Tag

Chân dung ghép gốm trên nền sơn mài của họa sĩ Tô Ngọc Trang

Nghệ thuật 06/01/2025 16:50
aa
TTTĐ - "Chiêm bao" là triển lãm cá nhân đầu tiên của họa sĩ Tô Ngọc Trang, trưng bày 26 bức chân dung ghép gốm trên nền sơn mài diễn ra tại Area 75 - Art & Auction 75 Hàng Bồ, Hà Nội.
Nam sinh lớp 9 triển lãm tranh cùng các họa sĩ lão làng tại "Thủy sắc" Họa sĩ Phạm Hồng Minh vẽ tranh trình diễn để đấu giá từ thiện Độc đáo màn công bố Top 3 Miss Charm của Phạm Hồng Minh

Trong đó, họa sĩ cũng tự họa bản thân bằng những mảnh gốm vỡ từ một chiếc bát của vợ. Đây là tác phẩm đầu tiên trong chùm tác phẩm “Chiêm bao”, cũng là tác phẩm đã mở ra một giai đoạn sáng tác mới của anh.

Họa sĩ Tô Ngọc Trang
Họa sĩ Tô Ngọc Trang

Họa sĩ Tô Ngọc Trang chia sẻ: “Cuối năm 2021, vợ tôi làm vỡ 1 cái bát rất đẹp, nhờ tôi gắn lại. Nhìn đống mảnh vỡ, tôi thấy giống bản thân đến lạ. Tôi đã thử ghép chúng thành mặt mình và cuối cùng ai đến xem cũng nhận ra đó là Trang Trọc (biệt danh của ông).

Thấy trò chơi này rất vui, tôi tiếp tục nhặt nhạnh mảnh gốm vỡ quanh nhà và xin khắp nơi. Bà con rất mừng vì dọn rác giúp họ.

Họa sĩ Tô Ngọc Trang miệt mài với những mảnh gốm vỡ
Họa sĩ Tô Ngọc Trang miệt mài với những mảnh gốm vỡ

Tôi nhận ra mảnh gốm vỡ có tính bền vững. Ngoài ra nó muôn hình vạn trạng. Từ hình, mảng, khối cho đến màu.

Trong khi hội họa truyền thống đã và đang dùng các chất liệu lâu đời như màu nước, sơn dầu, sơn mài, acrylic để biểu đạt thì tại sao ta lại không dùng các mảnh gốm vỡ đã dạng để kết hợp với nhau, gợi cả hình, khối và màu để làm ra một cảm nhận?”.

Chất liệu mà họa sĩ Tô Ngọc Trang sử dụng trong tác phẩm của mình là gốm vỡ. Tức là gốm ở thể “rác”, một chất liệu phái sinh từ một sản phẩm đã từng hoàn chỉnh trước khi vỡ.

Các tác phẩm trưng bày tại triển lãm
Các tác phẩm trưng bày tại triển lãm

Khác với nghệ thuật ghép mảnh Mosaic hay ghép gốm trang trí trong kiến trúc lăng mộ thời Nguyễn và trong kiến trúc đô thị hiện đại, ngôn ngữ sáng tạo của Tô Ngọc Trang là dùng những mảnh gốm vỡ tự nhiên, hoàn toàn không sử dụng máy móc hay thiết bị cơ khí nào để tạo hình các mảnh vỡ theo ý chí chủ quan.

Trong bài cảm nhận của mình về triển lãm, họa sĩ Lý Trực Sơn chia sẻ: “Tôi không dám chắc về tỷ lệ người thích những bức chân dung làm theo kiểu quá khác thường của Tô Ngọc Trang, tôi thì thích chúng và mau chóng gần gũi yêu chúng.

Chân dung ghép gốm trên nền sơn mài của họa sĩ Tô Ngọc Trang

Đôi khi ý tưởng nghệ thuật tới với nghệ sĩ đột ngột như gặp một sự cố nhỏ nhoi, một cái bát cổ, một cái ang gốm xưa rơi vỡ làm mở ra một khoảng sáng.

Những mảnh vỡ trở thành họa tiết, tập hợp lại thành chân dung của những nhân vật đã là biểu tượng của khoa học, nghệ thuật, tôn giáo, chính trị hoặc chỉ xuất hiện trong văn chương. Ai cũng được tán dương, sống lại với diện mạo của mình trong cấu trúc ngôn ngữ nghệ thuật.

