Tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng nghệ thuật thư họa

Nguồn cảm hứng sáng tạo từ di sản của Bác

Triển lãm là hoạt động ý nghĩa nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) do Bảo tàng Hà Nội, Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội tổ chức.

Các vị đại biểu cắt băng khai mạc triển lãm nghệ thuật “Thơ Chủ tịch Hồ Chí Minh qua nét chữ sắc màu"

Các tác phẩm được trưng bày là thành quả sáng tạo của các nghệ sĩ thuộc CLB Thư họa Ngôi trường Cuộc sống Sắc màu Tự nhiên, cùng sự đồng hành của CLB Di sản và Văn hóa Á Đông, Làng nghề khắc in mộc bản Thanh Liễu (Hải Dương). Với tinh thần kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, triển lãm mang đến không gian nghệ thuật sâu lắng, thiêng liêng và đầy cảm xúc.

Phát biểu khai mạc triển lãm, ông Nguyễn Tiến Đà - Giám đốc Bảo tàng Hà Nội nhấn mạnh, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh không bao giờ tự nhận mình là nhà văn, nhà thơ, mà chỉ nhận là người bạn của văn nghệ sĩ.

Ông Nguyễn Tiến Đà - Giám đốc Bảo tàng Hà Nội, phát biểu khai mạc triển lãm

Theo các nhà nghiên cứu, đã sưu tầm được trên 250 bài thơ Bác viết, trong đó có hơn 100 bài thơ chữ Hán, một con số có ý nghĩa, đủ để khẳng định Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhà thơ thực thụ. Thơ ca được Bác sáng tác chủ yếu từ khi về nước (năm 1941) cho đến cuối đời, tiêu biểu cho sáng tác trước cách mạng Tháng Tám năm 1945 là tập "Nhật kí trong tù" (được sáng tác từ tháng 8/1942 - 9/1943).

Ngoài "Nhật ký trong tù", khi nghiên cứu thơ Bác, các nhà phân tích còn kể đến chùm tác phẩm bao gồm những bài ca tuyên truyền vận động cách mạng của những năm 40 của thế kỷ XX và cả thời kì hoạt động bí mật như "Du kích ca", "Ca sợi chỉ", "Ca dân cày", "Ca binh lính", "Ca công nhân", "Ca thiếu nhi"...

Thơ Bác có đặc điểm chung là rất giản dị, mộc mạc, dễ hiểu, mang phong vị thơ ca dân gian, nhưng lại có tác dụng tuyên truyền, cổ vũ Nhân dân hiệu quả và thiết thực.

Ngoài ra cần phải kể đến những bài thơ chữ Hán và tiếng Việt mang tính chất tức cảnh, thể hiện tinh thần lạc quan, tình yêu thiên nhiên, đất nước như "Thượng sơn", "Đăng Sơn", "Nguyên tiêu", "Báo tiệp", "Tặng Bùi Công", "Tức cảnh Pắc Bó", "Cảnh khuya", "Đi thuyền trên sông Đáy"; những chùm thơ tặng đồng bào thi đua sản xuất và chiến đấu; chùm thơ chúc Tết và những bài ứng khẩu trong các bài nói chuyện với chiến sĩ, đồng bào…

Giá trị nhất là những vần thơ Bác viết về cảnh thiên nhiên. Tình yêu thiên nhiên, yêu con người và tinh thần lạc quan cách mạng luôn được thể hiện trong những bài thơ của Bác. Những bài thơ tiếng Việt dung dị, mộc mạc, dễ hiểu, đậm phong vị dân gian nhưng cũng rất sâu sắc, có giá trị tuyên truyền rất hiệu quả.

