Những làn khói trắng “tử thần” - Bài 2: Thuốc lá - kẻ giết người thầm lặng

Dù trong khuôn viên bệnh viện có biển cấm hút thuốc nhưng nhiều người cứ thản nhiên phả khói

Bài liên quan

Những làn khói trắng “tử thần” - Bài 1: Luật nói… khói bay!

Phát động cuộc thi vẽ tranh cổ động về phòng, chống tác hại của thuốc lá

Trao giải báo chí Vành khuyên xanh 2018 về "Phòng chống tác hại thuốc lá"

Xây dựng thành phố không thuốc lá

Vô hình khói, hữu hình hiểm họa

Theo số liệu thống kê của Bệnh viện K, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá chiếm 96,8%. Số trường hợp tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 73% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam mà một trong những nguyên nhân là do tỉ lệ sử dụng thuốc lá cao. Riêng thống kê của Khoa Xạ đầu cổ, có đến 80 - 90% các ca bệnh ung thư thanh quản đều có tiền sử hút thuốc lá, thuốc lào.

Theo Điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành (GATS), các bệnh liên quan đến thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam, chúng gây ra khoảng 40.000 ca tử vong mỗi năm, tức hơn 100 người chết vì thuốc lá mỗi ngày. Điều đáng lưu ý, nếu không có can thiệp khẩn cấp, ước tính số tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá mỗi năm sẽ tăng lên thành 70.000 người vào năm 2030.

Trên thế giới, theo thống kê của WHO, thuốc lá giết chết khoảng 7 triệu người mỗi năm. Trong đó, 90% người mắc ung thư phổi, 75% người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nguyên nhân đều do hút thuốc lá. Ngoài ra, cứ hút mỗi điếu thuốc lá là tự mình làm mất đi 5,5 giây cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc lá ngắn hơn so với người không hút từ 5 - 8 năm.

Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư phổi

Tổng Hội Y khoa Hoa Kì cũng thống kê rằng, nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi của người hút thuốc lá cao gấp 20 lần so với người không hút và tỷ lệ người chết do mắc viêm phổi cao gấp 2 lần so với người không hút.

Nhìn vào những số liệu này, chắc hẳn nhiều người sẽ không khỏi giật mình bởi tuy chỉ là những làn khói trắng như thể vô hình nhưng lại có mức độ hủy diệt, tàn phá sức khỏe, tính mạng con người ghê gớm đến như vậy. Đôi khi, thuốc lá còn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, cao hơn cả tai nạn giao thông hay các bệnh truyền nhiễm khác.

TS. Bác sĩ CKII Đặng Huy Quốc Thịnh, Phó Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu TP HCM cho biết, nhắc đến thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư phổi, nhưng thực ra thuốc lá còn là yếu tố gây nên nhiều loại ung thư tưởng chừng không liên quan khác, như là hóc miệng, dạ dày, tử cung, vú, bọng đái, thủy tạng,… Một người phụ nữ đang mang thai mà tiếp xúc nhiều với khói thuốc lá sẽ có nguy cơ cao dẫn đến các tình trạng như sảy thai, sinh non, thai chết lưu, dị tật ở thai nhi. Trẻ em dưới hình thức bị động tiếp xúc khói thuốc lá sẽ làm ảnh hướng đến phát triển trí não, nội tiết, đặc biệt là tuyến giáp.

“Đặc biệt, người thân nghĩ rằng chỉ cần ra ngoài hút là con cái sẽ không bị hút thuốc thụ động nhưng thực tế những chất độc, hóa chất vẫn lưu lại trên tay, trên cơ thể, quần áo người vừa hút. Rồi sau đó, lại tiếp xúc với con cái họ thì cũng chẳng khác nào đưa trực tiếp những chất độc, chất nguy hiểm vào mỗi đứa trẻ, mà trên thế giới gọi là Thirdhand Smoking”, TS. Bác sĩ CKII Đặng Huy Quốc Thịnh nói.

ThS. Bác sĩ Thái Thị Thùy Linh, Khoa Thăm dò chức năng hô hấp Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM chia sẻ về tác hại của thuốc lá: “Thuốc lá ảnh hưởng tới tất cả các cơ quan trong cơ thể mà đặc biệt nhất là các bệnh lý về hô hấp, điển hình là bệnh phổi tắc nghẹn mãn tính. 90% gây ra ung thư phổi, ngoài ra, còn có các ung thư khác như thực quản, thanh quản hay các vùng hầu họng. Phụ nữ ảnh hưởng tới chức năng sinh sản, nam giới thì làm giảm đi ham muốn”.

1 điếu thuốc, khổ 1 đời

Chị Nguyễn Ly (quận 3, TP HCM) - một nạn nhân của hút thuốc lá thụ động bức xúc: “Ngày nào tại nơi làm việc, hay ngay cả khi về đến nhà cũng thường xuyên bị hít phải khói thuốc khiến đầu óc tôi lúc nào cũng căng cứng, mệt mỏi, rồi khó thở, tức ngực. Sau đó, tôi đi khám và được chẩn đoán bị viêm phế quản cấp, phải mất một thời gian rất lâu để điều trị dứt điểm. Vừa tiêu tốn tiền bạc lại làm mất thời gian khi tôi không thể đi làm mà phải tới lui bệnh viện để chữa trị”.

Thuốc lá là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra các ca bệnh ung thư ở Bệnh viện Ung Bướu TP HCM, trong đó có cả phụ nữ

Còn ông Nguyễn Đ.Đ. (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) được chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn cuối. Từ ngày biết về bệnh tình của mình, ông suy sụp hẳn. Bởi ông biết thời gian của mình cũng chẳng còn nhiều, cho dù có dùng bao nhiêu tiền chạy chữa cũng chỉ là kéo dài thêm chứ không thể qua được cái “án tử” đó. Mỗi lần làm các xét nghiệm, đặc biệt tiểu phẫu để lấy sinh thiết, cơ thể vốn đã yếu ớt của ông lại càng thêm đau đớn. Những lúc như vậy, ông Đ. mới thấm thía cái giá mình phải trả cho việc hút thuốc là quá đắt, đến khi phát bệnh thì hối hận cũng đã muộn màng.

Không chỉ riêng ông Đ., mà tất cả những ai nằm cùng phòng ông (Bệnh viện Bạch Mai) cũng đều chung suy nghĩ như vậy, cũng đều ước giá như mình từ bỏ thuốc lá sớm hơn!

Những người đang còn đốt cháy điếu thuốc trên tay hằng ngày, hằng giờ khi tiếp xúc ở đâu đó hay đi đến các khu điều trị bệnh nhân ung thư như vậy, liệu có rùng mình, sợ hãi mà từ bỏ thuốc lá vì cộng đồng, vì người thân, cũng như trước hết là vì chính bản thân mình hay không?

(Còn nữa)