Hội An không đánh mất mình từ tấm vé tham quan phố cổ

Du khách trải nghiệm trong không gian phố cổ Hội An

Câu chuyện tấm vé tham quan phố cổ trước đây

Theo ông Nguyễn Văn Lanh, Phó Chủ tịch UBND TP Hội An (Quảng Nam) thì những năm đầu khi làm du lịch (cuối thập niên 1980), vé tham quan phố cổ được thiết kế gồm 4 điểm di tích nhưng các di tích này đều thuộc sở hữu tư nhân và tập thể với giá 7.000 đồng/khách nước ngoài và 1.500 đồng/khách nội địa.

Theo đó, 50% số tiền thu được thuộc phần các chủ di tích, 50% còn lại là chi phí hành chính, điện nước, sửa chữa nhỏ các di tích trong ô vé tham quan…

Giá vé hồi đó được xem là khá thấp. Bên cạnh đó, rất nhiều đoàn du khách đến phố cổ nhưng không qua bộ phận bán vé nên khoản thu phí tham quan hầu như không đáng kể. Thậm chí, liên tục trong mấy năm, tiền thu được từ bán vé tham quan không đủ chi phí, nhà nước phải bù lỗ.

Từ cuối năm 1992, Thị ủy và HĐND thị xã Hội An có chủ trương điều chỉnh giá vé 5.000 đồng/lượt đối với khách Việt Nam và 50.000 đồng (tương đương 5 USD)/lượt khách quốc tế khi vào tham quan khu vực I của phố cổ.

Đến tháng 8/1995, “Quy chế quản lý khách tham quan du lịch phố cổ Hội An” ra đời. Đến ngày 15/10/1995, TP Hội An chính thức bán vé trọn gói tham quan Khu vực I phố cổ với giá cao hơn gấp 10 lần.

Du khách tham quan Chùa Cầu trong khu phố cổ

Theo đó, ngay trong ngày đầu tiên, thành phố đã phát hành được 324 vé, trong đó có 199 vé dành cho du khách nước ngoài, doanh thu 11 triệu đồng. Năm 1995, tổng số tiền thu từ vé tham quan đạt 5,7 tỷ đồng. Trong khi trước đó, tiền bán vé một năm chỉ thu về được 52 triệu, trong khi đó các khoản chi phí hết 57 triệu.

Cũng theo ông Lanh, làm sao giải bài toán vừa bán được vé tham quan vừa giúp người dân được hưởng lợi từ chính di tích, vừa có thể đóng góp để tu bổ sửa chữa những ngôi nhà cổ đang xuống cấp? Nhờ những nỗ lực không mệt mỏi, năm 1999, khu phố cổ Hội An trở thành Di sản văn hóa thế giới. Từ đó khai mở tiềm năng và định hình hướng đi đầy triển vọng cho ngành Du lịch thành phố phát triển.

Du khách tham quan Hội An

Chuyện tấm vé tham quan phố cổ bây giờ

Ông Nguyễn Văn Lanh cho biết, từ năm 1995 đến nay, phương án phát hành vé tham quan chung cho cả “vùng lõi” - khu vực I của khu phố cổ Hội An - Di sản văn hóa thế giới đã nhiều lần thay đổi gắn với việc cải tiến phương thức, bổ sung nhiều nội dung, chương trình và những sản phẩm du lịch mới.

UNESCO Châu Á - Thái Bình Dương đã đánh giá cao phương án này của Hội An và cho rằng đây là “mô hình mang nhiều ưu điểm”. Bởi quản lý được nguồn vé và tránh được tiêu cực xảy ra tại điểm di tích, kiểm soát được số lượng khách tham quan.

Theo đó, 85% số tiền thu được từ vé tham quan dành cho việc đầu tư trùng tu các di tích, chi trả cho các chủ di tích tập thể và tư nhân, duy tu, bảo dưỡng các công trình công cộng phục vụ du khách.

