Ngắm bảo tàng hình ảnh thu nhỏ về Việt Nam hơn 100 năm trước
Cơ hội lưu ảnh tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia khi tham gia cuộc thi "Ấn tượng Việt Nam mùa COVID-19" |
"Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ" là cuốn sách thứ hai trong tủ sách Đông Dương của Đông A. Đây được xem là bảo tàng hình ảnh thu nhỏ về Việt Nam hơn 100 năm trước thông qua 261 bức ảnh của nhiếp ảnh gia nổi tiếng người Pháp Pierre Dieulefils.
Ấn phẩm "2 trong 1"
Từ cuối thế kỷ XIX, một số người Pháp đã bỏ nhiều công sức nghiên cứu, tìm hiểu nền văn hóa của chúng ta. Họ đã đi, đã chụp rất nhiều ảnh về đời sống, sinh hoạt của người Việt và những bức ảnh ấy, ngày nay đã trở thành nguồn tư liệu quý giá. Pierre Dieulefils là một trong những nhiếp ảnh gia như thế. Đến Đông Dương năm 1885, ông đã dành phần lớn cuộc đời mình để chụp ảnh vùng đất này.
![]() |
Những hình ảnh quý trong "bảo tàng" hình ảnh của Việt Nam hơn 100 năm trước |
Năm 1909, Dieulefils xuất bản cuốn sách ảnh Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ: Trung Kỳ - Bắc Kỳ (Indo-chine Pittoresque & Monumentale: Annam - Tonkin). Cuốn sách được trưng bày tại cuộc Đấu xảo quốc tế ở Bruxelles năm 1910 và được trao huy chương vàng. Sau đó, ông tiếp tục cho ra mắt cuốn Nam Kỳ - Sài Gòn và vùng phụ cận (Cochinchine - Saïgon et ses environs).
Trong lần tái bản này, để góp phần đưa những bức ảnh, và cũng là những tư liệu lịch sử quý giá về Việt Nam cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, đến với bạn đọc, Đông A gộp hai cuốn sách trên của Dieulefils vào một ấn bản lấy tên chung là Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ (Indo-chine Pittoresque & Monumentale).
![]() |
Nhiều hình ảnh quý hiếm về cảnh vật, con người từ bắc vào nam hơn 100 năm trước: 261 bức ảnh trong cuốn sách sẽ đưa chúng ta trở lại quá khứ, chiêm ngưỡng vẻ đẹp cách đây hơn 100 năm của cảnh quan, các công trình kiến trúc, các di tích văn hóa – lịch sử khắp ba miền đất nước và gặp gỡ những con người là chứng nhân một thời của dân tộc: từ thác Bản Giốc ở vùng biên giới Cao Bằng, đến hồ Hoàn Kiếm một ngày mùa thu; từ ải Nam Quan đến Nhà thờ Đức Bà, Vũng Tàu, Tây Ninh; từ phố Hàng Bạc, Paul Bert (Tràng Tiền) đến khu phố Tàu giữa Sài Gòn; từ cư dân đồng bằng sông Hồng, kép hát, nhà sư, đến thị vệ, quan lại, và cả vua Duy Tân; từ những cảnh hoang sơ đến đền đài cung điện...
![]() |
Một cách tự nhiên nhất, những khung hình này cũng chính là một phần của lịch sử.
Chú giải, đối chiếu, xác định địa danh, in ấn chỉn chu
Các bức ảnh trong sách được chú thích với các ngôn ngữ: Việt, Pháp, Anh, Đức. Phần chú thích ảnh được dịch giả Lưu Đình Tuân chuyển ngữ từ nguyên tác tiếng Pháp, đồng thời tham khảo thêm phần chú chữ Hán – Nôm của ông Claude Maitre, từng là giám đốc Viện Viễn Đông Bác Cổ tại Hà Nội và các nguồn tài liệu khác. Ngoài ra, dịch giả Ngụy Hữu Tâm hiệu đính phần chú thích tiếng Đức.
![]() |
