Hà Nội nỗ lực cải tạo công viên, "hồi sinh" những không gian xanh

Những chuyển biến tích cực

Thực hiện Chương trình 03-CTr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy về “Chỉnh trang đô thị, phát triển đô thị và kinh tế đô thị TP Hà Nội giai đoạn 2021 - 2025”, trong những năm gần đây, dưới sự chỉ đạo của UBND TP, Hà Nội đã có nhiều bước tiến rõ rệt trong việc quy hoạch và phát triển hệ thống công viên, vườn hoa trên địa bàn.

Theo Kế hoạch số 332/KH-UBND năm 2021 về cải tạo, nâng cấp và xây dựng mới công viên, vườn hoa giai đoạn 2021 - 2025, thành phố đã triển khai nhiều dự án lớn, từng bước hình thành không gian xanh hiện đại, đa chức năng, phục vụ người dân hiệu quả hơn.

Thành phố sẽ xây dựng mới, cải tạo 62 công viên, vườn hoa, đạt 137,7% chỉ tiêu đề ra. Đối với chỉ tiêu xây dựng mới các công viên, thành phố đã hoàn thành và cơ bản hoàn thành 9 công viên gồm công viên Ngọc Thụy, công viên Long Biên, công viên Lâm Hạ, công viên hồ điều hòa CV1, công viên và hồ điều hòa khu phía Bắc và phần mở rộng phía Nam nghĩa trang Mai Dịch.

Nhiều công viên trên địa bàn thành phố Hà Nội đã có diện mạo mới

Bên cạnh đó, Hà Nội còn có công viên Thiên văn học và công viên Âm nhạc ở quận Hà Đông, công viên Mễ Trì và công viên Phùng Khoang ở quận Nam Từ Liêm; lãnh đạo UBND TP đang tiếp tục đôn đốc các chủ đầu tư triển khai công viên Chu Văn An, công viên hồ điều hòa thuộc khu đô thị Tây Nam, công viên Hà Đông, công viên Kim Quy...

Thành phố đã hoàn thành xây dựng mới và đưa vào sử dụng hàng loạt vườn hoa như: Vườn hoa ngõ 135 Núi Trúc, vườn hoa đầu ngõ 459 phố Đội Cấn và 5 điểm vườn hoa trong khu 7,2ha Vĩnh Phúc, vườn hoa, cây xanh phần diện tích đất xen kẹt giữa đường Thi Sách kéo dài và dự án 94 Lò Đúc...

Đối với việc cải tạo, nâng cấp công viên, vườn hoa, Hà Nội đã hoàn thành đưa vào sử dụng nhiều vườn hoa như: Vườn hoa Lê Trực, vườn hoa Vạn Xuân, vườn hoa Hoàng Diệu, vườn hoa Phan Đình Phùng, vườn hoa Trúc Bạch...

Công viên Thiên văn học (quận Hà Đông, Hà Nội)

Thủ đô Hà Nội đang chuyển mình từ một đô thị mở rộng bằng bê - tông sang phát triển dựa trên chất lượng không gian sống. Công viên Yên Sở sau khi được đưa vào hoạt động đã trở thành không gian xanh lớn phía Nam thành phố, được đánh giá cao về cảnh quan và khả năng điều hòa sinh thái.

Công viên Hòa Bình tại quận Bắc Từ Liêm cũng là một điểm nhấn xanh mới, thu hút người dân tới vui chơi, thể dục thể thao mỗi ngày. Một số vườn hoa nhỏ trong khu dân cư, sau khi được chỉnh trang, đã trở thành nơi sinh hoạt cộng đồng gần gũi, thân thiện, góp phần cải thiện đời sống văn hóa tại cơ sở.

Bên cạnh các công viên mới, nhiều công trình đã có lịch sử lâu đời như công viên Thống Nhất, công viên Thủ Lệ, công viên Nghĩa Đô… cũng được nâng cấp, cải tạo một phần. Những cải tiến về hạ tầng, hệ thống chiếu sáng, khu vui chơi và vệ sinh môi trường đang góp phần khôi phục giá trị không gian công cộng vốn có.

Định hướng phát triển “xanh hoá” đô thị được tích hợp trong các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết cũng cho thấy quyết tâm của thành phố trong việc đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sống.

Sớm lấp “khoảng trống”, “hồi sinh” các công viên, vườn hoa ở Hà Nội

Bên cạnh những chuyển biến tích cực, công tác phát triển hệ thống công viên, vườn hoa tại Hà Nội đang bộc lộ một số bất cập.

