Giáo dục nếp sống từ trường học góp phần xây dựng Thủ đô đẹp hơn

Đó là việc mà các cơ sở giáo dục trên địa bàn thành phố Hà Nội đã và đang nỗ lực thực hiện nhằm góp phần tạo nên thế hệ học sinh Thủ đô thanh lịch, văn minh

Văn minh từ nhà đến trường…

“Nên giữ kỷ luật, gọn gàng, trật tự. Không nên viết, vẽ bậy lên bàn ghế”… đó là những hình ảnh nhắc nhở học sinh, phụ huynh ngay từ khuôn viên góc thư viện xanh trước sảnh vào trường Tiểu học Vạn Bảo, quận Hà Đông, Hà Nội.

Không gian thư viện xanh của trường Tiểu học Vạn Bảo nhắc nhở học sinh những việc nên và không nên làm...

Cùng với đó, Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thành phố và Quy tắc ứng xử nơi công cộng cùng với Nội quy nhà trường cũng được treo nghiêm ngắn ngay trước cổng trường như lời nhắc nhở mỗi công dân về hành vi ứng xử chuẩn mực khi bước vào đây.

Trong không gian xanh của ngôi trường tiểu học công lập tiêu biểu của quận Hà Đông, những tấm bảng, pano, áp phích tuyên truyền được treo khắp nơi để nhắc nhở học sinh tu dưỡng rèn luyện đạo đức, lối sống là việc làm thường xuyên, liên tục mỗi ngày.

Đó là những lời nhắc nhở nhẹ nhàng, giản dị như: Đi học đúng giờ; Lễ phép với thầy cô giáo; Vệ sinh sạch sẽ, trang phục gọn gàng; Nói lời hay, làm việc tốt… Chỉ đơn giản vậy thôi nhưng hiệu quả của nó mang lại thật bất ngờ khi có tác động trực tiếp đến nhận thức, làm thay đổi hành vi và giúp học sinh tiểu học tiến bộ lên mỗi ngày.

Công tác tuyên truyền trực quan sinh động giúp thay đổi nhận thức, hành vi của học sinh

Cô Nguyễn Thị Hương - Hiệu trưởng trường Tiểu học Vạn Bảo - cho biết: “Với mục tiêu giáo dục toàn diện, phát huy tối đa tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân, nhà trường luôn xác định giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là nhiệm vụ quan trọng. Bên cạnh tuyên truyền, giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua tranh, ảnh, trực quan sinh động, các nội dung còn được lồng ghép ở giờ học chính khoá và ngoại khoá với nhiều hình thức phong phú và hấp dẫn, thu hút học sinh tham gia”.

Theo ghi nhận của phóng viên tại trường Tiểu học Vạn Bảo, cùng với việc bài trí không gian xanh, pano, áp phích nhắn nhủ học sinh về những việc làm hay, hành động đẹp, tài liệu chuyên đề Giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội được đưa vào thư viện nhà trường. Theo cô Hương, có rất nhiều học sinh đến thư viện tìm đọc cuốn tài liệu chuyên đề này.

Những ngày đầu tháng 8, đưa con đến thăm quan trường Tiểu học Vạn Bảo, phụ huynh Trần Thị Ánh Tuyết, phường Vạn Phúc cho biết, chị rất ấn tượng với không gian xanh cùng cách tuyên truyền, giáo dục đạo đức cho học sinh của nhà trường.

Chị Tuyết chia sẻ: “Lứa tuổi học sinh tiểu học là giai đoạn quan trọng hoàn thiện phát triển nhân cách của học sinh. Những việc làm hay, hành động đẹp khi được định hướng, giáo dục đúng đắn sẽ giúp các con vững vàng, tự tin hơn trong những hành trình tiếp theo. Tôi hi vọng con đến trường không chỉ được điểm 9, điểm 10 môn Toán, Tiếng Việt mà còn trở thành một người con ngoan, biết chia sẻ, yêu thương và giúp đỡ những người xung quanh”.

Gieo mầm trong nhận thức

Điều đáng nói, không chỉ riêng với trường Tiểu học Vạn Bảo, qua hơn 13 năm thực hiện, tài liệu chuyên đề Giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội đã góp phần giáo dục các học sinh về thái độ và hành vi cần có trong sinh hoạt, giao tiếp, ứng xử để trở thành học sinh thanh lịch, văn minh.

