Nghe kiến trúc sư bàn về hai giai đoạn khởi nghiệp trong nghề kiến trúc

PV: Thưa anh, anh đến với nghề kiến trúc như thế nào? Những khó khăn gặp phải khi mới vào nghề?

KTS Phạm Duy Soát:

Tôi đến với kiến trúc từ cái duyên và theo đổi nghề là cả đam mê. Ngồi trên ghế giảng đường tôi cùng các bạn đã theo chân các Thầy ra công trình. Có những đêm, chúng tôi tụ tập vẽ quên ăn. Dần dần, tôi nhận lên phương án cho chính những ngôi nhà của các bác, các chú thân quen. Cộng tác với các công ty bên ngoài cũng chỉ đủ tiền điện nước nhà trọ hàng tháng. Ra trường mỗi người một nơi, số ít bám trụ Thủ đô với chu kỳ xin - nghỉ việc cứ lặp lại vài lần trong năm. Thời gian kinh nghiệm là bài toán không lời giải với sinh viên Kiến trúc. Sau đó may mắn tôi xin được vào một công ty kiến trúc tư nhân ít người, đa phần các công việc phải tự lo kể cả chuyên lẫn không chuyên. Vất vả nhưng tôi thấy may mắn vì mình được trực tiếp làm tất cả.

PV: Theo anh để khởi nghiệp trong nghề này cần có những yếu tố gì?

KTS Phạm Duy Soát:

Để dễ hiểu tôi sẽ phân làm hai giai đoạn. Khởi nghiệp là bắt đầu hành nghề. Giai đoạn này theo tôi bạn sẽ mất khoảng 3 - 5 năm. Việc đầu tiên hãy vứt bỏ khỏi tư tưởng rằng nghề kiến trúc sẽ biến bạn thành đại gia nhanh chóng. Nếu bạn lấy tiền là tiêu chí quan trọng thì bạn nên đổi nghề. Bạn yên tâm rằng công sức bạn bỏ ra sẽ khiến bạn có thu nhập không đến nỗi tồi. Trong thời gian này hãy trau dồi các yếu tố cần: khả năng quan sát thế giới xung quanh, tích lũy kiến thức thực tế trong phạm vi thiết kế và thi công, mở rộng mối quan hệ... Đôi khi dành chút thời gian đánh giá bản thân xem còn thiếu điều gì? Toán, lý, vẽ, tư duy sáng tạo, độ đam mê và năng động? Một bức tranh thú vị về nghề sẽ không hề tẻ nhạt vì thiếu màu sắc khi bạn lao động liên tục. Các bạn đừng ngại tìm việc và chuyển công ty mới, đừng ngại những ông "sếp" khó tính hay khác hàng khó nhằn. Những khó khăn đó làm bản thân bạn cứng cáp hơn trong nghề và tôi luyện ý trí vững vàng hơn.

Khởi nghiệp khi bạn tự đứng một mình làm chủ. Ngày nay thì cả nước ta đã chấp nhận nền kinh tế thị trường, khởi nghiệp có thể áp dụng cho mọi ngành nghề tự do không riêng gì kiến trúc, không nhất thiết phải mở doanh nghiệp với mục đích làm giàu. Bởi có người khởi nghiệp từ khát khao làm nghiên cứu khoa học, tư vấn chuyên môn hay làm từ thiện chẳng hạn, mục đích không đơn thuần để kiếm tiền. Có thể bạn sẽ thắc mắc tại sao lại mất 3 tới 5 năm cho giai đoạn chuẩn bị đầu tiên? Rất dễ hiểu, làm thợ mới lên làm thầy, 5 năm bạn mới có đủ điều kiện thi lấy "Chứng chỉ hành nghề". Bằng đại học chỉ để xin việc, muốn đứng vững phải có kinh nghiệm và pháp luật cho phép. Bạn làm tốt có nghĩa là bạn có tiền. Giai đoạn này bạn cũng như tôi - Một cửa sổ mới. Kiến trúc sư phải đối mặt với rất nhiều khó khăn và thách thức: tìm kiếm và quản lý khách hàng, cộng tác viên và các nhà thầu, bắt kịp với xu thế công nghệ mới nhất, lập các bản kế hoạch và thủ tục giấy tờ, vv...

Kĩ năng thiết kế, kỹ năng giao tiếp và kỹ năng quản lý công việc là ba yếu tố cơ bản tạo nên sự thành công. Ngoài ra thêm chút gia vị của may mắn thì bạn sẽ có hạnh phúc như phương châm sống của tôi.

PV: Anh có thể chia sẻ kinh nghiệm về nghề với những bạn trẻ đang muốn theo đuổi nghề này?

KTS Phạm Duy Soát:

Bạn đam mê kiến trúc hội họa, bạn muốn làm đẹp cho không gian sống, hay đơn giản hơn bạn muốn tạo ra những ngôi nhà cho chính mình trong tương lai bạn nên theo học ngành Kiến trúc. Hãy nỗ lực đừng để rơi xuống dốc. Sẽ nhiều người tư vấn sự khắc nghiệt phía trước như lương thấp, áp lực công việc, tẻ nhạt, vv... Nhưng tôi khuyên bạn đừng nản chí giấc mơ trở thành kiến ​​trúc sư. Bạn sẽ hài lòng với một ngôi nhà đẹp mà chính mình thiết kế. Mỗi ngày có hàng loạt công ty kiến trúc được mở ra, điều đó chứng tỏ xã hội đang cần bạn. Chúng ta bước vào nghề này vì đam mê. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc duy trì cảm giác chơi với công việc là điều cần thiết để đạt được hết khả năng. Không phải tất cả các công việc đều là niềm vui nhưng cách tiếp cận một cách sáng tạo và một tâm trí cởi mở để làm việc thông minh hơn là không khó để có thể mang lại kết quả tốt hơn và đáng hài lòng hơn. Các bạn hãy kiên định, đừng đề cao tiền bạc thời gian đầu, sáng tạo và luôn tìm tòi, biết cách lập kế hoạch cá nhân.

Với 10 năm tiếp xúc với các công trình, tôi trực tiếp trủ trì khoảng 200 dự án tập trung các tỉnh miền Bắc, tham gia công tác với các dự án khắp cả nước và nước ngoài. Điều đó với tôi chỉ là thành công phần nhỏ. Thành công còn là được tiếp xúc với những vị khách đặc biệt, ở một những nơi đặc biệt, trong những thời điểm đặc biệt làm phong phú thêm những trải nghiệm và mang đến những tư duy kiến thức mới lạ. Bản thân sẵn sàng chấp nhận rủi ro với những thiết kế và giải pháp thú vị không kém phần táo bạo. Đơn giản hóa về kết cấu, vật liệu hay ánh sáng. Học cách phá vỡ các nguyên tắc để tập trung giác quan. Thành công cũng nghĩa là mình đang được lao động và không ngừng học hỏi.