Mỗi cơ quan báo chí phải là một ngôi nhà văn hóa

Đó là nhấn mạnh của đại diện các cơ quan quản lý báo chí, chuyên gia tại diễn đàn "Vai trò của báo chí trong phát triển các ngành công nghiệp văn hóa" diễn ra sáng nay (31/5) tại Hải Phòng.

Diễn đàn là sự kiện trọng điểm do Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND thành phố Hải Phòng tổ chức nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, 70 năm Ngày Giải phóng Hải Phòng.

Các đại biểu tham dự Diễn đàn

Tham dự sự kiện có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Nguyễn Đắc Vinh - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Xã hội của Quốc hội; Lê Quốc Minh - Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Hoàng Trung Dũng - Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Lê Hải Bình - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Nguyễn Thanh Lâm - Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam cùng lãnh đạo các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Khẳng định vai trò dẫn dắt và tiên phong của báo chí

Phát biểu tại sự kiện, đồng chí Lê Quốc Minh - Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết: Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực nội sinh quan trọng thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước. Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Ngày nay, văn hóa còn được coi là một yếu tố có vai trò quyết định sức mạnh và vị thế của mỗi quốc gia, dân tộc”.

Đồng chí Lê Quốc Minh - Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu

Kế thừa tinh thần Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943, cùng các văn kiện của Đảng, Chính phủ và các quy định pháp luật hiện hành, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, trong đó khẳng định “Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành và toàn xã hội”.

Thực tế cho thấy, các ngành công nghiệp văn hóa được xác định là một trong những động lực tăng trưởng quan trọng, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, gìn giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam.

Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Hoàng Minh Cường phát biểu tại Hội thảo

Việt Nam với tiềm năng văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc, có đủ điều kiện thuận lợi để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa thành “ngành công nghiệp mũi nhọn” mới, đóng góp ngày càng lớn vào GDP quốc gia, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới.

"Để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, cần sự chung tay, đồng thuận và thúc đẩy của toàn xã hội, trong đó, báo chí giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Báo chí là cầu nối truyền cảm hứng, quảng bá giá trị văn hóa; là lực lượng tiên phong lan tỏa những sáng kiến, giá trị mới đồng thời lên án mặt trái, bảo vệ bản sắc; là diễn đàn phản biện, góp ý chính sách, thúc đẩy đổi mới sáng tạo", Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh.

Đồng chí Lê Quốc Minh - Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh vai trò của giới trẻ và chuyển đổi số của cơ quan báo chí sẽ góp phần đẩy mạnh phát triển công nghiệp văn hóa

Đồng quan điểm này, PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho rằng: Báo chí phải là “nhạc trưởng”, kết nối nhà quản lý, nghệ sĩ, doanh nghiệp trong việc quảng bá sức mạnh mềm quốc gia.

“Hiện nay, truyền thông số góp phần kéo con người xích lại gần nhau nhưng đó cũng là một tác nhân lấy đi một lớp nhà báo thiếu thực tiễn, salon, chỉ ngồi trong phòng lạnh, “đẻ ra” những tác phẩm giống nhau. Muốn vậy, mỗi tác phẩm báo chí phải là một tác phẩm văn hóa, nhân văn, chỉn chu, là cầu nối với thế giới, quảng bá sức mạnh mềm quốc gia”, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền bày tỏ.

Đồng chí Lê Hải Bình - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao đổi cùng các đại biểu, chuyên gia, nhà báo tại Diễn đàn

Hãy truyền cảm hứng cho giới trẻ bằng “tinh thần số”

Nhấn mạnh vai trò của giới trẻ trong phát triển công nghiệp văn hóa, đồng chí Lê Quốc Minh cho rằng, tư duy người trẻ không quan tâm tới văn hóa truyền thống là sai lầm. Đó là vì chúng ta chưa truyền tải hết, chưa tìm ra hướng đi mới mẻ, sáng tạo, để đưa văn hóa truyền thống đến giới trẻ.