"Di sản thơ ca của Chủ tịch Hồ Chí Minh là nguồn cảm hứng sáng tác cho các nghệ sĩ đương đại trong đó có các nhà thư pháp, các nghệ nhân làng nghề truyền thống. Với tinh thần nghệ thuật kết hợp truyền thống và hiện đại, triển lãm mang đến những tác phẩm độc đáo, sáng tạo, đầy cảm xúc, thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

Những nét bút thư pháp uyển chuyển, kết hợp với sắc màu hài hòa của thư họa đã tạo nên không gian nghệ thuật sâu lắng, thiêng liêng và đầy sức truyền cảm. Mỗi tác phẩm trong triển lãm là sự sáng tạo của các nghệ sĩ với những đặc trưng riêng", ông Nguyễn Tiến Đà khẳng định.

Những tác phẩm đầy cảm xúc

Triển lãm là dịp để công chúng gặp gỡ, giao lưu, thưởng lãm các giá trị văn hóa và nghệ thuật đặc sắc, cùng lan tỏa tinh thần yêu nước và tri ân công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.

Với tinh thần nghệ thuật kết hợp truyền thống và hiện đại, triển lãm mang đến những tác phẩm độc đáo, sáng tạo, đầy cảm xúc, thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

Những nét bút thư pháp uyển chuyển, kết hợp với sắc màu hài hòa của thư họa đã tạo nên không gian nghệ thuật sâu lắng, thiêng liêng và đầy sức truyền cảm.

Bức tranh chân dung Bác Hồ kính yêu là món quà của làng nghề mộc bản Thanh Liễu và Ban Tổ chức dành tặng khách tham quan

Các bài thơ, câu thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh được trích dẫn thể hiện tình yêu thiên nhiên, tình yêu con người và tinh thần lạc quan cách mạng của Người. Đó là những bài thơ dung dị, mộc mạc, dễ hiểu, đậm phong vị dân gian, nhưng cũng rất sâu sắc, có giá trị tuyên truyền rất hiệu quả của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

“Triển lãm là dịp để công chúng gặp gỡ, giao lưu, thưởng lãm các giá trị văn hóa và nghệ thuật đặc sắc, cùng lan tỏa tinh thần yêu nước và tri ân công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Cũng qua triển lãm này Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội mong muốn có cơ hội hợp tác với các nhóm cộng đồng sáng tạo, hướng tới xây dựng thành phố Hà Nội phát triển sôi động, toàn diện, đưa văn hoá trở yếu tố trọng tâm của phát triển bền vững” - ông Nguyễn Tiến Đà chia sẻ.

Khách tham quan trải nghiệm trình diễn kỹ thuật in mộc bản truyền thống từ làng nghề Thanh Liễu (Hải Dương)

Tại lễ khai mạc, công chúng được trải nghiệm thông qua nhiều hoạt động như: Quan sát trình diễn san khắc bài thơ "Nhật ký trong tù" của Chủ tịch Hồ Chí Minh do nghệ nhân Nguyễn Công Đạt sáng tác và trải nghiệm trình diễn kỹ thuật in mộc bản truyền thống từ làng nghề Thanh Liễu - Hải Dương.

Nhân dân được trực tiếp trải nghiệm in ấn và được mang bức tranh chân dung Bác Hồ kính yêu về, đó là món quà của làng nghề mộc bản Thanh Liễu và BTC dành tặng khách tham quan.

Khán giả cũng được thưởng thức trình diễn thư pháp của họa sĩ Thái Tĩnh, Chủ tịch CLB Ngôi trường cuộc sống Sắc màu tự nhiên; trải nghiệm viết thư pháp; lưu dấu cảm xúc về triển lãm trên tác phẩm thư họa của Ban Tổ chức.

Đối với mỗi tác phẩm được giao lưu tại triển lãm, các tác giả sẽ trích 30% giá trị để đóng góp vào Quỹ hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam, đây là một nghĩa cử đầy ý nghĩa nhân văn từ phía các tác giả và Ban Tổ chức.

Triển lãm mở cửa đến hết ngày 29/5 tại Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội, trong khuôn viên của Bảo tàng Hà Nội.

Hương Thu