Nhiều công viên sau khi hoàn thiện lại rơi vào tình trạng xuống cấp nhanh chóng do thiếu kinh phí trùng tu, thiếu sự quản lý chuyên nghiệp. Một số hạng mục, công trình, hệ thống cây xanh, chiếu sáng, thoát nước và vệ sinh môi trường... bị xuống cấp nghiêm trọng kéo dài nhiều năm qua. Đường đi và vỉa hè công viên bị sụt lún, hư hỏng, tạo cảm giác tiêu điều, xơ xác; thùng rác hỏng chất đống, cột điện chiếu sáng gãy đổ nằm chỏng trơ gây nguy hiểm cho người dân.

Công viên hồ Phùng Khoang nay đã được "khoác áo mới"

Một số dự án quy mô lớn được quy hoạch từ nhiều năm trước vẫn trong tình trạng “án binh bất động”, gây lãng phí nguồn lực và mất mỹ quan đô thị. Điển hình như dự án công viên hồ Phùng Khoang, được khởi công từ năm 2008, dự kiến tạo nên một không gian xanh rộng lớn cho khu vực phía Tây Nam thành phố nhưng sau hơn 15 năm vẫn chưa được hoàn thành.

Trước cảnh quan khu đất được quây tôn, cỏ dại mọc um tùm, trở thành điểm xả rác tự phát, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và hình ảnh đô thị văn minh, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã có chỉ đạo trực tiếp, yêu cầu hoàn thành dự án trước Tết Nguyên đán 2025. Đến nay, công viên này đã "khoác áo mới" phong quang, sạch đẹp.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn trực tiếp kiểm tra việc triển khai một số công viên trên địa bàn

"Chỉ năm ngoái, khu vực này vỉa hè hư hỏng, bên trong cỏ mọc um tùm cao quá đầu người, mà nay đã vô cùng khang trang, sạch sẽ. Cư dân chúng tôi rất vui mừng khi có không gian để vãn cảnh, tập thể dục", ông Hoàng Hải Long (sống tại đường Tố Hữu, quận Nam Từ Liêm) chia sẻ.

Cũng như ông Long, nhiều người dân kỳ vọng công viên Phùng Khoang sẽ luôn là không gian công cộng xanh, sạch, đẹp, phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí, rèn luyện sức khỏe, giúp nâng cao chất lượng không khí và cải thiện cuộc sống của Nhân dân giữa lòng Thủ đô Hà Nội.

Cơ hội nhìn thẳng vấn đề, thúc đẩy cải cách

Trước thực trạng còn nhiều tồn tại trong đầu tư, cải tạo và quản lý công viên, vườn hoa, Thường trực HĐND TP Hà Nội sẽ tổ chức phiên họp giải trình về công tác quản lý, đầu tư cải tạo, nâng cấp và xây dựng mới các công viên, vườn hoa trên địa bàn thành phố Hà Nội vào ngày 4/6.

Theo đó, tại phiên họp giải trình, UBND TP sẽ báo cáo công tác quản lý, đầu tư cải tạo, nâng cấp và xây dựng mới các công viên, vườn hoa trên địa bàn thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đó, Thường trực HĐND TP, đại biểu HĐND TP nêu vấn đề yêu cầu giải trình. Đại diện UBND TP, Giám đốc các sở, ngành và đơn vị liên quan có trách nhiệm báo cáo, giải trình.

Hà Nội đang nỗ lực xây dựng mới, cải tạo thêm nhiều công viên, vườn hoa để phục vụ Nhân dân

Thời gian qua, UBND TP đã giao Sở Xây dựng rà soát Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ thành phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó đã tổng hợp được 219 khu đất quy hoạch công viên mới.

Trên cơ sở danh mục Sở Xây dựng cung cấp, Sở Quy hoạch - Kiến trúc đã rà soát các Quy hoạch phân khu đô thị, xác định các chỉ tiêu quy hoạch cơ bản làm cơ sở đề xuất lập Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và kêu gọi đầu tư khoảng 60 công viên và báo cáo đề xuất UBND TP.

Trên cơ sở đề xuất của UBND các quận, huyện, thị xã đối với danh mục 32 công viên cây xanh và 28 công viên chuyên đề cần lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, Sở Quy hoạch - Kiến trúc đã phối hợp với Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội và Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia cập nhật tính chất 16 công viên chuyển từ cây xanh sang chuyên đề trong đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn 2065.

Theo đăng ký của UBND các quận, huyện, trong năm 2025 dự kiến tiếp tục triển khai khoảng 199 công viên, vườn hoa (chủ yếu là các vườn hoa nhỏ). Sau năm 2025 tiếp tục triển khai 11 công viên, vườn hoa theo chủ trương đầu tư đến năm 2026, 2027 và triển khai quy hoạch chi tiết các công viên Thống Nhất, Bách Thảo, Thủ Lệ, Thành Công, Giảng Võ, Thanh Niên.