Chân dung ghép gốm trên nền sơn mài của họa sĩ Tô Ngọc Trang

Người xem sẽ thấy vui khi nhận ra trong tập hợp mảnh gốm khuôn mặt của Einstein, Lep Tolstoy, Picasso, bác Bùi Xuân Phái, hoặc cả Bá Kiến, Chí Phèo, Thị Nở…

Hóm hỉnh có, nghiêm trang có, ngưỡng mộ có và có cả chân dung sẽ trở thành bất hủ (ý tôi là chân dung nghệ thuật) của Đức Phật và Chúa Jesus”.

Chân dung ghép gốm trên nền sơn mài của họa sĩ Tô Ngọc Trang

Nhận định về các tác phẩm, nhà phê bình Phan Cẩm Thượng cho rằng: “Nghệ thuật ghép gốm, Mosaic có từ hơn 2.000 năm trước Công nguyên trong nền văn hóa Lưỡng Hà (Mesopotamia), rồi văn hóa La Mã…

Thời Nguyễn ở Việt Nam, nghệ thuật này cũng được sử dụng với nhiều công trình trang trí kiến trúc đặc sắc, và người ta cũng đập nhiều bát đĩa gốm sứ quý làm tranh và đồ ghép mảnh, điển hình như công trình ghép mảnh gốm sứ ở lăng Khải Định.

Tạo hình gốm liên quan đến tranh tượng cũng được nhiều họa sĩ xuất thân từ trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp sáng tác.

Chân dung ghép gốm trên nền sơn mài của họa sĩ Tô Ngọc Trang

Trang Trọc cũng ra trường từ đây nhưng cách ông làm là độc đáo và không liên quan đến một trật tự kỹ thuật truyền thống nào.

Ông suy ngẫm về con người, sự từng trải, đổ vỡ, thậm chí đến tan nát của nó, mà thủa thiếu thời khi sinh ra ai cũng như chiếc bình quý lành lặn. Rồi người ta ai nấy cũng phải tái tạo lại mình, từ những mảnh vỡ cuộc đời của mình, và tụ nó sẽ mang vẻ đẹp của người trưởng thành”.

Chân dung ghép gốm trên nền sơn mài của họa sĩ Tô Ngọc Trang

Triển lãm “Chiêm bao” kéo dài đến ngày 19/1/2025.

Họa sĩ Tô Ngọc Trang tốt nghiệp ngành Sơn mài, Đại học Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội. Giai đoạn đầu của sự nghiệp hội họa, ông làm họa sĩ minh họa tại NXB Kim Đồng và giành nhiều giải thưởng lớn về minh họa như Giải thưởng minh họa từ Đại học Street Bank, Mỹ (2001), Giải thưởng minh họa của Hiệp hội Xuất bản Thế giới (2002)...

Nhiều năm trở lại đây, ông mở xưởng sơn mài tại làng nghề sơn mài Hạ Thái, tập trung cho sáng tác tranh sơn mài.

Lo ngại làng nghề truyền thống mai một, họa sĩ Tô Ngọc Trang mở lớp học vẽ miễn phí vào thứ Bảy hàng tuần cho con em trong làng Hạ Thái, với mong muốn đào tạo thế hệ làm nghệ thuật sơn mài để duy trì và phát triển làng nghề trong tương lai.

Hương Thu

Đọc thêm

VCCA tổ chức triển lãm “Tái chất hoàn sinh - Vật chất tái sinh - Materia Retana” Nghệ thuật

VCCA tổ chức triển lãm “Tái chất hoàn sinh - Vật chất tái sinh - Materia Retana”

TTTĐ - Từ ngày 5/7/2025 - 7/9/2025, Trung tâm Nghệ thuật đương đại Vincom (VCCA) giới thiệu triển lãm “Tái chất hoàn sinh - Vật chất tái sinh - Materia Retana” với hơn 50 tác phẩm điêu khắc và sắp đặt đa dạng làm từ vật liệu tái chế của nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân.
Vùng 5 Hải quân trưng bày ảnh “Tự hào người chiến sĩ Hải quân” Nghệ thuật

Vùng 5 Hải quân trưng bày ảnh “Tự hào người chiến sĩ Hải quân”

TTTĐ - Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân vừa tổ chức trưng bày ảnh với chủ đề “Tự hào người chiến sĩ Hải quân” tại đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang.
Rộn ràng đêm nhạc chào mừng thành lập phường Sơn Tây Nghệ thuật

