Phát triển Trà Vinh trở thành trung tâm kinh tế biển hiện đại

Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Trà Vinh cần tập trung cụ thể hóa, triển khai 3 đột phá chiến lược đã được Đảng, Nhà nước xác định (hạ tầng, thể chế, nhân lực) trên cơ sở điều kiện, đặc thù của Trà Vinh - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Cùng tham dự cuộc làm việc có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng, Bí thư Tỉnh ủy Trà Vinh Ngô Chí Cường; Lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, tỉnh Trà Vinh.

Trong hai ngày 14 và 15/10, trong chuyến công tác tại Trà Vinh, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dự lễ công bố quy hoạch tỉnh Trà Vinh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn tới năm 2050; phát lệnh khởi công cầu Đại Ngãi trên Quốc lộ 60 qua sông Hậu kết nối hai tỉnh Trà Vinh và Sóc Trăng; Khảo sát thực địa tại Khu kinh tế Định An; Thăm, chúc mừng Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Trà Vinh nhân dịp Tết Sene Dolta 2023 của đồng bào Khmer; Thăm, tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng Trần Thị Nhựt tại xã Hùng Hòa, huyện Tiểu Cần.

Tại cuộc làm việc, tỉnh Trà Vinh đã báo cáo tình hình, kết quả thực hiện các nhiệm vụ, nêu kiến nghị cơ chế, chính sách tập trung để khơi thông nguồn lực, phát huy tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Thủ tướng cùng lãnh đạo bộ, ngành đã bổ sung, gợi mở định hướng phát triển và các giải pháp, phản hồi về các đề xuất của tỉnh.

Thủ tướng đề nghị tỉnh Trà Vinh phát huy tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, đi lên từ bàn tay, khối óc, bằng sức mạnh nội sinh, không trông chờ, không ỷ lại, né tránh; khắc phục bằng được những hạn chế, tồn tại - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tăng trưởng kinh tế xếp thứ 2 vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL)

Báo cáo của tỉnh Trà Vinh và các ý kiến tại cuộc làm việc cho biết, trong 9 tháng năm 2023, tăng trưởng GRDP của tỉnh đạt 8,51% (xếp thứ 2/13 vùng ĐBSCL, 11/63 cả nước); Trong đó công nghiệp tăng 17,39%, riêng sản xuất điện tăng 27,23%. GRDP bình quân đầu người đạt 75,97 triệu đồng/người/năm.

Các lĩnh vực kinh tế phát triển mạnh; Giá trị sản xuất công nghiệp đạt 26.630 tỷ đồng, tăng 12,48%; Giá trị sản xuất nông - lâm - thủy sản đạt 21.798 tỷ đồng, tăng 2,04%; Tổng mức bán lẻ hàng hóa dịch vụ đạt 41.886,8 tỷ đồng, tăng 21,23%.

Việc xây dựng Nông thôn mới đạt kết quả tích cực, có 8/9 đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; Có 85/85 xã đạt chuẩn nông thôn mới; có 208 sản phẩm OCOP.

Lĩnh vực đầu tư được đẩy mạnh, tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt gần 22.100 tỷ đồng, tăng 14,15%, giải ngân vốn đạt 52,54%; Thu hút được 9 dự án đầu tư trong, ngoài nước; Liên kết kinh tế, liên kết vùng với các địa phương trong vùng và cả nước được đẩy mạnh theo hướng trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả; Công tác đối ngoại được tăng cường.

Việc cải cách thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến được đẩy mạnh; Cải thiện mạnh mẽ năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (năm 2022 xếp 26/63), thúc đẩy chuyển đổi số và điều hành thông minh.

Trà Vinh phát triển văn hóa, xã hội hài hòa với phát triển kinh tế; Đầu tư nâng cao năng lực khám, chữa bệnh, tỉ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt 81,86%; Thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, tạo việc làm, giảm nghèo (tỉ lệ hộ nghèo còn 1,88%, tỉ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc Khmer còn 3,61%). Các thiết chế văn hóa, thể thao được coi trọng, đầu tư.

