Nữ sinh Bách khoa và niềm đam mê công nghệ

Thành quả Tiên thu được là những bài báo đăng trên tạp chí uy tín, học bổng và cả chuyến tham quan thực tế. Tiên cũng là một trong 20 gương mặt nhận giải thưởng Nữ sinh khoa học công nghệ Việt Nam 2023 do Trung ương Đoàn trao tặng.

Từng đạt giải ba cấp tỉnh về thực hành Hóa học, nhiều người nghĩ Tiên sẽ chọn các ngành “hot” như y học nhưng cô gái trẻ lại chọn dệt may. Cô gái trẻ cho biết: “Khi đó mình chỉ có suy nghĩ đơn giản là sau khi tốt nghiệp đại học sẽ tìm được một công việc ổn định. Trong khi đó, dệt may là một trong những ngành có nhu cầu lao động cao tại Việt Nam nên mình quyết định theo học”.

Hết năm thứ nhất đại học, Tiên nhận ra ngành dệt may không chỉ có quần áo mà còn liên quan đến rất nhiều lĩnh vực khác như: Y học, điện tử, hàng không vũ trụ, vải địa kỹ thuật… Càng tìm hiểu, cô gái trẻ càng muốn khám phá. Vì vậy, Tiên chủ động liên hệ thầy cô ở bộ môn Kỹ thuật dệt may để được tham gia hỗ trợ dự án nghiên cứu khoa học.

Đào Thị Thủy Tiên

May mắn, Tiên được thầy cô tin tưởng cho tham gia vào dự án phi lợi nhuận đầu tiên về đệm chức năng kháng khuẩn dành cho đối tượng là người già, trẻ nhỏ và người khuyết tật được tài trợ bởi quỹ Murata (Nhật Bản). Vì vậy, cô gái trẻ được trải nghiệm toàn bộ quy trình từ thu mua nguyên liệu, hoá chất, tiến hành thí nghiệm, xử lý vật liệu, thiết kế đến mang sản phẩm thử nghiệm trong thực tế.

Cũng từ dự án này khiến Tiên mong muốn dành nhiều thời gian nghiên cứu sâu hơn về khía cạnh môi trường trong vật liệu dệt may. Các dự án cô gái trẻ tham gia về sau dưới vai trò đồng tác giả, gồm: 1 bài báo công bố trên tạp chí quốc tế thuộc danh mục Q2; 2 bài báo công bố trên tạp chí trong nước; 2 báo cáo khoa học đăng toàn văn trên kỷ yếu Hội thảo quốc gia… đều liên quan đến vật liệu và thuốc nhuộm dệt may.

Trong đó, bài báo công bố trên tạp chí quốc tế thuộc danh mục Q2 nghiên cứu về chất tạo màu tự nhiên chiết xuất từ lá C.odorata (cây Cỏ Lào), được sử dụng để nhuộm vải len... Nghiên cứu này tập trung vào phát triển và xây dựng quy trình chất tạo màu (thuốc nhuộm) có nguồn gốc sinh học tự nhiên bền vững cho quần áo hoặc các sản phẩm chức năng.

“Đóng góp của dự án là xây dựng được các quy trình công nghệ chiết tách dịch C.odorata, giúp mang lại hiệu quả tạo màu và bền màu cao thay thế cho các loại thuốc nhuộm hoá học khác. Điều này mang lại sự mới lạ và đổi mới trong sản xuất sản phẩm dệt may sinh thái, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững”, Thủy Tiên chia sẻ.

Thủy Tiên (ngoài cùng bên phải) trong chuyến tham quan tại Ý

Những ý tưởng và hướng đi mới trong lĩnh vực vật liệu thân thiện với môi trường cho ngành dệt may đã mở ra nhiều cơ hội cho Tiên. Cô gái trẻ không chỉ giành học bổng mà còn tham gia chương trình giao lưu quốc tế. Trong đó, bài luận về công nghệ Hydroentanglement cho vải không dệt (công nghệ dùng tia nước để tạo liên kết giữ các xơ tạo màng vải không dệt- vải thường dùng trong lĩnh vực y tế, khăn ướt vệ sinh…) là 1 trong 3 bài luận xuất sắc nhất cuộc thi Italian Textile Technology Award.

Điểm mới của bài luận là Tiên đề xuất ý tưởng hướng phát triển cải tiến công nghệ màng lọc cho hệ thống thu hồi nước (từ màng lọc thông thường (vải) sang màng lọc nanocellulose). Điều này giúp vừa đạt hiệu quả lọc tốt vừa thân thiện với môi trường (vì màng lọc sau khi sử dụng có thể phân huỷ hoàn toàn).

Giải thưởng của cuộc thi đã mang đến cơ hội cho Tiên được tham gia chuyến đi 5 ngày do ACIMIT và Thương vụ Ý tổ chức tham quan Milan cũng như triển lãm quốc tế về thiết bị, công nghệ dệt ITMA Milan. Ngoài ra, cô gái trẻ còn được tham gia chương trình giao lưu văn hóa sinh viên kết hợp học tập cộng đồng năm 2022 tại Singapore, chương trình "Sáng kiến thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á" do Chính phủ Hoa Kỳ tổ chức…

“Những chuyến đi giúp mình thay đổi tư duy của bản thân. Từ dự định ban đầu là học để có công việc ổn định, giờ đây mình mong có thể nghiên cứu, đóng góp cho sự phát triển của ngành và xã hội. Mình dự định đi làm trong ngành dệt may sau khi tốt nghiệp để lấy kinh nghiệm thực tế, sau đó học lên cao hơn để có thêm kiến thức”, Tiên cho biết.

Nguyễn Dũng