Bản lĩnh của nhà báo trẻ trong thời đại số

Nỗ lực khẳng định bản thân

Tốt nghiệp chuyên ngành Báo mạng điện tử tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Phùng Thị Thùy Linh từng là sinh viên đầy nhiệt huyết, mang trong mình tình yêu nghề báo từ những năm phổ thông. Vượt qua những định kiến như “con gái làm báo khổ lắm”, Thùy Linh đã lựa chọn dấn thân vào con đường làm báo với tất cả niềm tin và nỗ lực.

Cô gái sinh năm 2001 chọn bắt đầu sự nghiệp từ những bước chân nhỏ nhưng chắc chắn. Từ các câu lạc bộ báo chí tại trường đến cộng tác viên báo Công Luận rồi trở thành phóng viên thuộc Ban Thời sự, báo Tiền Phong. Tuy nhiên, con đường từ một sinh viên báo chí tới một phóng viên thực sự là con đường rất dài với nhiều ngã rẽ. Không ít lần Thùy Linh cảm thấy hoang mang, mỏi mệt giữa áp lực công việc và cuộc sống. Chính sự đam mê, “bản lĩnh” khi theo nghề đã thôi thúc cô gái trẻ tiến lên.

Phóng viên trẻ Phùng Thị Thùy Linh

Với cô phóng viên trẻ, bản lĩnh là một trong những tố chất hàng đầu của một nhà báo, ở bất cứ thời đại nào. Đặc biệt trong thời đại số, bản lĩnh là thứ quan trọng hơn cả bởi tính chất có nhiều cảm dỗ. Bởi để có thể giữ vững quan điểm chính trị và trách nhiệm xã hội, phát huy vai trò xung kích, dũng cảm xông pha nơi “đầu sóng, ngọn gió” để đưa tin về các sự kiện thời sự, chính trị, các vấn đề về kinh tế - xã hội… Nhà báo phải đấu tranh và vượt qua rất nhiều khó khăn, thậm chí là cạm bẫy để hoàn thành sứ mệnh của nghề tìm ra sự thật.

Là thế hệ phóng viên trẻ, để trau dồi bản thân vững chuyên môn, tốt nghiệp vụ và sâu sắc về bản lĩnh là việc không hề dễ dàng. Thùy Linh cho rằng điều này đòi hỏi mỗi người không chỉ ở tinh thần yêu nghề mà còn ở việc bản thân cố gắng phấn đấu học hỏi ra sao. Muốn gắn bó lâu dài với nghề và ra đời nhiều sản phẩm chất lượng không thể làm theo cảm hứng mà phải có quá trình rèn luyện nghiêm túc để vượt qua những lúc khó khăn. Chỉ khi rèn luyện tích cực và đúng hướng, bản lĩnh trong mỗi nhà báo trẻ mới hình thành.

“Được học tập, làm việc trong môi trường công việc có tính rèn luyện cao của ban Thời sự, bản thân mình càng ngày càng hiểu rõ, bản lĩnh là thứ cần thời gian và thử thách để hun đúc.

Những đề tài lúc nửa đêm, những lần tác nghiệp trong các vụ hoả hoạn tại Hà Nội, khi mình tận mắt mình thấy những thi thể cháy đen không còn nguyên vẹn và tiếng gào khóc xé lòng của những nạn nhân xấu số hay đặc biệt hơn là những lần đứng trước nguy hiểm của những bài điều tra đi sâu vào góc tối của xã hội… Tất cả giúp mình nhận thực được, chỉ cần không ngại khổ, không ngại khó, và vượt qua được giới hạn bản thân, mình sẽ có rất nhiều cơ hội và bài học để trưởng thành”, Thùy Linh chia sẻ.

Hiện Thùy Linh đang là phóng viên thuộc Ban Thời sự, báo Tiền Phong

Là một phóng viên trẻ, Thùy Linh cho biết càng viết bản thân càng hiểu ra rằng nghề báo không hề đơn giản. Theo Linh, những người làm báo muốn có bài hay thì phải có cái tâm thật tốt và thích ứng không ngừng theo sự thay đổi của xã hội. Khi các cơ quan báo chí thay đổi cách thức hoạt động để thích ứng với môi trường số, các nhà báo trẻ cần phải không ngừng học cách sử dụng các công cụ và nền tảng số khác nhau để sản xuất và phân phối tin tức hiệu quả.

Bên cạnh đó, sự thay đổi trong thói quen tiêu thụ tin tức cũng đòi hỏi mỗi người phải thích nghi với việc cung cấp thông tin một cách linh hoạt và phù hợp với các nền tảng trực tuyến.

“Sự xuất hiện của các nền tảng truyền thông xã hội và các trang web tin tức trực tuyến đã tạo ra sự cạnh tranh lớn cho báo chí truyền thống. Việc các nhà báo trẻ phải cạnh tranh để thu hút sự chú ý của độc giả trong một môi trường đầy các thông tin khác nhau là một thách thức lớn mà mỗi bạn trẻ như mình cần học tập và đáp ứng theo nhu cầu của công việc”, Thùy Linh chia sẻ thêm.

Chính sự đam mê, bản lĩnh khi theo nghề đã thôi thúc cô phóng viên trẻ giữ vững “lửa nghề”

Không để mình lạc lối trong "cơn bão" công nghệ

Giữa môi trường truyền thông số, nhiều phóng viên, nhà nhà báo trẻ nắm bắt, truyền tải, hiện thực hóa thông tin đến với độc giả dưới nhiều hình thức đa dạng, sáng tạo và nhanh chóng nhất.

