Cảnh báo tình trạng ngộ độc thuốc lá điện tử ở trẻ vị thành niên

Liên tiếp nhiều trường hợp bị ngộ độc

Mới đây, 3 bệnh nhân bị ngộ độc ma túy tổng hợp mới có trong tinh dầu thuốc lá điện tử tại Hà Nội vừa phải nhập viện cấp cứu, trong đó một bệnh nhân phải lọc máu và thở máy.

Người nhà cho biết bệnh nhân đã sử dụng thuốc lá điện tử nhiều năm nhưng gần đây, được người bạn rủ sử dụng một loại thuốc lá điện tử mới. Sau 1 tuần, bệnh nhân có biểu hiện ảo giác, cáu gắt, có xu hướng bạo lực, sức khoẻ giảm sút, mất ngủ.

Gia đình phát hiện bệnh nhân rơi vào tình trạng hôn mê nên đưa con vào bệnh viện cấp cứu. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị suy đa tạng buộc phải chỉ định lọc máu.

Một trường hợp khác cũng nhập viện trong tình trạng xuất hiện ảo giác, mê sảng. Trước đó, bệnh nhân đã thử nghiệm một loại thuốc lá điện tử được rao bán trên mạng.

Trong mẫu tinh dầu thuốc lá điện tử do các bệnh nhân sử dụng đã phát hiện từ 3-5 loại ma tuý tổng hợp thế hệ mới. Điều đáng lo ngại là cả ba trường hợp này đều chỉ mới 20 tuổi.

Bác sĩ điều trị cho bệnh nhân bị ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử

Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới WHO, tỷ lệ thanh niên sử dụng thuốc lá thế hệ mới gia tăng nhanh hơn tỷ lệ thanh niên sử dụng thuốc lá truyền thống. Từ một thiết bị được quảng cáo giúp tránh xa thuốc lá nhưng trên thực tế, thuốc lá điện tử lại đang dần trở thành cầu nối để giới trẻ đến gần hơn thuốc lá truyền thống.

Chưa kể, do cấu tạo mở của thiết bị này nên rất dễ pha trộn thêm các loại ma túy. Theo các bác sĩ, việc phát hiện loại ma túy mới này cần nhiều thời gian và phải xét nghiệm chuyên sâu nên cơ quan chức năng khó phát hiện.

Trước đó, một nam bệnh nhân (44 tuổi, trú tại thành phố Cao Bằng), phải nhập viện với biểu hiện kích thích, thở nhanh, vã mồ hôi, chóng mặt, buồn nôn. Sau khi thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị ngộ độc thuốc lá điện tử. Kíp trực nhanh chóng chuyển bệnh nhân vào Khoa cấp cứu xử trí và theo dõi điều trị. Đến nay, bệnh nhân đã ổn định và xuất viện.

Theo các chuyên gia y tế, hiện nay, chưa có xét nghiệm nào đặc hiệu để xác định bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử. Các bác sĩ chẩn đoán dựa vào triệu chứng lâm sàng, khai thác tiền sử và kinh nghiệm chuyên môn.

Có một số bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử có tình trạng bệnh nguy hiểm. Điều trị ngộ độc cấp thuốc lá điện tử thường theo triệu chứng. Còn liên quan đến ngộ độc mãn tính thì cần sự tư vấn của các chuyên gia bác sĩ tâm thần.

Độ tuổi sử dụng thuốc lá điện tử ngày càng trẻ hóa

Ngộ độc thuốc lá điện tử thường hay xảy ra ở lứa tuổi học sinh cấp hai, cấp ba, vị thành niên, bởi đây là độ tuổi bộ não còn đang phát triển, rất dễ bị tác động bởi các loại chất kích thích. Hơn nữa, trẻ ở độ tuổi này còn có nhu cầu thể hiện bản thân, thử cảm giác mới lạ. Biểu hiện chung thường gặp khi ngộ độc thuốc lá điện tử là cảm thấy choáng váng, khó thở, bủn rủn chân tay, vã mồ hôi, buồn nôn, nôn, nặng hơn là rối loạn nhịp tim, hôn mê, mất ý thức.

Thời gian gần đây, các bệnh viện trên địa bàn cả nước đã cấp cứu nhiều trường hợp học sinh ngộ độc thuốc lá điện tử. Thuốc lá điện tử là một thiết bị mô phỏng hình dạng và chức năng của thuốc lá điếu, cho phép hít nicotine ở dạng hơi mà không phải khói như thuốc lá thông thường. Trong những năm trở lại đây, số người sử dụng thuốc lá điện tử ở Việt Nam có xu hướng gia tăng nhanh chóng.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử cũng gây nguy hại đối với sức khỏe cộng đồng tương tự thuốc lá thông thường. Trong thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế trẻ vị thành niên khi sử dụng có thể vật vã, khó chịu.

Nicotine làm ảnh hưởng đến hệ hô hấp, tim mạch và tăng nguy cơ ung thư, các cơn đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng và các vấn đề sức khỏe khác. Đặc biệt còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, làm suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ do não bộ của trẻ chưa hoàn thiện.

Độ tuổi sử dụng thuốc lá điện tử ngày càng trẻ hóa

Bên cạnh đó, thuốc lá điện tử ngoài nicotine còn có hơn 7.000 hóa chất, hương liệu để tạo mùi, khi các chất này được đun nóng hóa hơi sẽ thành các chất độc hại phát tán sâu vào cơ thể, đặc biệt là lá phổi gây ra các bệnh lý về phổi nguy hiểm. Sử dụng lâu có thể gây nghiện, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, làm não bộ tổn thương do tiếp xúc với chất kích thích kéo dài, nhất là đối với học sinh, trẻ vị thành niên.

Nhiều loại thuốc lá điện tử được thiết kế tiện dụng với các ống dung dịch được đóng gói với hàng trăm hơi hút, hầu như không có định lượng về nồng độ nicotine trong mỗi ml. Điều này dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng, mức độ dung nạp nicotine vào cơ thể và gây nguy cơ ngộ độc cấp tính. Hơn nữa, đây là loại thuốc lá có tỷ lệ giới trẻ sử dụng cao hơn nhiều so với những lứa tuổi khác, vì vậy nguy cơ ngộ độc thuốc lá điện tử ở trẻ sẽ ngày càng gia tăng và thực tế hiện nay đang chứng minh điều đó.

Mới đây, Vụ pháp chế (Bộ Y tế) đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế đề xuất cấm thuốc lá điện tử tại Việt Nam. Trước những mối nguy tiềm ẩn, bác sĩ khuyến cáo các bậc phụ huynh cần quan tâm, chú ý tới con cái, đặc biệt là các dấu hiệu bất thường ở trẻ, như: Thường xuyên trong tình trạng lơ mơ, chậm chạp, mất tập trung, nói lảm nhảm... cần liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được thăm khám và điều trị sớm.

Cùng với đó, gia đình và nhà trường cần tăng cường truyền thông, giáo dục cho trẻ vị thành niên để các em hiểu rõ những tác hại nghiêm trọng của thuốc lá điện tử, tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cùng các bệnh lý nguy hiểm có nguy cơ mắc phải.