“Vì sao tình yêu Tổ quốc gần đây được dâng cao đến thế? Một bài hát về hòa bình có tới hàng tỷ lượt xem. Những lễ diễu binh, sự kiện, thu hút sự quan tâm chưa từng có của cộng đồng”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đặt câu hỏi.

Đồng chí Phạm Cao Thái - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình bày tham luận tại Diễn đàn

Ngoài ra, đồng chí Lê Quốc Minh cũng lấy câu chuyện từ chính Báo Nhân Dân với việc ra mắt các phụ trương, kết hợp công nghệ AI để tuyên truyền về 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước vừa qua, thu hút rất đông đảo học sinh, các bạn trẻ tham quan và xếp hàng đọc báo.

Bên cạnh đó, hàng loạt chương trình nghệ thuật như Anh trai vượt ngàn chông gai, những MV mới lạ của các bạn trẻ kết hợp âm nhạc truyền thống… trở thành “cơn sốt” trong công chúng.

“Chúng ta chưa biết cách làm và chưa làm tròn nhiệm vụ của mình. Do đó, thời gian tới, báo chí phải tự nhìn lại mình, phải tuyên truyền, tìm tòi cách thể hiện mới, tràn đầy “tinh thần số”. Vẫn là quảng bá chèo, tuồng, dân ca... nhưng kết hợp công nghệ thì chắc chắn sẽ hấp dẫn giới trẻ và truyền cảm hứng cho họ”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh.

Nhà báo Nguyễn Mạnh Hưng - Tổng Biên tập Báo Tuổi trẻ Thủ đô (thứ 2 từ phải sang) cùng đại diện các cơ quan báo chí tham dự Diễn đàn

3 việc cần phải làm

Bày tỏ quan điểm tại diễn đàn, đồng chí Lê Hải Bình - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh, ngành công nghiệp văn hóa có những đối tượng cơ bản gồm: Nhà nước, doanh nghiệp, các hiệp hội, độc giả, nhà sáng tạo… Mỗi đối tượng đều có vai trò khác nhau nhưng quan trọng hàng đầu vẫn là các tòa soạn báo.

“Để góp phần tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hành động để phát triển công nghiệp văn hóa thì mỗi tổng biên tập phải là một nhà văn hóa, biến mỗi cơ quan báo chí thành ngôi nhà văn hóa”, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nói.

Ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam phát biểu tại diễn đàn

Trao đổi tại diễn đàn, ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam cũng bày tỏ sự băn khoăn khi báo chí phải hoạt động theo tôn chỉ, mục đích khác nhau và nguồn thu từ báo chí cũng sụt giảm do cạnh tranh với mạng xã hội. Nếu tham gia vào phát triển công nghiệp văn hóa thì cơ quan báo chí có được hưởng ưu đãi về thuế hay không...

Ngoài ra, ông Sơn cũng cho biết, Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam sẵn sàng phối hợp với các cơ quan báo chí để tuyên truyền về công nghiệp văn hóa thông qua các màn hình LED cũng như các phương thức khác.

Các cơ quan báo chí nhận bằng khen vì đóng góp hiệu quả cho phát triển công nghiệp văn hóa

Giải đáp những băn khoăn trên, đồng chí Lê Hải Bình cho rằng, các tòa soạn cần phải làm tốt 3 việc, đó là: Chất lượng của bài báo phải tốt; Chuyển đổi số mạnh mẽ; Thay đổi, nâng cao nhận thức của công chúng.

"Nếu làm được cả 3 điều này, chúng ta sẽ có môi trường báo chí đầy chất văn hóa. Với tôn chỉ và mục đích khác nhau, song các cơ quan báo chí đều thoải mái “đất diễn” để góp phần phát triển công nghiệp văn hóa, bởi lẽ, trong mỗi ngành nghề đều chứa đựng yếu tố văn hóa trong đó", Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định.

Bên lề sự kiện, các đại biểu đã tham quan triển lãm ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc - Happy Vietnam"