Để đảm bảo chất lượng mỹ thuật, bản phổ thông "Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ" được in khổ lớn (38cm x 27,5cm), bìa cứng, có bìa áo.
Sách dày 280 trang, ruột in bằng công nghệ mực vi sinh trên giấy Ford định lượng 150 gsm. Với một cuốn sách khổ lớn như Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ, toàn bộ công việc khâu ruột sách, gắn bìa không thể thực hiện bằng máy.
![]() |
Vì vậy, các khâu này được thực hiện bằng sự khéo léo, tỉ mỉ của bàn tay con người.
![]() |
Ngoài các bản phổ thông, Đông A còn ấn hành các bản giới hạn với bìa cứng làm thủ công, ruột in trên giấy Ford kem định lượng 180 gsm, có đóng dấu đỏ của Đông A, trong đó bao gồm 5 bản ký hiệu lần lượt Đ, Ô, N, G, A và 365 bản đánh số từ DA 001 đến DA 365 dành cho người sưu tầm và chơi sách.
![]() |
"Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ" là cuốn sách thứ hai trong tủ sách Đông Dương của Đông A.
![]() |
Trước đó, cuốn đầu tiên trong tủ sách là "Một chiến dịch ở Bắc Kỳ" đã nhận được sự đón nhận nồng nhiệt của bạn đọc, được tái bản ngay khi mới chính thức phát hành.
Tác giả Pierre Dieulefils (1862 - 1937) sinh tại làng Malestroit ở vùng Bretagne, nước Pháp. Ông gia nhập quân đội năm 1883, được phân vào trung đoàn pháo binh và sang Đông Dương lần đầu vào năm 1885. Hai năm sau, ông giải ngũ rồi trở về Pháp. Năm 1888, ông quay lại xứ Bắc Kỳ, rẽ hẳn sang làm nghệ sỹ nhiếp ảnh và nhà xuất bản bưu ảnh chuyên nghiệp. Năm 1905, ông đến Sài Gòn rồi du hành sang Phnom Penh và Angkor, không quên chụp lại những bức ảnh kỳ thú. Năm 1909, ông tập hợp bộ ảnh về Đông Dương và xuất bản tập sách ảnh mang nhan đề Indo-chine Pittoresque & Monumentale: Annam – Tonkin (Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ: Trung Kỳ – Bắc Kỳ). Tác phẩm này đã đem lại cho ông huy chương vàng tại Đấu xảo quốc tế ở Bruxelles năm 1910. Năm 1913, ông trở về Pháp, dành phần lớn thời gian vào việc sáng tác thơ ca. Ông qua đời năm 1937 tại quê nhà Malestroit. Dưới con mắt của người đương thời, Pierre Dieulefils hẳn là người thành công trong nghề nghiệp với nguồn lợi lớn từ xuất bản bưu ảnh. Còn với chúng ta, thành công của ông là việc đã ghi lại được những hình ảnh chân thực và quý giá về xứ Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ cách đây một thế kỷ. Như thế, Pierre Dieulefils đã phần nào trở thành một nhà chép sử của xứ sở này. |
Tin liên quan
Cùng chuyên mục
Đọc thêm

Hấp dẫn và bổ ích chuỗi hoạt động tại Phố Sách Hà Nội

Bí quyết chăm sóc sắc đẹp tự nhiên cho chị em phụ nữ

Phát triển công nghiệp văn hoá theo lộ trình chắc chắn, phù hợp

Nhiều nghệ sĩ trẻ truyền cảm hứng yêu nước, tự hào dân tộc

Mô hình trung tâm công nghiệp văn hóa trong đơn vị sự nghiệp công lập

Khai thác không gian cảng sông Bát Tràng thành Khu thương mại văn hoá

Đa dạng hóa mô hình tổ chức Trung tâm công nghiệp văn hóa

Bàn giải pháp tổ chức, quản lý hai mô hình phát triển văn hóa

“Sách mở rộng thế giới tư duy” tôn vinh văn hóa đọc
