Thổi giá, bán lan thường thành lan đột biến là kinh doanh đa cấp lừa đảo

Chủ vườn lan không bỏ trốn như tin đồn

Ngày 16/4, Công an huyện Ứng Hòa, Hà Nội, đang phối hợp với VKSND cùng cấp điều tra, lấy lời khai của anh Nguyễn Hà Thanh (35 tuổi, chủ vườn lan Hà Thanh ở xã Hào Nam, huyện Ứng Hòa) để làm rõ việc người này bị tố “ôm” hàng chục tỷ đồng của khách mua lan đột biến rồi bỏ trốn.

Theo lãnh đạo VKSND huyện Ứng Hòa, cơ quan điều tra xác định anh Thanh không "bỏ trốn" như thông tin lan truyền trên mạng. Ngay khi có giấy triệu tập của công an, anh Thanh đã đến trình diện để làm việc và trình bày một số nội dung. Cơ quan điều tra cũng xác định số tiền trong vụ việc không lớn như lời đồn (khoảng 200 tỷ đồng). Thông tin chủ vườn lan cũng là nạn nhân trong một cuộc làm ăn khác đang được cơ quan công an điều tra, xác minh.

Cảnh sát đang vào cuộc điều tra vụ việc chủ vườn lan bị tố "ôm" hơn chục tỷ đồng của khách mua lan đột biến rồi bỏ trốn

Trước đó, ngày 12/4, Công an huyện Ứng Hòa tiếp nhận đơn trình báo của 3 công dân phản ánh việc chuyển tiền cho chủ vườn lan Hà Thanh tại xóm Chợ, thôn Đình Xuyên, xã Hòa Nam, huyện Ứng Hòa để mua bán "lan đột biến". Tuy nhiên, đến ngày giao cây thì các khách hàng không liên lạc được với chủ vườn lan. Khi đến nhà, các khách hàng không gặp và không biết chủ vườn lan đi đâu. Tổng số tiền theo đơn trình báo lên đến khoảng 11 tỷ đồng.

Hiện, Giám đốc Công an thành phố Hà Nội đã chỉ đạo Công an huyện Ứng Hòa phối hợp lực lượng chức năng Công an Thành phố khẩn trương xác minh, triệu tập những người có liên quan để điều tra, làm rõ và xử lý vụ việc theo quy định pháp luật.

Trong khi đó, trên một loạt các diễn đàn mạng xã hội bất ngờ xuất hiện thông tin về việc chủ vườn làn H.T (Ứng Hoà, Hà Nội) bỏ trốn “ôm” theo số tiền cực lớn của khách đặt mua hoa lan đột biến.

Một số người tự nhận là khách hàng đã đăng trên các trang Facebook ảnh của chủ vườn lan nói trên với mục đích truy tìm. Tại mục bình luận bài viết, những người này nói mình đã bỏ rất nhiều tiền để đặt mua hoa lan đột biến từ đây, tuy nhiên hiện tại chủ vườn đã "mất tích".

Ngày 13/4, trao đổi với báo chí, người nhà của chủ vườn lan H.T cho biết sự việc khách tìm đến đòi tiền mua lan đột biến là có thật. Bản thân chủ vườn cũng đã bán nhiều tài sản để đền bù cho khách, tuy nhiên không "thấm vào đâu".

Cũng theo người này, bản thân chủ vườn lan cũng chỉ là một nạn nhân. Lý do được đưa ra là cách đây nhiều tháng, chủ vườn có làm chung với một người đàn ông sinh sống tại Hà Nội. Người này hứa sẽ cung cấp lan đột biến cho chủ vườn H.T bán. Tuy nhiên, sau khi bán lan mà người đàn ông trên cung cấp cho khách, một thời gian sau họ quay lại và nói đó không phải là lan đột biến, đồng thời đòi lại tiền.

Người thân của chủ vườn lan H.T cho biết thêm, hiện tại chủ vườn cũng đã trình báo công an để làm rõ những thông tin xung quanh sự việc.

Liên quan đến các hoạt động mua bán lan đột biến, Giám đốc Công an TP Hà Nội cho biết đã tiếp nhận nhiều đơn thư tố cáo việc lừa đảo mua bán lan tại nhiều nơi trên địa bàn. Theo vị này, hiện cơ quan công an đang tiến hành xác minh, làm rõ.