Tuy nhiên, sự bùng nổ và lan tỏa sâu rộng của mạng xã hội với nhiều hệ lụy liên quan như vấn nạn tin giả, tin sai sự thật, thiếu kiểm chứng tràn lan cũng đòi hỏi đội ngũ những nhà báo trẻ cần phải xung kích hơn nữa, chủ động hơn nữa trên mặt trận mới để khẳng định vai trò thông tin chính thống, khách quan, đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc với các thế lực thù địch.

Với vai trò là một phát thanh viên, biên tập viên tại Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Thanh Hóa, Nguyễn Thị Vân Anh (sinh năm 2000) nhận thức rõ, cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay đóng vai trò vô cùng quan trọng với nhiều mặt của cuộc sống, đặc biệt là trong công tác tuyên truyền.

Nguyễn Thị Vân Anh hiện đang là phát thanh viên, biên tập viên tại Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Thanh Hóa

Dưới sự định hướng, chỉ đạo sát sao và nhiều chia sẻ thực tế từ các đồng chí lãnh đạo đài, Vân Anh và các đồng nghiệp luôn cố gắng lồng ghép “chuyển đổi số” vào trong công tác chuyên môn một cách thận trọng và hiệu quả với quan điểm phải lấy công chúng làm trung tâm của công cuộc chuyển đổi và mọi hoạt động chuyển đổi đều phải hướng đến sự hài lòng của công chúng.

Công nghệ số không chỉ làm thay đổi công cụ làm báo, mà còn thay đổi cả cách thức truyền tải thông tin và nhu cầu tiếp nhận của công chúng. Một phóng viên trẻ, nếu không đổi mới tư duy, sẽ sớm bị tụt lại phía sau trong một thế giới mà một đoạn video ngắn có thể gây ảnh hưởng lớn hơn một bài viết dài hàng nghìn chữ.

“Ngoài giờ làm, mình tích cực học thêm quay dựng, viết kịch bản, học cách tạo podcast, phát triển video trên nền tảng TikTok để kể chuyện bằng hình ảnh động. Báo chí bây giờ không chỉ cần đúng và hay mà còn phải hấp dẫn và phù hợp với nền tảng mà công chúng đang sử dụng”, Vân Anh chia sẻ.

Theo Vân Anh, công nghệ số không chỉ làm thay đổi công cụ làm báo, mà còn thay đổi cả cách thức truyền tải thông tin và nhu cầu tiếp nhận của công chúng

Cô gái trẻ từng thực hiện ký sự “Về nghe đá kể chuyện xưa”, giới thiệu về Thành nhà Hồ, di sản văn hóa thế giới, và những nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử, kiến trúc độc đáo của công trình này…

Mỗi video dài không quá 3 phút/tập nhưng được sản xuất công phu, nội dung chân thực, hình ảnh đẹp và lồng ghép âm nhạc cảm xúc đã nhận được phản hồi tích cực từ người xem.

“Công nghệ không phải kẻ thù của báo chí. Nó là công cụ. Vấn đề là nhà báo trẻ phải biết dùng nó để kể những câu chuyện ý nghĩa theo cách mà công chúng ngày nay sẵn sàng dừng lại để lắng nghe”, Vân Anh bày tỏ.

Ở Thùy Linh và Vân Anh, bản lĩnh thể hiện ở việc các bạn không cố bám vào những lối mòn cũ, mà sẵn sàng thay đổi, không phải để đánh mất mình, mà để lan tỏa tốt hơn những giá trị mà báo chí theo đuổi.

Những người trẻ phải có khát vọng đẹp, mong muốn thúc đẩy xã hội phát triển mới hội đủ điều kiện để trở thành một nhà báo xứng tầm, bút sắc, tâm trong, hoài bão lớn

Theo Thùy Linh, nhà báo có vinh dự lớn lao là người dẫn dắt, định hướng dư luận. Vì vậy, bản thân họ, nhất là những người trẻ phải có khát vọng đẹp, mong muốn thúc đẩy xã hội phát triển mới hội đủ điều kiện để trở thành một nhà báo xứng tầm, bút sắc, tâm trong, hoài bão lớn.

Trong thời đại phát triển như vũ bão của các mạng xã hội, áp lực đưa thông tin chính xác, nhanh tới từ toà soạn và công chúng chóng lại càng quan trọng hơn bao giờ hết. Đứng trước cái lợi trước mắt là sự nổi tiếng, dẫn đầu tin tức, người trẻ rất dễ bị sa đà, dễ đánh mất giá trị cốt lõi của báo chí là đúng - trúng - đủ mà đưa thông tin bất chấp, phiến diện, một chiều.

“Thực tế, nếu bản thân không để ý vào những chi tiết và chỉ nhận thông tin mà không có tính xác thực thì rất dễ bị cuốn vào vòng xoáy của “cơn bão” thông tin.

Trong thời đại 4.0, truyền thông xã hội lên ngôi, các nhà báo, nhất là đội ngũ nhà báo trẻ cần giữ vững được vai trò, vị trí của mình trước mạng xã hội bằng sự tin cậy, thuyết phục của bài báo và tính đạo đức, văn hóa của người làm báo. Điều này đòi hỏi mỗi nhà báo trẻ phải luôn trách nhiệm cao với tác phẩm báo chí của mình”, Phùng Thị Thùy Linh chia sẻ.

Lê Trang