Đoàn kiểm tra của Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội kiểm tra việc thực hiện Quy tắc ứng xử tại trường Tiểu học Vạn Bảo, quận Hà Đông, Hà Nội

Xác định Giáo dục nếp sống văn minh, thanh lịch là môn học góp phần cùng với gia đình, xã hội giáo dục nhân cách cho các em, dạy các em biết cách ứng xử từ những điều nhỏ nhặt nhất, các giáo viên của Hà Nội đã không ngừng tìm tòi phương pháp giảng dạy để thông qua những tiết học sinh động, hấp dẫn, giúp các em thấy hào hứng, thích học bộ môn này.

Nhiều trường đã có những cách làm sáng tạo riêng. Như tại trường Tiểu học Đại Đồng, huyện Thạch Thất đã xây dựng bài học “Tôn trọng người lao động” nhằm giáo dục nếp sống văn hóa cho các em học sinh. Trường Tiểu học Cần Kiệm, huyện Thạch Thất lại giáo dục các em thông qua các chủ đề của mỗi tiết học hay qua tranh, ảnh, phim, kịch.

Còn tại quận Ba Đình, trường Tiểu học Vạn Phúc và nhiều trường khác đã triển khai việc giáo dục đạo đức, nếp sống văn minh, thanh lịch cho học sinh thông qua các tiết học đạo đức, tích hợp trong các môn học, các hoạt động ngoại khóa… với nhiều nội dung và hình thức phong phú. Nhà trường và cha mẹ học sinh cùng ký cam kết thực hiện nội quy, quy định về thực hiện nếp sống thanh lịch, văn minh.

Đặc biệt hơn, căn cứ tài liệu “Giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho học sinh Hà Nội” dùng cho trẻ em 5-6 tuổi đã được biên soạn và giảng dạy, thành phố sẽ tăng cường giáo dục nếp sống thanh lịch văn minh, kỹ năng tự phục vụ, giúp cho trẻ em 5-6 tuổi chuẩn bị tốt tâm thế vào lớp một. Tài liệu này được triển khai đồng bộ ở 100% lớp mẫu giáo từ 5 đến 6 tuổi và trẻ em 5-6 tuổi học tại các cơ sở giáo dục mầm non trên địa bàn Thủ đô.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ trên, Sở GD&ĐT Hà Nội đã tổ chức lớp tập huấn hướng dẫn sử dụng tài liệu Giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho 100 % giáo viên dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi của các trường mầm non công lập và ngoài công lập trên địa bàn thành phố Hà Nội tại 30 quận, huyện, thị xã, do các đồng chí trong Ban biên soạn tài liệu hướng dẫn thực hiện.

Nội dung bài học là các chỉ dẫn cho trẻ biết lời nói, thái độ, cử chỉ, việc làm đẹp trong ăn mặc, sinh hoạt, học tập, vui chơi, giao tiếp, ứng xử hàng ngày để trẻ có thể vận dụng trong thực tế cuộc sống, từng bước hình thành nếp sống thanh lịch, văn minh. Khi dạy trẻ, giáo viên cần bám sát yêu cầu cần đạt của mỗi bài, vận dụng linh hoạt các phương pháp giáo dục để tạo sự hấp dẫn, hứng thú cho trẻ. Gắn việc giáo dục với các hoạt động hàng ngày của trẻ từ đó, gợi mở cho trẻ những lời khuyên cần thiết, phù hợp với lứa tuổi. Đồng thời, giáo viên phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ, chia sẻ thông tin, thống nhất mục đích, nội dung và phương pháp dạy trẻ để nâng cao hiệu quả giáo dục.

Giáo viên và cha mẹ trẻ luôn là những tấm gương sáng hàng ngày có phong cách đẹp sẽ khắc ghi dần những ấn tượng tốt trong tâm trí trẻ, hỗ trợ cho việc giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh. Nội dung giáo dục nếp sống thanh lịch văn minh được triển khai vào năm học mới 2024-2025 mang lại sự tiếp nối, tạo nên hệ thống đồng bộ trong việc giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho tuổi trẻ học đường của Thủ đô Hà Nội.