạn cân nặng của trẻ, các thực phẩm quá nhiều chất cũng nên hạn chế, không nên tiếp xúc với các văn hóa phẩm vượt lứa tuổi.

Các dấu hiệu rõ ràng nhất là sự phát triển chiều cao vượt trội. Với các bạn nữ có thể là sự phát triển của ngực, vùng kín, mùi cơ thể, giọng nói… đây là những dấu hiệu rõ ràng nhất để các bậc phụ huynh phát hiện và đưa trẻ đến khám.

Ngoài ra, trẻ dậy thì sớm có thể do nguyên nhân khác như nguồn gốc thực phẩm không rõ ràng, chế độ sinh hoạt thiếu khoa học...

Do đó, cha mẹ khi vui chơi cùng con, nếu quan sát trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường về dậy thì sớm thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đồng thời, cha mẹ nên bình tĩnh giải thích cho con sự thay đổi sinh lý này để trẻ tránh quá sốc, lo lắng về những thay đổi bất thường này.

Phòng khám Đa khoa Medlatec dựa vào các xét nghiệm, chụp X-quang cổ tay, siêu âm... để chẩn đoán dậy thì sớm

Để chẩn đoán dậy thì sớm bên cạnh dựa vào lâm sàng như thay đổi về chiều cao cân nặng, vỡ giọng, mụn trứng ca, mọc lông ở mu, nách... thì các cơ sở y tế cần dựa vào trên cận lâm sàng, gồm: Siêu âm (Đối với bé gái siêu âm ổ bụng, tử cung, buồng trứng và siêu âm tinh hoàn ở bé trai); chụp X-quang cổ tay giúp xác định độ trưởng thành xương: Thông thường dậy thì sớm tuổi xương hơn 1 tuổi so với tuổi thật; xét nghiệm nội tiết: FSH, LH, Testosteron, Estrogen… dậy thì sớm thể trung tâm: LH ≥ 0.3 IU/L hoặc LH kích thích ≥ 5 IU/L; xét nghiệm tuyến giáp. Ngoài ra, trong một trường hợp, trẻ có thể được chỉ định chụp CT, MRI.

Hiện phương pháp điều trị chủ yếu đối với trẻ dậy thì sớm vẫn là tiêm hormone làm chậm lại tốc độ tăng trưởng, tốc độ dậy thì và chậm quá trình phát triển sinh dục thứ phát. Trẻ được tiêm hormone đúng cách sẽ làm chậm được quá trình dậy thì sớm, vẫn có thể đạt được chiều cao cuối theo di truyền của bố mẹ.

Các áp lực tâm sinh lý cũng được hạn chế, giúp trẻ phát triển đúng độ tuổi. Tuy nhiên việc điều trị này vẫn cần được thực hiện tại các cơ sở y tế để đảm bảo trẻ được đánh giá và đưa ra phương hướng phù hợp nhất.