Cuốn sách "Bạn thật sự là ai?" và những khám phá đáng kinh ngạc về tính cách con người

“Tôi là người hướng nội”, “Tôi khá nhạy cảm”, “Tôi không giỏi làm lãnh đạo”... Có phải cuộc đời của bạn đã được định hình sẵn như vậy và chẳng thể thay đổi được.? Ngành tâm lý học đã trải qua giai đoạn tranh luận xem yếu tố sinh học (bẩm sinh, di truyền) hay yếu tố xã hội (các nguyên tắc, trách nhiệm, vai trò từ gia đình, xã hội…) mới nắm vai trò quyết định trong việc định hình tính cách con người.

Cuốn sách "Bạn thật sự là ai?"

Riêng tiến sĩ Brian Little cho rằng, bản tính đặc trưng chính là yếu tố thứ ba góp phần định hình tính cách của bạn. Bản tính đặc trưng được hình thành dựa trên các công trình cá nhân - những việc bạn làm trong đời. Quan điểm này cho chúng ta một cái nhìn mở rộng hơn về bản thân, về những gì ta có thể làm được và đạt được trong đời.

Trải qua nửa thế kỷ nghiên cứu, Little trình bày những khám phá của mình một cách dí dỏm và nhẹ nhàng trong cuốn sách “Bạn thật sự là ai?” (“Who are you, really?”).

“Cuộc sống và tính đặc trưng của bạn không chỉ được hình thành từ những đặc điểm bẩm sinh và hoàn cảnh sống, mà chúng được sinh ra từ những khát vọng và cam kết, từ những ước mơ và mọi hoạt động hằng ngày của bạn”, tiến sĩ Brian Little nhìn nhận. Little gọi những điều đó là “công trình cá nhân” (personal projects) - một tập hợp của các hành động có ý nghĩa nổi bật với cá nhân người thực hiện.

Những công trình cá nhân có thể rất bình thường hoặc trọng đại, đơn lẻ hoặc mang tính tập thể, diễn ra dưới dạng những tương tác ngắn ngủi hoặc có cam kết dài lâu. Đó có thể là dậy sớm chạy bộ hằng ngày, có một bài thuyết trình ấn tượng trước phòng ban, vượt qua hội chứng sợ xã hội, hoặc to tát hơn, trở thành một tiểu thuyết gia.

Điều truyền cảm hứng nhất trong quan điểm của Little nằm gọn trong 4 chữ: tiềm năng thay đổi. Tiến sĩ Brian Little cho rằng, các công trình cá nhân này có thể là nguồn động lực mạnh đến mức thúc đẩy một người thực hiện những hành động không hề giống với tính cách thường ngày của mình. “Như thể chúng đã định hình lại toàn bộ tính cách của chúng ta vậy”, ông nói trong “Bạn thật sự là ai?”.

Càng về cuối cuốn sách, Brian Little dần hướng người đọc đến một sứ mệnh lớn lao của những công trình cá nhân: Khả năng một cá nhân làm chủ đường đời lẫn hạnh phúc. “Bằng cách xem xét các công trình cốt lõi của bạn và cách duy trì chúng, bạn sẽ được gia tăng sức mạnh để thay đổi quỹ đạo đời mình”, tác giả viết. Little trao cho bạn đọc niềm tin rằng hạnh phúc nằm trong bàn tay định đoạt của chính ta, chứ không chỉ bởi các đặc điểm sinh học, hoàn cảnh sống hay ảnh hưởng của quá khứ.

Không hề hàn lâm và khó đọc, “Bạn thật sự là ai?” khá hài hước và gần gũi. Ta có cảm giác như đang bước vào một giảng đường nhập môn tâm lý học tính cách, và “đụng” phải một vị giáo sư hóm hỉnh, thú vị và đáng mến. Little không bàn sâu về những phương pháp nghiên cứu mà đi thẳng vào những khám phá của mình, thường xuyên sử dụng những ví dụ, câu chuyện ý nhị để minh họa.

Cuốn sách phù hợp với những ai thích tìm hiểu về bản thân, đặc biệt là những bạn trẻ đang trăn trở trong hành trình đi tìm chính mình. Khi gấp cuốn sách mỏng này lại, có thể những gì bạn nghĩ về tính cách, công việc, mối quan hệ và tiềm năng của mình sẽ hoàn toàn bị thay đổi - dĩ nhiên là theo hướng tích cực và giàu cảm hứng hơn.

Cẩm Tú