Lĩnh vực quốc phòng, an ninh được giữ vững; ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; Tập trung giải quyết các vụ, việc tồn đọng, kéo dài; Làm tốt công tác dân tộc, tôn giáo, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Trà Vinh cũng chú trọng công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, hiệu lực, hiệu quả; Đổi mới công tác dân vận, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội.

Thủ tướng yêu cầu Trà Vinh tập trung nguồn lực, tăng thu tiết kiệm chi, cùng Trung ương quyết liệt triển khai một số dự án để tháo gỡ nút thắt về giao thông, từ đó kết nối với các dự án lớn về hạ tầng giao thông trong khu vực ĐBSCL - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Còn nhiều khó khăn, thách thức

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương nỗ lực và đánh giá cao kết quả mà Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Trà Vinh đạt được trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội thời gian qua, đã góp phần vào sự phát triển chung của cả nước.

Bên cạnh đó, Thủ tướng và các đại biểu cho rằng, Trà Vinh còn nhiều khó khăn, thách thức; Tiềm năng lớn của nền kinh tế chưa được khai thác tốt, phát huy hiệu quả; Quy mô nền kinh tế còn nhỏ; Nguồn lực đầu tư còn hạn chế; Thu ngân sách chưa bền vững, còn phụ thuộc nhiều vào một số lĩnh vực.

Hạ tầng giao thông huyết mạch của tỉnh còn thiếu và hẹp, thiếu liên kết với các trục giao thông chính của vùng và cả nước. Địa hình chia cắt với vị trí của tỉnh nằm giữa sông Tiền và sông Hậu có nhiều lợi thế nhưng cũng có nhiều bất lợi. Biến đổi khí hậu, thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở... diễn biến bất thường, ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, sản xuất, sinh kế của người dân và doanh nghiệp.

Nguyên nhân chính là tiềm năng lớn nhưng cơ chế, chính sách còn hạn hẹp; nguồn nhân lực còn nhiều khó khăn; hợp tác công tư để huy động nguồn lực xã hội chưa nhiều.

Dành thời gian phân tích thêm về những tiềm năng, thế mạnh của Trà Vinh, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, Trà Vinh có vị trí chiến lược về kinh tế, quốc phòng, an ninh, với diện tích 2.391 km² (thứ 47/63 cả nước).

Tỉnh có 65 km đường bờ biển, là tuyến đường ra biển quan trọng của vùng ĐBSCL, là tỉnh trọng điểm về kinh tế biển với luồng cho tàu biển tải trọng lớn qua sông Hậu, Khu kinh tế Định An là một trong 8 khu kinh tế biển trọng điểm của cả nước.

Trà Vinh có đất đai màu mỡ (đất nông nghiệp chiếm 62% diện tích tự nhiên), đa dạng vùng sinh thái (nước ngọt, nước lợ, ngập mặn), có tiềm năng lớn về nông sản, thủy hải sản giá trị cao.

Tỉnh có đầy đủ cơ sở để trở thành một trung tâm năng lượng với tài nguyên rất lớn về năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời); Có Trung tâm Điện lực Duyên Hải (4.900 MW).

Trà Vinh cũng có điều kiện tốt cho phát triển du lịch sinh thái, văn hóa, lịch sử dựa trên điều kiện tự nhiên đặc sắc, văn hóa đa dân tộc (Kinh, Khmer, Hoa), nhiều thắng cảnh và di tích lịch sử, lễ hội.

Trà Vinh có nguồn lao động trẻ dồi dào (dân số gần 1,1 triệu người, thứ 43/63 cả nước). Người Trà Vinh nhân văn, trượng nghĩa, can trường, chất phác, cởi mở.

Trà Vinh có một số nền tảng quan trọng như có truyền thống cách mạng, đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm, khát vọng phát triển; Đã xác định rõ quan điểm phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững, lấy kinh tế nông nghiệp làm nền tảng, kinh tế biển làm động lực, gắn chuyển đổi số, bảo vệ tài nguyên, môi trường, tiến bộ xã hội.

"Tóm lại, tỉnh có nhiều tiềm năng, thế mạnh, nền tảng đã có và động lực mới với tinh thần đoàn kết, ý chí một lòng, khát vọng phát triển vươn lên", Thủ tướng nhấn định.

