Công bố chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp Việt Nam

Lần đầu tiên công bố Chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp Việt Nam và các địa phương

Thực hiện Quyết định số 1255/QĐ-TTg về “Đề án xây dựng bộ chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp” ngày 26/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Thống kê đã biên soạn và công bố bộ chỉ tiêu chủ yếu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp cả nước và các địa phương năm 2017 và giai đoạn 2010-2017. Từ năm 2019, Bộ chỉ tiêu về phát triển doanh nghiệp sẽ được công bố hàng năm vào đúng Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10) cùng với Sách trắng về phát triển doanh nghiệp.

Tại buổi công bố, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, việc công bố Bộ chỉ tiêu sẽ đưa ra bức tranh toàn cảnh về tình hình phát triển doanh nghiệp, đồng thời giúp các địa phương thấy rõ đang nằm ở đâu trên bản đồ phát triển doanh nghiệp Việt Nam. Bộ chỉ số này giúp Chính phủ, các cấp chính quyền địa phương biết được tình hình chung, trình độ phát triển của doanh nghiệp tại từng địa phương.

Tính đến ngày 1/7/2018, cả nước có 702.710 doanh nghiệp đang tồn tại thuộc diện quản lý thuế của Tổng cục Thuế. Trong đó, 674.759 doanh nghiệp tồn tại có báo cáo tài chính hoặc không có báo cáo tài chính; 27.951 doanh nghiệp có trong danh sách quản lý thuế nhưng không có báo cáo tài chính và Tổng cục Thống kê không xác minh được.

Trên cơ sở bộ số liệu này, các địa phương cần phân tích, đánh giá để rà soát lại thực trạng doanh nghiệp trên địa bàn; thấy rõ được tổng thể bức tranh, địa phương mình như thế nào, kể cả những vùng đầu tàu động lực, như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ và khu vực Đông Nam Bộ… Thông qua bộ chỉ số, các địa phương có phương án phù hợp và đưa ra những giải pháp tiến tới mục tiêu cả nước có một triệu doanh nghiệp vào năm 2020 mà Nghị quyết 35 của Chính phủ đề ra.

Từ năm 2019, bộ chỉ số về phát triển doanh nghiệp sẽ được công bố hàng năm vào đúng Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10) cùng với Sách trắng về phát triển doanh nghiệp. Riêng Sách trắng về phát triển doanh nghiệp do năm 2018 là lần đầu tiên công bố nên sẽ được ban hành chậm hơn, vào cuối quý IV/2018.Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng lưu ý, khác với chỉ số PAPI và PCI, bộ chỉ số phát triển doanh nghiệp không thể so sánh chỉ số phát triển giữa doanh nghiệp như ở tỉnh Bắc Kạn với doanh nghiệp tại TP. Hồ Chí Minh, thay vào đó lấy tiêu chí của bộ chỉ số này để so sánh về sự phát triển của doanh nghiệp tỉnh đó so với năm trước hoặc so sánh giữa các tỉnh trong cùng một khu vực điều kiện phát triển hoặc đánh giá tổng lợi nhuận mà doanh nghiệp mang lại.

Chia sẻ thêm về bộ chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, trước đây chúng ta đã xây dựng chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp nhưng chưa đầy đủ, bài bản, toàn diện như lần này. Bộ chỉ tiêu này sẽ cho thấy toàn diện bức tranh về khu vực doanh nghiệp phát triển như thế nào. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng đối với các cơ quan nghiên cứu, cơ quan hoạch định chính sách, cơ quan quản lý Nhà nước. Từ đó, các cơ quan chức năng thấy được sức khỏe của các doanh nghiệp hiện nay như thế nào và sức khỏe của nền kinh tế ra sao? Các chính sách của Chính phủ đưa ra đã phù hợp chưa, trúng ở đâu, chưa trúng ở đâu, cần điều chỉnh gì?

Đánh giá về một số chỉ tiêu chủ yếu về phát triển doanh nghiệp năm 2017, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhận định, qua một số chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển doanh nghiệp cho thấy bức tranh toàn cảnh doanh nghiệp Việt Nam khá tích cực. Hai chỉ tiêu định lượng quan trong nhất về doanh nghiệp gồm lợi nhuận trước thuế đóng góp vào ngân sách và thu nhập của người lao động đều tăng lần lượt 23,1% và 10,1% so với năm 2016. Tuy nhiên, “cũng có những vấn đề cần phân tích kỹ, tìm giải pháp phù hợp, như: Vì sao khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước đang hoạt động chỉ tăng 10,9%, thấp hơn mức tăng 15,5% của khu vực FDI; vì sao cùng điều điều kiện chính sách như nhau nhưng có địa phương tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp chậm…”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Khu vực FDI tạo ra lợi nhuận lớn nhất (đạt 384,1 nghìn tỷ đồng, tăng 17,6%) và thấp nhất là doanh nghiệp Nhà nước (đạt lợi nhuận trước thuế 200,9 nghìn tỷ đồng, tăng 1,8%). Về đóng góp vào ngân sách Nhà nước, khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước tạo ra khoản lợi nhuận khiêm tốn với 291,6 nghìn tỷ đồng nhưng lại đóng góp nhiều nhất (tăng 22,2%), trong khi đó, khu vực doanh nghiệp FDI có lợi nhuận trước thuế cao nhất nhưng chỉ đóng góp 265,7 nghìn tỷ đồng (tăng 6%). Thu nhập của người lao động bình quân trong toàn bộ khu vực doanh nghiệp đạt 8,3 triệu đồng/người/tháng, tăng 10,1% so với năm 2016.