Ngành Xây dựng thực hiện "5 đảm bảo, 6 đột phá" để phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Bộ Xây dựng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo Báo cáo của Bộ Xây dựng, năm 2025, Bộ đã quán triệt và triển khai nghiêm phương châm điều hành của Chính phủ: "Kỷ cương, trách nhiệm; chủ động, kịp thời; tinh gọn, hiệu quả; tăng tốc, bứt phá", bám sát thực tiễn, chủ động và quyết liệt ngay từ những ngày đầu của năm.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các địa phương dự Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ đã và đang thực hiện việc xây dựng khối lượng văn bản quy phạm pháp luật rất lớn với 134 văn bản quy phạm pháp luật đã và sẽ hoàn thành trong năm 2025; liên tục xếp hạng nhất trong khối các bộ, ngành về chất lượng cung cấp dịch vụ công; tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trên mọi lĩnh vực quản lý của ngành và đã đạt nhiều kết quả nổi bật.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh báo cáo tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tạo động lực tăng trưởng, thay đổi diện mạo đất nước, kiến tạo không gian phát triển

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá nhiệm kỳ 2021-2025 của Chính phủ là nhiệm kỳ có nhiều khó khăn, thách thức hơn thời cơ, thuận lợi… Tuy nhiên, Việt Nam vẫn giữ vững được ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Năm 2025, Việt Nam là một trong những nước có mức tăng trưởng cao nhất khu vực và thế giới.

Kết quả này là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, kịp thời, quyết liệt của Trung ương Đảng, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, ủng hộ của người dân, doanh nghiệp, sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế.

Thủ tướng nêu rõ, trong thành tựu chung của đất nước trong nhiệm kỳ vừa qua và đặc biệt trong năm 2025, có sự đóng góp rất tích cực của Bộ Xây dựng và ngành Xây dựng.

Thủ tướng khái quát những kết quả của Bộ, ngành Xây dựng bằng 32 chữ: "Thể chế hoàn thiện, quy hoạch đồng bộ, hạ tầng đột phá, chuyển đổi xanh-số, bộ máy tinh gọn, nội bộ đoàn kết, đô thị phát triển, nông thôn đổi mới".

Thủ tướng nêu rõ, trong thành tựu chung của đất nước trong nhiệm kỳ vừa qua và đặc biệt trong năm 2025, có sự đóng góp rất tích cực của Bộ Xây dựng và ngành Xây dựng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Về thể chế hoàn thiện, Bộ Xây dựng đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua 4 luật, 2 nghị quyết, trong đó có cơ chế, chính sách đặc thù cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội, TP HCM; phát triển nhà ở xã hội; trình Chính phủ đã ban hành 15 nghị định, 1 nghị quyết.

Về quy hoạch đồng bộ, trên cơ sở lần đầu tiên tham mưu trình Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ Xây dựng tiếp tục tham mưu điều chỉnh quy hoạch mạng lưới đường bộ, đường sắt, hàng không, hàng hải, thủy nội địa, quy hoạch vùng, tỉnh bảo đảm thống nhất, đồng bộ, liên thông.

Hạ tầng đột phá, từ hạ tầng giao thông, hạ tầng số, hạ tầng năng lượng đến hạ tầng giáo dục, y tế, thể thao, văn hóa, an sinh xã hội, hạ tầng phục vụ APEC 2027… tạo động lực tăng trưởng, góp phần thay đổi diện mạo đất nước, kiến tạo không gian phát triển cả ở đô thị và nông thôn.

Thủ tướng nhắc tới một số kết quả cụ thể: Thông xe toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam từ Cao Bằng đến Cà Mau, có gần 3.200 km cao tốc tuyến chính, 325 km nút giao, đường dẫn (nhiệm kỳ 2021-2025 đã hoàn thành hơn 2.000 km cao tốc, gấp hơn 2 lần của 20 năm trước cộng lại (khoảng 1.000 km cao tốc), cùng hơn 1.700 km đường Fven biển.

Cùng với đó, đón các chuyến bay đầu tiên tại Sân bay Long Thành; nâng cấp các cảng hàng không lớn; khai thác các cảng biển lớn. Có các công trình tầm vóc như: Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia, Trung tâm dữ liệu quốc gia. Hoàn thành các công trình năng lượng trọng điểm. Chuẩn bị xây dựng các dự án đường sắt đô thị, đường sắt kết nối quốc tế, đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam…

Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương những nỗ lực, kết quả rất đáng ghi nhận của Bộ, ngành Xây dựng trong thời gian qua, hoàn thành và hoàn thành tốt các mục tiêu đã đề ra - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ Xây dựng thực hiện tốt vai trò cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT (22 phiên họp). Trong năm 2025, tổ chức thành công 3 lễ khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật 564 công trình, dự án lớn, trọng điểm quốc gia với tổng số vốn hơn 5,1 triệu tỷ đồng.

