Ô tô giá rẻ dần mất chỗ đứng trong thị trường

Đến cuối năm 2024, thị trường Mỹ sẽ vắng bóng những mẫu xe có giá dưới 20.000 USD (tương đương 493 triệu VNĐ). Theo Motor1, Mitsubishi Mirage, Kia Rio và Nissan Versa nhiều khả năng sẽ bị khai tử vào năm sau. Trước đó, nhiều mẫu sedan, hatchback và crossover khác như Hyundai Accent, Ford EcoSport, Volkswagen Beetle và Chevrolet Spark đều đã lần lượt bị ngừng bán tại quốc gia này.

Theo Motor1, dịch Covid-19 là một trong những nguyên nhân chính khiến xe cỡ nhỏ đánh mất vị trí tại Mỹ. Trước năm 2019, chi phí trung bình của một chiếc ô tô mới là khoảng 38.000 USD. Khi dịch bệnh toàn cầu này lan rộng, chuỗi cung ứng linh kiện bị ảnh hưởng nghiêm trọng và đẩy chi phí sản xuất lên cao hơn. Để đảm bảo duy trì lợi nhuận trong bối cảnh linh kiện, phụ tùng vừa đắt đỏ lại còn khan hiếm, các nhà sản xuất ô tô đã hướng sự tập trung đến các mẫu xe ở phân khúc tầm trung, cao cấp.

Tyson Jominy, lãnh đạo cao cấp tại J.D. Power nhận định: “Điều này không phải là một hiện tượng mới. Thực tế, việc ngừng sản xuất các dòng xe giá rẻ nhất đã bắt đầu trước Covid một vài năm”.

"Những gì chúng tôi thấy kể từ dịch bệnh xuất hiện đó là các công ty ưu tiên mẫu xe có giá cao hơn trong danh mục sản phẩm của họ và các phiên bản mới sẽ được trang bị nhiều tính năng để đẩy giá lên cao hơn trước. Điều này bắt đầu từ khi chip bán dẫn trở nên khan hiếm, vì vậy các nhà sản xuất ô tô phải khôn khéo chọn nơi để đầu tư nguồn tài nguyên hạn chế của họ."

Ngay cả khi chuỗi cung ứng đã trở lại bình thường vào năm 2023, các hãng xe vẫn muốn tập trung hơn vào phân khúc xe cao cấp nhằm thu lại nhiều lợi nhuận mà không cần phải mở rộng quy mô sản xuất. Tại Mỹ, một chiếc Honda Civic đang được bán với giá gần 25.000 USD (tương đương 616 triệu VNĐ). Trong khi đó, Honda Accord tại Mỹ giờ có giá 28.000 USD — tăng 4.000 USD so với năm 2019, còn mẫu CUV CR-V mới không có giá dưới 30.000 USD (tương đương 739 triệu VNĐ).

Các dữ liệu thị trường cho thấy giá xe, chi phí sửa chữa và bảo hiểm ô tô ở Mỹ có tốc độ tăng nhanh kể từ năm 2020, thời điểm dịch Covid-19 bắt đầu lây lan. Hệ quả của tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng và thiếu hụt chip trong ngành công nghiệp ô tô vẫn ngấm đến thời điểm hiện nay.

Hiện, giá bán lẻ trung bình của xe mới năm 2023 là 46.000 USD, tăng 36% so với năm 2019. Trong khi đó, mức lương trung bình của người dân Mỹ vào năm 2023 là 60.000 USD, thấp hơn đáng kể so với mức 68.000 USD ở thời điểm trước đại dịch.

Theo một nghiên cứu trước đó của Market Watch, một hộ gia đình ở Mỹ cần đạt tổng thu nhập ít nhất là 100.000 USD/năm để mua một chiếc ô tô mới nếu họ tuân thủ các nguyên tắc tài chính thông thường. Như vậy, Market Watch đánh giá sẽ có 60% hộ gia đình và 82% người dân ở Mỹ hiện không đủ khả năng mua một chiếc ô tô mới do thu nhập trung bình dưới 100.000 USD/năm.

Tuy nhiên, thị trường ô tô Mỹ đã có nhiều khởi sắc kể từ khi dịch bệnh qua đi, giá trung bình xe mới đã giảm lần đầu vào muà hè năm ngoái và vẫn đang tiếp tục đà giảm. J.D. Power dự báo giá xe mới sẽ giảm trung bình 1.100 đô la trong suốt năm 2024 để xuống còn 44.900 USD.

Trong khi đó, phân khúc xe đã qua sử dụng tại Mỹ vẫn đang chịu ảnh hưởng từ sự suy giảm doanh số bắt đầu từ tháng 7 năm 2021 và kéo dài suốt năm 2022. Theo dự báo, lượng xe cũ được rao bán trong năm nay sẽ suy giảm.

Ông Jominy cho biết: "Tổng nguồn cung cấp của các mẫu xe cũ có tuổi đời 5 năm là 16,3 triệu xe trước đợt Covid-19. 2024 sẽ là năm thứ tư liên tiếp ghi nhận mức giảm, với quy mô chỉ còn 13,7 triệu xe. Năm 2025 nhiều khả năng sẽ là điểm đáy khi số lượng ước tính của những chiếc xe đã qua sử dụng này giảm xuống còn 12,5 triệu chiếc."

Những mẫu xe có giá dưới 30.000 USD dần trở nên rất khan hiếm tại Mỹ. Theo thống kê, trước đại dịch, 47% doanh số bán xe nằm trong phân khúc dưới 30.000 USD nhưng hiện tại con số này đã giảm xuống chỉ còn 17%. Đây là cơ hội rất lớn giành cho các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc như BYD, Chery và Hongqi.

Mặc cho giá xe ngày càng tăng, doanh số ô tô ở xứ sở cờ hoa đã đạt 15,5 triệu xe vào năm ngoái và không có dấu hiệu chậm lại. Điều này đồng nghĩa với việc các hãng xe không có lý do gì để tiếp tục bán những mẫu xe giá rẻ tại thị trường này.

Thái Sơn