Hành trình trưởng thành ở những vùng đất khó

Họ không chỉ mang đến những công trình, những việc làm ý nghĩa mà còn tìm thấy những giá trị quý báu của cuộc sống, học được cách trân trọng, sẻ chia và trưởng thành hơn.

Góp sức đổi thay miền đất khó

Niềm vui ánh lên trên khuôn mặt ông Vừ Bá Tu và anh Hờ Bá Dềnh khi sắp được ở trong ngôi nhà mới. Anh Dềnh chia sẻ: “Các bạn sinh viên không chỉ hỗ trợ kinh phí mà còn góp cả ngày công lao động giúp gia đình tôi dựng nhà mới. Sắp có một ngôi nhà khang trang, vững chãi thì còn gì vui bằng”.

Gia đình ông Vừ Bá Tu và anh Hờ Bá Dềnh là hai hộ khó khăn của xã Huồi Tụ (Nghệ An) được Đội Sinh viên tình nguyện đồng hương Nghệ An - Hà Tĩnh, Đại học Kinh tế Quốc dân trao tặng công trình “Mái nhà tình nghĩa” với tổng kinh phí hỗ trợ 130 triệu đồng trong Chiến dịch "Mùa hè xanh" tại đây. Không chỉ vậy, các bạn trẻ còn trực tiếp hỗ trợ ngày công xây dựng để các gia đình sớm có nơi ở an toàn, cải thiện đời sống. Đây cũng là công trình của tuổi trẻ Đại học Kinh tế Quốc dân góp sức vào phong trào chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Sinh viên tình nguyện đóng góp ngày công lao động xây dựng nhà cho người dân Huồi Tụ

Chỉ ở Huồi Tụ 10 ngày, các thành viên trong đội luôn tranh thủ thời gian hỗ trợ người dân nơi đây nhiều nhất. Với sự giúp sức của cán bộ Đoàn xã, công trình “Mái ấm tình nghĩa” dần thành hình. Song song đó, các thành viên trong đội đã hoàn thành việc dọn cỏ và trồng tuyến “Đường hoa nông thôn”. Không khí tại lớp học tiếng Anh cũng rộn ràng, tràn ngập tiếng cười cùng sự hứng khởi từ các em học sinh.

“Thời tiết ở Huồi Tụ khá khắc nghiệt, có thể nói là 4 mùa trong một ngày. Sáng trưa nắng nóng, chiều mưa, tối lại rất lạnh. Đây cũng là một trong những vùng thiếu nước nhất của cả nước nên chúng mình phải rất tiết kiệm, đi hứng nước mưa, xin nước nhà dân để tích trữ. Dù khó khăn, cả đội vẫn quyết tâm hoàn thành kế hoạch từng ngày đã đề ra”, Hoàng Thế Học, Đội trưởng Đội Sinh viên tình nguyện đồng hương Nghệ An - Hà Tĩnh, Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ.

Thành viên Đội Sinh viên tình nguyện chuyển giao mô hình nuôi chim trĩ cho người dân Huồi Tụ

Cùng với “Đường hoa nông thôn”, công trình “Đèn đường thắp sáng” nhanh chóng được khởi công. 20 chiếc đèn năng lượng mặt trời được lắp đặt, thắp sáng cả một vùng. Không chỉ vậy, các bạn trẻ đã phát quang tuyến đường vào Ủy ban Nhân dân xã, góp sức để thôn bản thêm sạch đẹp và rực rỡ sắc màu.

Đặc biệt, công trình “Số hóa rừng Pơ Mu” tại xã Huồi Tụ được các thành viên trong đội gấp rút hoàn thiện. Điểm nổi bật của công trình chính là việc tích hợp mã QR tại các địa điểm trong rừng, giúp du khách và người dân địa phương dễ dàng tra cứu, tìm hiểu thông tin về rừng Pơ Mu chỉ qua một thao tác quét điện thoại. Các dữ liệu được số hóa bao gồm hình ảnh tư liệu, thông tin khoa học, lịch sử phát triển, cũng như những giá trị văn hóa - tâm linh gắn bó lâu đời với đời sống đồng bào.

Sau gần một tuần kể từ khi những bước chân đầu tiên của đội tình nguyện đến với Huồi Tụ, người dân nơi đây đã quen với bóng áo xanh ướt đẫm mồ hôi và nhiệt huyết. Chương trình tuyên truyền “Phòng chống cháy rừng, nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết” do các thành viên trong đội tổ chức đã nhận được sự đón nhận và ủng hộ nhiệt tình của bà con trong xã.

Các bạn trẻ làm sân chơi cộng đồng dành tặng thiếu nhi Huồi Tụ

Để có thành công này, các bạn trẻ đã phải vượt qua rào cản ngôn ngữ. “95% là người dân tộc Mông nên chúng mình gặp khó khăn về ngôn ngữ cũng như sự khác biệt văn hóa địa phương. Tuy nhiên, đội vẫn tìm ra cách để người dân dễ nhớ, dễ hiểu những nội dung cần truyền tải”, Quỳnh Trang, thành viên của đội chia sẻ.

“Mỗi ngày ở Huồi Tụ là một kỷ niệm đáng nhớ với mỗi thành viên trong đội. Chúng mình đã được đi trải nghiệm và gặp gỡ thêm nhiều người. “Mùa hè xanh” ở Huồi Tụ khép lại nhưng lại mở ra một một hành trình mới với sự trưởng thành hơn của mỗi thành viên và khao khát được mang đến những điều tốt đẹp cho thêm nhiều vùng đất còn gian khó trên dải đất hình chữ S thân thương này”, bạn trẻ Thế Học tâm sự.