Cả nước đã hoàn thành hơn 102 nghìn căn nhà ở xã hội trong năm 2025, tạo nền tảng hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội sớm hơn 2 năm (2028). Bộ, ngành Xây dựng cũng đóng góp trong xóa nhà tạm, nhà dột nát, triển khai chiến dịch Quang Trung, xây dựng các trường học liên cấp tại các xã biên giới.

Về chuyển đổi "xanh - số" tích cực, Bộ luôn đứng đầu về xếp hạng chất lượng cung cấp dịch vụ công; chú trọng chuyển đổi số trong giao thông vận tải, phát triển đô thị thông minh và nghiên cứu khoa học công nghệ ứng dụng cho dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam…

Về bộ máy tinh gọn, cơ cấu tổ chức của Bộ sau hợp nhất giảm từ 42 đầu mối xuống còn 22 đầu mối (47,6%); Bộ đã tích cực phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp (phân cấp 118 nhiệm vụ; phân định thẩm quyền 133 nhiệm vụ), tỉ lệ cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính đạt 45%.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao tặng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Về nội bộ đoàn kết, Thủ tướng nêu rõ phải củng cố, tăng cường đoàn kết thì Bộ, ngành Xây dựng mới đạt được những kết quả như trên.

Cùng với đó, đô thị phát triển, tỉ lệ đô thị hóa tăng từ 40,5% lên gần 45% trong nhiệm kỳ này. Xây dựng nông thôn mới đạt kết quả tích cực, tỉ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới tăng cao.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương những nỗ lực, kết quả rất đáng ghi nhận của Bộ, ngành Xây dựng trong thời gian qua, hoàn thành và hoàn thành tốt các mục tiêu đã đề ra; trân trọng biểu dương và ghi nhận sự nỗ lực, cố gắng của tập thể lãnh đạo Bộ Xây dựng nói chung, trong đó có cá nhân Bộ trưởng Trần Hồng Minh.

Nhân dịp này, Thủ tướng cũng trân trọng cảm ơn các công nhân, kỹ sư trên các công trường đã nêu cao tinh thần "quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt", làm việc xuyên ngày nghỉ, ngày lễ, ngày Tết, "vượt nắng, thắng mưa, không thua bão gió"…; cảm ơn người dân đã nhường mặt bằng để góp phần hoàn thành nhiều công trình lớn, quan trọng, có ý nghĩa chiến lược, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao tặng Huân chương Lao động các hạng cho các Lãnh đạo Bộ Xây dựng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Hạ tầng phải đi trước một bước, tư duy, tầm nhìn, quy hoạch phải mở đường cho phát triển

Bên cạnh những kết quả đạt được là cơ bản, Thủ tướng đánh giá cao Bộ Xây dựng đã thẳng thắn nhìn nhận và chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, như công tác quy hoạch, phát triển hạ tầng giao thông còn chưa theo kịp tình hình thực tế, nhất là đòi hỏi cao trong tương lai; tiến độ giải ngân đầu năm tại một số dự án còn chậm; công tác giải phóng mặt bằng tại nhiều dự án chưa đáp ứng yêu cầu; thị trường bất động sản tiềm ẩn rủi ro, hệ thống thông tin, dữ liệu về thị trường bất động sản còn bất cập; phát triển đô thị văn minh, thông minh, nông thôn xanh, sạch, đẹp, xanh hóa, số hóa phải nỗ lực nhiều hơn…

Thủ tướng cũng nhấn mạnh một số bài học kinh nghiệm quan trọng: Bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư và các đồng chí lãnh đạo chủ chốt; luôn đoàn kết, thống nhất, lắng nghe, phát huy dân chủ, trí tuệ tập thể; bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, phản ứng linh hoạt, kịp thời, phù hợp, hiệu quả với diễn biến tình hình và đúng với xu thế phát triển; tổ chức thực hiện với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, làm việc phải có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải, làm việc nào dứt việc đó, làm việc gì ra việc nấy, phân công "6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm".

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các tập thể, cá nhân - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Người đứng đầu Chính phủ nêu rõ, năm 2026 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng - năm đầu tổ chức triển khai Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026-2030 với yêu cầu rất cao, trong đó có mục tiêu tăng trưởng 2 con số, phát triển nhanh, bền vững, xanh hóa, số hóa. Ngành Xây dựng hiện đang tăng trưởng trên 9%, đóng góp khoảng 1,96 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP của cả nước; những năm tiếp theo, ngành cũng phải nỗ lực để tăng trưởng 2 con số.

Thủ tướng đề nghị Bộ, ngành Xây dựng tập trung thực hiện "5 bảo đảm" và "6 đột phá", trong đó "5 bảo đảm" gồm: (1) Bảo đảm thể chế thông thoáng; (2) Bảo đảm hạ tầng thông suốt; (3) Bảo đảm quản trị thông minh; (4) Bảo đảm cách làm thông dụng; (5) Bảo đảm hợp tác thông hiểu.