Bí thư Tỉnh ủy Trà Vinh Ngô Chí Cường phát biểu tại buổi làm việc - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

3 đột phá chiến lược của Trà Vinh với kinh tế biển làm động lực

Người đứng đầu Chính phủ nêu rõ, thời gian tới, khó khăn, thách thức vẫn nhiều hơn là cơ hội và thuận lợi; Nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra là rất nặng nề, đòi hỏi phải nỗ lực lớn hơn, quyết tâm cao hơn, đổi mới tư duy, nhận thức, phương pháp, cách tiếp cận và tổ chức thực hiện khoa học, phù hợp, kịp thời, hiệu quả, huy động được sức mạnh của Nhân dân thông qua việc lắng nghe người dân, tháo gỡ các vướng mắc cho người dân, từ đó hóa giải được khó khăn, vượt qua thách thức, vươn lên bằng nội lực của chính mình là chủ yếu.

Đánh giá cao định hướng chiến lược phát triển, phương châm hành động của Trà Vinh, Thủ tướng đề nghị quán triệt một số quan điểm lãnh đạo, chỉ đạo điều hành.

Theo đó, tỉnh cần tiếp tục quán triệt, rà soát, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, chỉ đạo của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, trong đó có Nghị quyết 13 của Bộ Chính trị về vùng ĐBSCL, quy hoạch vùng ĐBSCL đã được Thủ tướng phê duyệt, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh; Vận dụng, thực hiện đúng đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Trà Vinh cần bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; Kiên định mục tiêu xuyên suốt nhưng phải linh hoạt, sáng tạo, bảo đảm hiệu quả, chuyển đổi trạng thái nhanh khi cần thiết; Thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, làm đến đâu dứt điểm đến đó, việc nào xong việc đó.

Tỉnh tổng kết, đánh giá bài học kinh nghiệm, phát huy mô hình hay, cách làm hiệu quả. Những vấn đề đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, được đa số đồng tình thì tiếp tục thực hiện. Những vấn đề chưa có quy định hoặc quy định không còn phù hợp thì mạnh dạn thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không cầu toàn, không nóng vội; Phát huy tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, đi lên từ bàn tay, khối óc, bằng sức mạnh nội sinh, không trông chờ, không ỷ lại, né tránh; Khắc phục bằng được những hạn chế, tồn tại.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp, nâng cao năng lực cán bộ thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; Khen thưởng, kỷ luật nghiêm minh, kịp thời; Khuyến khích, bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Tỉnh xây dựng hệ thống cơ quan hành chính đoàn kết, thống nhất cao, liêm chính, dân chủ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, làm chủ thể; Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, trong sạch, tận tụy, vì Nhân dân phục vụ.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu

Về định hướng phát triển, Thủ tướng nêu rõ, Trà Vinh cần tập trung cụ thể hóa, triển khai 3 đột phá chiến lược đã được Đảng, Nhà nước xác định (hạ tầng, thể chế, nhân lực) trên cơ sở điều kiện, đặc thù của Trà Vinh.

Theo đó, về hạ tầng, cần đột phá về đường bộ cao tốc, đường thủy nội địa và hạ tầng sản xuất nông nghiệp. Thứ hai, tỉnh đột phá về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp để phát huy các thế mạnh của tỉnh và phát triển các lĩnh vực mới nổi như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, ứng phó biến đổi khí hậu… Thứ ba, Trà Vinh đột phá về nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực thực thi của đội ngũ cán bộ.

Cùng với đó, Trà Vinh cần phát triển dựa trên các trụ cột: Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với tư duy kinh tế nông nghiệp; kinh tế biển làm động lực; Công nghiệp tập trung vào chế biến nông sản, năng lượng tái tạo…; Khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế; Kết nối hiệu quả với các trung tâm kinh tế, khai thác tốt lợi thế tuyến hàng hải của vùng; Phát huy nguồn lực về con người, truyền thống văn hóa lịch sử; Phát triển văn hóa ngang tầm với kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội và bảo vệ môi trường.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng

Các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới

Nhất trí với nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới đã được lãnh đạo tỉnh Trà Vinh xác định, Thủ tướng lưu ý thêm một số vấn đề trọng tâm, mà trước hết là tập trung thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu); Khai thác tốt thị trường nội địa và nước ngoài; quyết liệt đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công; Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.

