Cần ngăn chặn xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp

Nhiều người lợi dụng kẽ hở, "lách" luật để đầu cơ đất đai tại Đồng Nai

Ngày 8/6/2020, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định số 22/2020/QĐ-UBND về diện tích tối thiểu được phép tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Tuy nhiên, sau hơn 1 năm áp dụng, quy định trên có nhiều điểm không còn phù hợp và vẫn có những kẽ hở để một số tổ chức, cá nhân “lách” luật, tách nhỏ đất nông nghiệp để mua đi bán lại kiếm lời.

Theo Phó giám đốc Sở TN-MT Nguyễn Ngọc Thường, qua rà soát, tại Đồng Nai có nhiều trường hợp nhiều người đồng sở hữu 1 thửa đất nông nghiệp, cá biệt có trường hợp đến 40 người đồng sở hữu 1 thửa đất nông nghiệp khoảng 1 ngàn m2. Trước bất cập này, Sở sẽ góp ý trong Luật Đất đai sửa đổi tới đây để có biện pháp hạn chế tình trạng trên.

Trong 5 năm tới, Đồng Nai sẽ phát triển nhiều khu công nghiệp, dự tính đến năm 2025 sẽ thu hút thêm khoảng 450 ngàn lao động đến làm việc trong các khu công nghiệp. Như vậy, trong các khu công nghiệp của tỉnh sẽ có hơn 1 triệu lao động, kéo theo nhu cầu lớn về nhà ở. Vì thế, nếu không có giải pháp quản lý chặt chẽ việc tách nhỏ các thửa đất nông nghiệp rất dễ dẫn đến xây dựng trái phép.

Mỗi năm, trên địa bàn tỉnh có hàng ngàn trường hợp tách nhỏ các thửa đất nông nghiệp ở diện tích tối thiểu. Đại diện một số sở, ngành cho rằng, các địa phương muốn ngăn chặn xây dựng trái phép từ những thửa đất nông nghiệp bị tách nhỏ nên chú ý những trường hợp đồng sở hữu nhiều người trên cùng một diện tích nhỏ. Vì các trường hợp mua đất kiểu đó đa số là để xây dựng nhà ở, không quản chặt sẽ hình thành các khu dân cư tự phát, kéo theo hàng loạt hệ lụy khác như hạ tầng kỹ thuật không đảm bảo, ngập lụt...

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi nhấn mạnh, các huyện, thành phố phải quản lý thật chặt chẽ đất đai trên địa bàn. Vì trong thời gian tới, nhiều công trình hạ tầng giao thông của tỉnh sẽ được xây dựng và kết nối, đất đai của Đồng Nai sẽ tiếp tục được nhiều tổ chức, cá nhân mua để đầu tư. Do đó, các địa phương phải chú ý để tránh một số tổ chức, cá nhân lợi dụng kẽ hở của pháp luật về đất đai để phân lô, bán nền đất nông nghiệp.

Liên quan đến vấn đề đất nông nghiệp ở các địa phương bị tách thành nhiều thửa nhỏ, chuyển nhượng cho nhiều người đồng sở hữu dẫn đến xây dựng trái phép, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng yêu cầu: “Sở TN-MT xem xét ghi rõ trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với những thửa đất nông nghiệp tách thửa là: tuyệt đối không được xây dựng công trình trên đất này, nếu xây dựng công trình sẽ áp dụng ngay hình thức cưỡng chế để trả lại nguyên hiện trạng. Ghi chú rõ như vậy, người mua đất với ý định xây dựng nhà trên đất nông nghiệp sẽ từ bỏ, các địa phương bớt áp lực trong tách thửa đất nông nghiệp rồi xây dựng trái phép”.

Nhiều địa phương còn đề xuất bổ sung vào quy định mới về tách thửa là không cho tách thửa đất nông nghiệp thành nhiều thửa để cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc tách thửa đất để chuyển nhượng. Tuy nhiên, quy định về tách thửa mới phải căn cứ vào các luật liên quan và Nghị định số 148/2020/NĐ-CP ngày 18/12/2020 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết về Luật Đất đai cho phù hợp. Theo đó, việc không cho tách một thửa đất nông nghiệp lớn thành các thửa nhỏ là không phù hợp. Thế nhưng, trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cần ghi chú rõ ràng như trên và các xã, phường quản lý chặt đất đai thì có thể ngăn chặn được tách thửa với mục đích xây dựng trái phép.