"6 đột phá" gồm: Thứ nhất, đột phá trong tư duy và tầm nhìn, với tinh thần "nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn".

Thứ hai, đột phá trong huy động, tập trung nguồn lực, đề xuất cơ chế, chính sách để tiếp tục triển khai xây dựng hạ tầng chiến lược và hoàn thành các dự án, công trình trọng điểm quốc gia, nhất là các dự án giao thông vận tải trọng điểm như dự án đường sắt tốc độ Bắc - Nam; xây dựng trường nội trú tại các xã biên giới, nhà cho người dân chịu ảnh hưởng bởi thiên tai...

Thứ ba, đột phá trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức; xây dựng, kết nối và khai thác dữ liệu ngành Xây dựng để phát triển trí tuệ nhân tạo.

Thứ tư, đột phá trong phát triển nhà ở xã hội, bảo đảm sớm hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội trong năm 2028, vượt 2 năm so với kế hoạch.

Thứ năm, đột phá phát triển các phương thức giao thông; quy hoạch với tầm nhìn trăm năm, tinh thần là "tiến xa ra biển lớn, đi sâu vào lòng đất và bay cao lên vũ trụ"; từ đó giảm chi phí logistics, chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm, hàng hóa.

Thứ sáu, đột phá trong khắc phục những tồn tại, hạn chế, nhất là việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công các công trình trọng điểm. Có cơ chế khuyến khích để huy động nguồn lực, đẩy mạnh hợp tác công tư, mạnh dạn áp dụng các hình thức thí điểm, chỉ định thầu với các nhà thầu có năng lực, uy tín, kinh nghiệm, nhưng phải công khai, minh bạch, không tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng, bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn, hiệu quả và phòng, chống thất thoát, lãng phí.

Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu thực hiện nghi thức khởi động vận hành các hệ thống công nghệ thông tin của Bộ Xây dựng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu thực hiện nghi thức khởi động vận hành các hệ thống công nghệ thông tin của Bộ Xây dựng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Cùng với đó, Thủ tướng nhấn mạnh thêm 3 việc quan trọng với Bộ Xây dựng thời gian tới.

Một là, trong tháng 12, Bộ Xây dựng rà soát lại các quy chuẩn, tiêu chuẩn, điều kiện đường sắt tốc độ cao để lựa chọn công nghệ, tiến hành lựa chọn phương thức đầu tư trong tháng 1/2026.

Hai là, khẩn trương thành lập Trung tâm Giao dịch Bất động sản và Quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý để thúc đẩy thị trường phát triển thị trường công khai, minh bạch, bền vững.

Ba là, vào cuộc giám sát, kiểm toán các công trình, dự án ngay từ đầu để triển khai các dự án thần tốc, táo bạo hơn nữa, tránh tình trạng "đội giá", tránh khuyết điểm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, tránh để xảy ra tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.

Cùng với đó, tổng kết các phong trào thi đua đã thực hiện thời gian vừa qua, để khích lệ, nhân rộng và tiếp tục thúc đẩy các phong trào.

Thủ tướng khẳng định, phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, vừa cấp bách, vừa lâu dài, nhằm tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước. Hạ tầng phải đi trước một bước, tư duy, tầm nhìn, quy hoạch phải mở đường cho phát triển; đây là trọng trách vẻ vang của ngành Xây dựng. Với khí thế mới, động lực mới, chuẩn bị bước kỷ nguyên mới, Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng ngành Xây dựng sẽ đạt thành tựu tốt hơn, cao hơn trong năm 2026.

*Tại hội nghị, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao tặng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng và Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh; Huân chương Lao động các hạng cho các Lãnh đạo Bộ Xây dựng. Nhiều tập thể, cá nhân thuộc Bộ Xây dựng được tặng các phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước và Thủ tướng Chính phủ.

Thủ tướng nêu rõ, Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng là phần thưởng cao quý, thể hiện sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đối với những nỗ lực, thành tích, sự đóng góp tích cực của đồng chí Trần Hồng Minh. Đây là dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp phấn đấu, trưởng thành đồng chí Bộ trưởng, là minh chứng sống động cho sự tu dưỡng, rèn luyện không ngừng về bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống của một cán bộ cấp chiến lược của Đảng. Thủ tướng mong Bộ trưởng tiếp tục phát huy tinh thần sẵn sàng, gương mẫu đi đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo của ngành Xây dựng và Bộ Xây dựng.

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ dự Lễ công bố và thực hiện nghi thức khởi động vận hành các hệ thống công nghệ thông tin của Bộ Xây dựng gồm: Cơ sở dữ liệu Quốc gia về hoạt động xây dựng và 9 cơ sở dữ liệu chuyên ngành liên quan; Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tập trung tại địa phương; Cổng thông tin đô thị thông minh quốc gia.

VGP