Thứ hai, tỉnh triển khai hiệu quả Quy hoạch tỉnh vừa được công bố gắn với Quy hoạch vùng ĐBSCL và quy hoạch quốc gia, đẩy mạnh liên kết vùng, phát huy tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, tạo động lực mới; Thu hút, đa dạng hóa các nguồn lực, chú trọng hình thức PPP; Quản lý chặt chẽ và sử dụng vốn đầu tư hiệu quả; Phát triển mạng lưới giao thông, hạ tầng kinh tế xã hội đồng bộ.

Thứ ba, tỉnh đổi mới mạnh mẽ tư duy lãnh đạo, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; Đồng hành và hỗ trợ doanh nghiệp, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Đẩy mạnh xúc tiến, thu hút đầu tư nước ngoài.

Thứ tư, Trà Vinh tập trung phát triển công nghiệp chế biến, công nghệ cao, năng lượng tái tạo; Phát triển nông nghiệp hữu cơ, bền vững, ứng dụng công nghệ cao, giá trị gia tăng, gắn với xây dựng thương hiệu, hình thành các chuỗi ngành hàng chủ lực, phát triển thương mại điện tử, đẩy mạnh hơn nữa các sản phẩm OCO; Phát triển du lịch dựa trên khai thác tốt các giá trị lịch sử, truyền thống, bản sắc văn hóa.

Thứ năm, Thủ tướng yêu cầu chú trọng bảo vệ môi trường, phòng chống ô nhiễm; Ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu, tình trạng sạt lở; Lấy tài nguyên nước là yếu tố cốt lõi; bảo vệ và khai thác hiệu quả đa dạng sinh thái.

Thứ sáu, tỉnh quan tâm bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo; thực hiện tốt chính sách đối với người có công, các đối tượng bảo trợ xã hội; Coi trọng đầu tư đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đa dạng hoá hình thức và nâng cao chất lượng đào tạo nghề đáp ứng nhu cầu thị trường lao động và yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội.

Thứ bảy, Trà Vinh cần chú trọng xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên; Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, trong sạch, tận tụy, vì Nhân dân phục vụ; Thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Thứ tám, tỉnh cần bảo đảm quốc phòng, an ninh; giữ vững trật tự an toàn xã hội; Phòng chống hiệu quả các loại tội phạm; Tăng cường công tác đối ngoại; Làm tốt công tác dân tộc, tôn giáo, đặc biệt quan tâm củng cố, tăng cường đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo.

Nghiên cứu xây dựng một số cầu lớn và cao tốc mới

Cũng tại cuộc làm việc, Thủ tướng đã cho ý kiến về từng đề xuất, kiến nghị của Trà Vinh. Trong đó, qua khảo sát, kiểm tra thực tế và các báo cáo, Thủ tướng cho rằng cùng với nguồn nhân lực, hạ tầng giao thông vẫn là nút thắt lớn nhất với tỉnh Trà Vinh.

Thủ tướng yêu cầu Trà Vinh tập trung nguồn lực, tăng thu tiết kiệm chi, cùng Trung ương quyết liệt triển khai một số dự án để tháo gỡ nút thắt về giao thông, từ đó kết nối với các dự án lớn về hạ tầng giao thông trong khu vực ĐBSCL.

Trong đó, tỉnh cần nghiên cứu bổ sung quy hoạch, lập dự án, huy động nguồn lực để xây dựng cao tốc mới kết nối cầu Cổ Chiên hiện hữu và cầu Đại Ngãi vừa khởi công, xây dựng cầu Cổ Chiên 2 ở phía hạ nguồn để kết nối ven biển Trà Vinh - Bến Tre, sớm đầu tư cao tốc Hồng Ngự – Trà Vinh, kết nối tuyến đường ven biển các tỉnh ĐBSCL, xây dựng cảng biển nước sâu cho Trà Vinh...