Vườn lan đóng cửa, bên trong gần như không còn các chậu lan nào sau những ồn ào chuyện ôm tiền tỷ bỏ trốn

Có dấu hiệu lừa đảo, kinh doanh đa cấp

Trao đổi với PV báo Tuổi trẻ Thủ đô về những vụ mua bán lan đột biến ở nhiều nơi, gây ồn ào dư luận trong thời gian qua, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nêu quan điểm: Rất có thể đây là hành động nâng "giá ảo", nhằm mục đích tạo "sóng" và làm tăng giá trị lan đột biến một cách bất hợp lý.

"Nếu một cây lan như ngọn rau muống mà giá đến vài chục triệu thậm chí đến vài trăm triệu đồng là giá ảo, không đúng với giá trị thực tế của loài hoa này. Hành vi “thổi giá” đang làm mất đi tính ổn định, cân bằng của thị trường và có thể dẫn đến những hệ lụy nguy hiểm cho nền kinh tế. Các cơ quan chức năng cần nhanh chóng vào cuộc, thanh, kiểm tra làm rõ mục đích của một số đối tượng trong các giao dịch này", luật sư Cường kiến nghị.

Luật sư Đặng Văn Cường nêu nhận định về những phi vụ mua bán lan đột biến trong thời gian qua

Cũng theo luật sư Cường, việc nhóm người rao bán lan đột biến nhưng sau đó khách hàng phát hiện ra là cây lan thường (không có giá trị cao) thì đây là hành vi gian dối, có dấu hiệu của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017). Mức phạt thấp nhất của tội này là 6 tháng, cao nhất là tù chung thân.

Ngoài ra, theo luật sư Cường, cơ quan chức năng cũng cần phải điều tra, xác minh làm rõ việc nhóm người bán hoa lan với giá "trên trời" có phải là một hành vi rửa tiền của một tổ chức nào đó không? Không loại trừ trường hợp đối tượng có thể có những khoản tiền bất hợp pháp, lợi dụng các giao dịch ảo này để làm sạch số tiền vi phạm pháp luật.

Nếu cơ quan chức năng xem xét thấy có dấu hiệu của tội rửa tiền, người vi phạm có thể sẽ bị xử phạt về "Tội rửa tiền quy định tại Điều 324 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi năm 2017)". Mức phạt thấp nhất của tội danh này là 1 năm và cao nhất là 15 năm tù.

Vị luật sư cũng phân tích thêm, mánh khóe của nhóm người "thổi giá lan đột biến gen" rất bài bản. Khi người mua tìm đến, họ sẽ dẫn dụ để người mua đầu tư và sẵn sàng giới thiệu cho người mua lại (cũng là đối tượng trong nhóm) với giá cao hơn giá gốc.

Đến khi giá đạt điểm, người nào không biết hoặc hám lợi chạy theo mua thì nhóm người này rút, không mua lại nữa. Những người này còn chụp ảnh, quay video đăng tải lên các trang mạng xã hội để rao bán, thu hút người dân vào xem, mua. Hậu quả là người mua cuối cùng đã bỏ ra số tiền lớn để mua nhưng không bán được cho ai, phải nhận "trái đắng".

Việc kinh doanh theo kiểu hình tháp, lấy tiền của người sau trả cho người trước có dấu hiệu của hình thức kinh doanh đa cấp. Nếu việc kinh doanh đa cấp không được phép của cơ quan có thẩm quyền thì hành vi có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Nếu cơ quan chức năng phát hiện nhóm đối tượng đã bàn bạc, phân công, phân nhiệm vụ để thổi giá loại hoa lan này rồi rủ người mua trả tiền, cắt phần trăm hoa hồng chia theo thành từng phần, từng nấc, theo hình tháp nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của những người mua sau thì cũng cho thấy có dấu hiệu biến tướng theo mô hình đa cấp trái pháp luật.

Do vậy luật sư Đặng Văn Cường khuyến cáo người dân không nên đầu tư một khoản tiền lớn để mua cây lan không rõ nguồn gốc, nếu thực sự có nhu cầu mua mặt hàng này cần tỉnh táo, tìm hiểu kỹ thông tin về giá cả, nơi bán trước khi mua.

Nếu phát hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của các đối tượng, kịp thời cung cấp thông tin với chính quyền địa phương và cơ quan công an nơi gần nhất để có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời.