Nhiều vướng mắc trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế

Ông Dương Tuấn Đức, Giám đốc Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc (BHXH Việt Nam) nhận định, thông qua con số 9 tháng đầu năm cho thấy có sự gia tăng lượt khám bệnh bất thường, nhiều cơ sở y tế tránh vượt trần bằng chia nhỏ ngày điều trị, tính ngày giường bệnh nhân ra viện. Thống kê thanh toán dịch vụ kỹ thuật còn nhiều bất cập, lạm dụng chỉ định xét nghiệm, tăng số lượng khám, chữa bệnh ngoại trú và điều trị nội trú bất hợp lý, kéo dài ngày điều trị, mua sắm sử dụng thuốc vật tư y tế chưa hợp lý đặc biệt là trục lợi BHYT.

“Khi thực hiện giám định chuyên đề tại năm bệnh viện lớn là Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn, Đại học Y Hà Nội, Phụ sản Trung ương và Phụ sản Hà Nội cho thấy, những bệnh viện này đã thực hiện tách các dịch vụ y tế để thanh toán BHYT khoảng 5,33 tỷ đồng và thu thêm của người bệnh hơn 4 tỷ đồng. Khi thực hiện tách dịch vụ, BHXH nhận ra những vô lý như có bệnh nhân đi cắt đến hai túi mật, hai đại tràng, có tới hai ổ bụng, lấy thai lần đầu nhưng có hai thai, cắt hẹp tới hai bao quy đầu; ba ngày bệnh nhân lại mọc giả mạc/lần; chỉ định quá mức cần thiết cận lâm sàng…”, ông Đức nói.

Hiện nay, dịch vụ kỹ thuật nội soi tai mũi họng đang được chỉ định quá rộng rãi vì lợi nhuận cao, với giá được thanh toán cao hơn 50 nghìn đồng so với thực tế (giá xây dựng là 171 nghìn đồng nhưng giá thanh toán là 202 nghìn đồng). Vì thế, các bệnh nhân viêm bờ mi, viêm họng, viêm amidan, viêm mũi, đục thủy tinh thể người già… đều được chỉ định nội soi tai mũi họng. “Quỹ BHYT đang chi cho dịch vụ này tới 410 tỷ đồng. Nếu điều chỉnh lại giá thanh toán, chúng ta có thể tiết kiệm 104 tỷ đồng” – ông Đức cho hay.

Ông Lê Văn Phúc, Phó Ban thực hiện Chính sách Bảo hiểm Y tế (Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) cho biết, vấn đề trục lợi quỹ Bảo hiểm y tế ngày càng nhiều. Trong 5 tháng đầu năm 2017, tại 46 tỉnh, thành phố đã có gần 2.770 người đi khám từ 50 lần trở lên. Về phía nhân viên y tế trục lợi bằng cách lấy lại dữ liệu thẻ của người đã chuyển đi chỗ khác để lập khống hồ sơ, rút ruột hàng chục triệu đồng. Tại Vĩnh Long, một bác sĩ đã lập khống 272 lượt khám, chữa bệnh để đề nghị thanh toán hơn 49 triệu đồng….

Nói về nguyên nhân gây mất cân đối quỹ BHXH, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho biết: Do mức đóng hiện nay thấp, mức hưởng cao trong khi chưa có quy định trần về chi. Việt Nam đã thực hiện bao phủ bảo hiểm y tế 84%, nhưng chiếm 31% trong đó là từ ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, lại thiếu thống nhất đồng bộ giữa các văn bản quy phạm pháp luật trong vấn đề sử dụng quỹ BHYT giữa hai đơn vị. Đồng thời, một số địa phương chưa xem xét cụ thể đã yêu cầu cơ sở y tế phải tự chủ gây áp lực cho cơ sở dẫn đến tình trạng tận thu, lạm dụng dịch vụ kỹ thuật.

Về vấn đề trách nhiệm của Bộ Y tế và BHXH Việt Nam trong việc triển khai và giám định khám, chữa bệnh BHYT, ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, một bên chịu trách nhiệm nâng cao chăm sóc sức khỏe của người dân, một bên có trách nhiệm giữ và chi tiêu hợp lý quỹ BHYT nhưng hai đơn vị lại chưa tìm được một tiếng nói chung thống nhất.

Hiện nay, Bộ Y tế cũng đưa ra những giải pháp về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, giải pháp về tổ chức điều hành, giải pháp về kỹ thuật. Hiện Chính phủ đang chỉ đạo sửa đổi Nghị định 105 để giải quyết nhiều vướng mắc trong vấn đề thanh toán, quản lý quỹ bảo hiểm, xử lý khó khăn vướng mắc hiện nay. Bộ Y tế cũng điều chỉnh thông tư về giá dịch vụ y tế để phù hợp hơn, có văn bản hướng dẫn tính ngày, giường bệnh cho các cơ sở y tế. Tiến tới sẽ tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong y tế, tiến tới quản lý bệnh án điện tử, sử dụng chữ ký số.

Thanh Tùng