Rộn ràng đêm nhạc chào mừng thành lập phường Sơn Tây

TTTĐ - Tối 5/7, hàng ngàn người đã tham dự Chương trình nghệ thuật chào mừng quyết định thành lập phường Sơn Tây, thành phố Hà Nội. Đây là hoạt động thiết thực nhằm mang đến khí thế mới, tinh thần mới để phường này thực hiện các nhiệm vụ trước mắt.
Nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc tại Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản Nghệ thuật

Nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc tại Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản

TTTĐ - Năm 2025, đánh dấu hành trình 10 năm lễ hội, sự kiện được tổ chức quy mô lớn hơn bao giờ hết với nhiều hoạt động văn hóa đồng hành phong phú và sự tham gia rộng rãi của cộng đồng.
Để biểu diễn nghệ thuật đi đầu trong phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô... Nghệ thuật

Để biểu diễn nghệ thuật đi đầu trong phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô...

TTTĐ - Để đưa ngành nghệ thuật biểu diễn phát triển mạnh mẽ, đi đầu trong chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa của Thủ đô, NSND Tấn Minh - Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long đưa ra những giải pháp sâu sắc và thiết thực tại Đại hội Đảng bộ cơ quan Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội nhiệm kì 2025 - 2030.
Tưng bừng chương trình nghệ thuật mừng chính quyền 2 cấp Nghệ thuật

Tưng bừng chương trình nghệ thuật mừng chính quyền 2 cấp

TTTĐ - Những tiết mục biểu diễn tại chương trình “Chào mừng thành công của việc sáp nhập địa giới hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp” do phường Ô Chợ Dừa (Hà Nội) tổ chức đã thể hiện quyết tâm của lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ và niềm tin tha thiết của Nhân dân gửi gắm trong bước ngoặt lịch sử này.
Tìm kiếm những tài năng trẻ trong lĩnh vực thiết kế nhân vật Nghệ thuật

Tìm kiếm những tài năng trẻ trong lĩnh vực thiết kế nhân vật

TTTĐ - Cuộc thi thiết kế Art Toy (đồ chơi nghệ thuật) “Kokomo & Momimi” do Thời báo Văn học nghệ thuật phối hợp cùng Công ty Cổ phần Tập đoàn Truyền thông Tri thức số (TTS) phát động nhằm tìm kiếm những tài năng trẻ trong lĩnh vực thiết kế nhân vật đồng thời phát triển hệ sinh thái sở hữu trí tuệ (IP) mang dấu ấn văn hóa Việt.
Ấn tượng Chương trình nghệ thuật, cầu truyền hình Rạng rỡ Hải Phòng Nghệ thuật

Ấn tượng Chương trình nghệ thuật, cầu truyền hình Rạng rỡ Hải Phòng

TTTĐ - Tối 30/6 Sở Văn hoá thể thao và du lịch Hải Phòng tổ chức chương trình nghệ thuật "Rạng rỡ Hải Phòng" chào mừng việc hợp nhất tỉnh Hải Dương và thành phố Hải Phòng. Chương trình được truyền hình trực tiếp tại 2 điểm cầu Nhà hát lớn Hải Phòng và Trung tâm Văn hóa xứ Đông Hải Dương.
Yên Bái: Tưng bừng chương trình nghệ thuật chào mừng thành lập tỉnh Lào Cai mới Nghệ thuật

Yên Bái: Tưng bừng chương trình nghệ thuật chào mừng thành lập tỉnh Lào Cai mới

TTTĐ - Tối 29/6, Tỉnh ủy - HĐND - UBND - Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Yên Bái tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt “80 năm sáng mãi niềm tin” kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Đảng bộ tỉnh Yên Bái (30/6/1945 - 30/6/2025) và chào mừng sự kiện thành lập tỉnh Lào Cai mới.
NSND Xuân Bắc: “Nghệ thuật không có chỗ cho sự dễ dãi” Nghệ thuật

NSND Xuân Bắc: “Nghệ thuật không có chỗ cho sự dễ dãi”

TTTĐ - Mới đây, NSND Xuân Bắc đã xuất hiện trong buổi tổng duyệt vở nhạc kịch thiếu nhi “Phép màu của Kurt”. Với vai trò cố vấn nghệ thuật, anh đưa ra nhiều phân tích sắc sảo, đồng thời nhiệt tình chỉ dẫn các diễn viên hóa thân vào nhân vật.
Xem thêm