Thêm yêu đất nước, con người Việt Nam

Trưởng thành hơn và thêm yêu đất nước, con người Việt Nam cũng là cảm nhận của 88 sinh viên Trường Điện - Điện tử, Đại học Bách khoa Hà Nội khi họ đã có một “Mùa hè xanh” ý nghĩa tại xã Dân Tiến, Thái Nguyên. Không chỉ mở lớp "Bình dân học vụ số", hỗ trợ chính quyền địa phương vận hành hiệu quả, những kỹ sư tương lai này còn thắp lên ánh sáng cho cả một con đường, góp phần tạo nên những đổi thay thiết thực và bền vững trên vùng đất cách mạng.

Các bạn sinh viên tình nguyện dạy các em nhỏ về AI tại lớp “Bình dân học vụ số” ở nhà văn hoá xóm Nà Canh, xã Dân Tiến, tỉnh Thái Nguyên

Ngay khi đặt chân đến Dân Tiến, lớp "Bình dân học vụ số" dành cho học sinh là một trong những hoạt động trọng tâm được cả Đội Sinh viên tình nguyện Ngành Điện - Trường Điện - Điện tử - Đại học Bách khoa Hà Nội thực hiện

Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, nhưng với sự sáng tạo và nhiệt huyết, lớp học đã được tổ chức thành công. Thay vì những lý thuyết khô khan, các bạn sinh viên đã biến AI thành một "bạn robot thông minh" như Doraemon, tổ chức các trò chơi STEM sáng tạo như làm tên lửa nước, và hướng dẫn các em sử dụng ChatGPT để giải đáp thắc mắc. Cùng với những trò chơi dân gian và phần quà hấp dẫn, lớp học nhanh chóng trở nên sôi nổi, rộn ràng tiếng cười.

Sự thay đổi trong cách dạy đã mang lại hiệu quả bất ngờ. Sau những buổi học, nhiều em nhỏ đã hào hứng viết ra ước mơ trở thành lập trình viên, kỹ sư AI. Một em học sinh thổ lộ: "Không ngờ dùng máy tính lại thú vị vậy!". Điều này chính là động lực lớn nhất cho các tình nguyện viên, chứng tỏ họ đã thành công trong việc truyền cảm hứng, sự tò mò và yêu thích khám phá cho những đứa trẻ vùng sâu, vùng xa.

Các thành viên trong đội tình nguyện Đại học Bách khoa Hà Nội hỗ trợ người dân xã Dân Tiến tại điểm phục vụ hành chính công

Bên cạnh việc phổ cập kiến thức, một nhiệm vụ quan trọng khác được các thành viên trong đội chung tay thực hiện là hỗ trợ chính quyền địa phương triển khai dịch vụ công trực tuyến. Đội tình nguyện đã bố trí các nhóm túc trực tại UBND xã và trụ sở Công an xã, hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công và giải đáp những vướng mắc.

Bạn Nguyễn Hưng Phát, sinh viên ngành Kỹ thuật điều khiển và Tự động hóa, cho biết khó khăn lớn nhất không phải ở thao tác kỹ thuật mà ở việc tiếp cận người dân. "Phần lớn là người cao tuổi hoặc đồng bào dân tộc thiểu số, họ còn e ngại, sợ sai khi tiếp xúc với công nghệ," Phát chia sẻ. Tuy nhiên, bằng sự kiên nhẫn và tận tình, các bạn đã từng bước giúp người dân vượt qua rào cản tâm lý.

Phát cũng kể lại một kỷ niệm đáng nhớ: "Có bác lớn tuổi nổi nóng vì đến lần thứ ba vẫn thiếu giấy tờ. Chúng mình phải ngồi lại, kiểm tra từng bước, giải thích rồi xin số điện thoại gọi nhờ con cháu bác mang giấy tờ bổ sung. Khi bác hoàn thành được hồ sơ, bác xin lỗi và cảm ơn chúng tôi. Những lúc như vậy, mọi mệt mỏi đều tan biến”.

Các bạn trẻ thực hiện công trình "Thắp sáng đường quê" tại xã Dân Tiến

Ngoài các hoạt động về chuyển đổi số, Đội Sinh viên tình nguyện Ngành Điện còn thực hiện công trình đầy ý nghĩa: "Thắp sáng đường quê". Theo Đội trưởng Dương Doãn Sơn, trong chuyến đi tiền trạm, chàng trai trẻ nhận thấy con đường huyết mạch dài 2,5km nối hai xóm Xúc Tác và Nà Canh với trung tâm xã không có điện, không có sóng điện thoại và trở nên trơn trượt, nguy hiểm mỗi khi trời mưa. "Đây là con đường bà con phải đi hàng ngày để làm thủ tục hành chính, đưa con đến trường hay ra chợ. Vậy mà nhiều năm qua, người dân vẫn phải lần mò trong bóng tối," Sơn trăn trở.

Trước thực tế đó, các kỹ sư tương lai đã quyết tâm thực hiện công trình "Thắp sáng đường quê" bằng cách lắp đặt 50 bóng đèn năng lượng mặt trời. Dù gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển vật liệu qua địa hình hiểm trở, công trình đã hoàn thành đúng tiến độ, mang lại ánh sáng cho con đường từng chìm trong bóng tối.

Sự tận tâm và nhiệt huyết của các sinh viên Bách khoa Hà Nội trong chiến dịch Mùa hè xanh 2025 đã không chỉ tạo nên những thay đổi nhỏ nhưng bền bỉ trong công cuộc chuyển đổi số tại địa phương, mà còn thắp lên niềm tin và hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn cho những vùng quê còn nhiều khó khăn.

Nguyễn Dũng