Những ngư dân nặng lòng với biển

9 giờ sáng, cảng Lạch Vạn (Diễn Ngọc, Diễn Châu, Nghệ An) tấp nập tàu cá cập bến. Thuyền viên hối hả chuyển những mẻ cá xuống tàu, giới thương lái cũng nhanh chân gom hàng. Ghi nhận của phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô, tàu cá về nhiều nhưng sản lượng không cao. Có lẽ, ảnh hưởng đợt mưa bão vừa qua hoặc do không trúng luồng cá nên chuyến biển lần này không được như mong đợi. Dẫu biết rằng không phải chuyến đi nào cũng thuận buồm xuôi gió, tuy nhiên họ vẫn rạng rỡ nụ cười sau chuyến đánh bắt xa bờ. Họ tâm niệm “biển đã nuôi khôn lớn”...

Ông Trần Văn Tiến, một ngư dân tại xóm Ngọc Văn (xã Diễn Ngọc, Diễn Châu, Nghệ An) chia sẻ, nhiều năm lênh đênh trên biển, vào sinh ra tử cùng anh em vạn chài, nhưng mỗi khi chứng kiến cảnh phong ba bão táp ập đến, ông vẫn cảm thấy rùng mình. Ai đi biển cũng nói không sợ gì nhưng không ít lần các ngư dân phải run sợ trước sự giận dữ của biển. Nhiều người đã "ở lại" với biển khơi. Biết là nguy hiểm, nhưng vì cuộc sống, vì chủ quyền biển, đảo quê hương, họ vẫn bám biển, vươn khơi.

Bám trụ với nghề là vậy, nhưng trước những diễn biến khó lường của thiên nhiên, họ phải chịu không ít khó khăn, vất vả, thậm chí là đánh đổi cả tính mạng. Ông Tiến cho biết: “Đợt vừa rồi mưa bão triền miên, ngư dân chúng tôi gặp rất nhiều khăn trong đánh bắt hải sản. Thu nhập của bà con so với thời điểm trước bão giảm nhiều. Tuy nhiên, không vì thế mà chúng tôi nản lòng. Với ngư dân, cái mặn mòi của biển đã ăn vào máu thịt. Biển luôn đón chúng tôi căng cánh buồm no gió ra khơi”.

Cùng chung cảnh như ông Tiến, nhiều hộ dân tại xã Diễn Ngọc cũng rơi vào cảnh thất thu sau những đợt mưa bão. Đối với các chủ tàu, việc đánh bắt sau bão thu nhập không đáng kể, ngược lại họ phải chịu lỗ vì kinh phí ra khơi rất tốn kém mà sản lượng lại thấp. Ông Ngô Trí Đông, Chủ tịch Hiệp hội đánh bắt cá xã Diễn Ngọc cho biết: “Qua các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, gia đình tôi đã mạnh dạn vay ngân hàng hơn 20 tỷ đồng để đóng tàu công suất lớn nhằm tăng năng suất trong những chuyến biển. Việc đánh bắt, khai thác tiềm năng thủy sản phụ thuộc nhiều yếu tố khách quan lẫn chủ quan. Để có phương hướng phát triển nghề lâu dài, tôi không chỉ vận động gia đình mà còn vận động, khuyến khích bà con ngư dân trong xã mạnh dạn vay vốn đầu tư bám biển, vươn khơi, vừa vì lợi ích kinh tế gia đình, vừa làm nhiệm vụ bảo vệ ngư trường truyền thống của mình”.

Nhờ những chính sách của Nhà nước khuyến kích người dân, toàn địa bàn xã Diễn Ngọc đã có gần 500 tàu liên tục ra khơi. Trong đó, gần 100 tàu đánh bắt xa bờ và gần 400 tàu, thuyền đánh bắt gần bờ, tạo việc làm cho gần 650 lao động trên toàn địa bàn xã.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Phó chủ tịch xã Diễn Ngọc cho biết: “Bão lũ khiến ngư dân thất thu. Tuy nhiên, chính quyền luôn sát cánh, động viên bà con vượt khó khăn, bám biển thường xuyên. Với bà con trong xã, biển là nguồn sống, máu thịt, là nơi sinh tồn ngàn đời nay”.

Chia tay xã Diễn Ngọc, chúng tôi đến cảng Lạch Quèn (huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An). Tại đây, ngư dân đang chờ “chiến lợi phẩm” từ biển của hàng ngàn tàu đang trở về sau chuyến ra khơi. Không khí mua bán rất tấp nập.

Sau chuyến biển hiểm nguy khó lường trên vùng biển giáp ranh thuộc chủ quyền của Việt Nam, ngư dân Nguyễn Văn An (xã Quỳnh Thuận, Quỳnh Lưu, Nghệ An) sửa chữa lại phương tiện để chuẩn bị ra khơi. Trên những con tàu, lá cờ tổ quốc luôn thường trực cùng những cánh buồm căng gió, các thuyền viên lại háo hức ra khơi.

“Anh em trên tàu một lòng quyết tâm bám biển, bảo vệ chủ quyền biển, đảo tổ quốc. Nơi nào, lãnh hải của mình, chúng tôi đều có mặt. Tuy nhiên, chúng tôi luôn tuân thủ luật lệ quốc tế cũng như pháp luật Việt Nam”, ông An nhấn mạnh.

Trước cảnh bố mẹ hối hả trên bến, dưới thuyền, những đứa trẻ không khỏi háo hức ngóng đợi. Khi được hỏi lớn lên có theo nghề bố mẹ rẽ sóng vươn khơi, có sợ những hiểm nguy luôn rình rập, những đứa trẻ lớn bé đều cùng trả lời sẽ theo nghề bám biển. Biển là nhà, là nguồn sống. Tuy nhiên, các em rất thiệt thòi vì không được đi học đầy đủ như bạn cùng trang lứa.

Dải đất miền Trung đã nghèo khó nay lại càng khó khăn hơn khi phải đối mặt với những cơn bão lũ. Người dân miền Trung đang phải gắng chịu những thiệt hại chưa thể tính toán do biến đổi khí hậu và mực nước biển dâng cao. Môi trường biến đổi, việc đánh bắt của bà con ngư dân vì thế cũng gian khổ hơn.

Dù vậy, vì cuộc mưu sinh và tình yêu biển, những người dân chài cứ nghe sóng vỗ, nghe vị mặn muối biển lại háo hức vươn khơi. Đó không chỉ là cuộc sống mưu sinh mà còn vì yêu nguồn sống, nuôi họ lớn. Họ ra khơi vì biển, vì chủ quyền biển, đảo thiêng liêng ông cha để lại. Nơi đó, những ngư dân vẫn luôn âm thầm, lặng lẽ đánh dấu, ghi nhận và bảo vệ vùng trời, vùng biển của tổ quốc.

* Đây là bài viết tuyên truyền về biển, đảo, bảo vệ chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa của Bộ Thông tin và Truyền thông năm 2017

Nhật Minh – Phương Thu