Những ngày cuối tuần, phố cổ Hội An thu hút lượng lớn khách du lịch tới tham quan trải nghiệm

Cũng từ nguồn thu từ vé tham quan, Hội An mới đủ năng lực tài chính để kiên trì thực hiện các dự án: “Đêm phố cổ” tổ chức lần đầu tiên vào ngày 9/8/1998; “Phố cổ không có tiếng động cơ” bắt đầu từ cuối tháng 7/2004; “Phố dành cho người đi bộ và xe thô sơ”; “Thử nghiệm mở rộng thời gian và nội dung phục vụ khách tham quan khu phố cổ Hội An vào ban đêm”, “Giờ tắt điện”…

Những sản phẩm này đã làm cho “vẻ đẹp không trùng lắp” của 9 loại hình kiến trúc với hơn 1.300 di tích trong khu phố cổ Hội An có hồn cốt, gắn quyện với nhau lung linh và an lành trong một không gian tổng thể. Du khách vào phố cổ dù chỉ để ăn một tô mì, cao lầu, uống ly cà phê… sẽ được hòa tan cảm giác của không gian phố Hội.

Do chỉ số giá tiêu dùng ngày một tăng, từ ngày 1/11/2012, TP Hội An đã điều chỉnh giá vé đối với khách nước ngoài từ 90.000 lên 120.000 đồng; Du khách Việt Nam từ 45.000 lên 80.000 đồng/người.

Với giá vé này, mỗi du khách có một ô vé chung để tham quan không gian khu phố cổ và trải nghiệm lối sống của người Hội An với những sinh hoạt hằng ngày, những trò chơi dân gian, xem biểu diễn nghệ thuật truyền thống ở mỗi góc phố suốt từ 7h đến 22h hằng ngày.

Cùng với đó, du khách tự chọn cho mình điểm đến thuộc nhiều loại hình di tích trong 22 điểm tham quan tiêu biểu. Đối với khách nước ngoài, ô vé tự chọn từ 5 điểm tham quan tăng lên 6 điểm, khách Việt Nam từ 2 điểm tăng lên 3 điểm.

Không gian phố cổ bên dòng sông Hoài

Hiện nay, TP Hội An còn có chính sách ưu đãi đối với khách tham quan đoàn: Đủ 15 khách, miễn 1 vé và đoàn đủ 8 khách, miễn phí hướng dẫn viên, trẻ em dưới 16 tuổi được tham quan miễn phí. Ngoài ra, một số ưu đãi “ngoại lệ” đối với khách có chương trình tham quan và lưu trú tại Hội An nhiều ngày, tấm vé tham quan sẽ không chỉ có giá trị trong 24 giờ mà trong suốt thời gian khách lưu trú.

Đang tiếp tục điều chỉnh cho phù hợp

Theo ông Lanh, về bản chất chủ trương bán vé trọn gói và cơ cấu giá vé đã có từ lâu và đến nay vẫn không thay đổi. Vấn đề ở chỗ, vé tham quan Hội An thường có trong giá tour chào bán của các hãng lữ hành.

Tuy nhiên, thực tế lâu nay có tình trạng nhiều đơn vị tổ chức lữ hành không mua vé cho khách. Khi đưa khách đến khu phố cổ Hội An, các đơn vị thường thả du khách đi tự do mà không hướng dẫn chăm sóc chu đáo.

Điều này tạo nên cảm giác hụt hẫng, vì không có vé đồng nghĩa với việc du khách không được khám phá giá trị đích thực của không gian phố cổ Hội An mà lẽ ra quyền lợi đó họ được hưởng.

“Việc triển khai các biện pháp chống thất thu, siết chặt việc bán và kiểm soát vé, quyết liệt xử lý đối với những trường hợp cố tình đưa khách đi chui sẽ được thành phố triển khai song hành với việc bồi dưỡng các nguồn thu từ vé tham quan để vui lòng khách đến vừa lòng khách đi; Không thể để hình ảnh Hội An xấu đi trong mắt du khách chỉ vì một tấm vé”, ông Lanh chia sẻ.

Du khách tham quan phố Hội