Hoàn thành dứt điểm đúng hạn các nhiệm vụ chống khai thác IUU

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp trực tuyến lần thứ 23 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tham dự phiên họp được kết nối trực tuyến tới trụ sở Chính phủ và các tỉnh, thành phố ven biển có lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương. Đây là phiên họp hằng tuần của Ban Chỉ đạo nhằm rà soát, kiểm điểm lại các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU mà Lãnh đạo Chính phủ đã giao cho các bộ, ngành, địa phương.

100% số tàu cá trên cả nước đã được đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu

Theo các báo cáo, ý kiến tại phiên họp, trong tuần vừa qua, các bộ, ngành, địa phương đã hoàn thành được 85/99 nhiệm vụ (tăng 30 nhiệm vụ so với tuần trước), đang tiếp tục triển khai 14 nhiệm vụ theo tiến độ Thủ tướng Chính phủ giao.

Công tác quản lý tàu cá và giám sát hoạt động khai thác tiếp tục có tiến triển rõ rệt. 100% số tàu cá (79.360 tàu cá) đã được đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase. Số tàu cá không đủ điều kiện hoạt động đã được các địa phương kiểm soát, giao xã/phường, lực lượng, cán bộ quản lý có vị trí neo đậu của tàu cá. Đã kết nối liên thông cơ sở dữ liệu VNFishbase với phần mềm kiểm soát tàu cá của Bộ Quốc phòng, VNeID của Bộ Công an (xử lý được vấn đề xung đột số liệu giữa các nền tảng).

Các cơ quan đã hoàn thành việc trình ban hành Nghị định số 301 ngày 17/11/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 38 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; đang xin ý kiến thành viên Chính phủ về dự thảo Nghị định sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 37/2024/NĐ-CP.

Trong tuần, không phát sinh tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Tình hình xử lý vi phạm pháp luật trong khai thác IUU tiếp tục có chuyển biến tích cực; công tác thực thi pháp luật, xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU đã được thực hiện nghiêm túc, đặc biệt là tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở nước ngoài.

Lũy kế đến nay, đã cơ bản hoàn thành việc xử lý số vụ việc vi phạm mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác, đạt tỉ lệ 99,97% (còn 08/21.873 vụ). Riêng trong tuần vừa qua, xử lý được 64 vụ việc vi phạm tồn đọng mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác, giảm từ 72 vụ xuống còn 8 vụ; có 17/22 địa phương đã xử lý xong, tăng 2 địa phương hoàn thành so với tuần trước.

Theo báo cáo của Bộ Công an, đã đưa ra xét xử 9 vụ/16 bị cáo về tội "Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép" và tội "Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử".

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng báo cáo tại Phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Nhiều nhiệm vụ trọng tâm hoàn thành đúng tiến độ

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ từ đầu tháng 11 đến nay, các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung liên tiếp chống chịu với cơn bão số 13 và mưa lớn kéo dài chưa từng có, vượt mức lịch sử. Đây là một trong những đợt thiên tai nghiêm trọng, khốc liệt, gây thiệt hại lớn về người, tài sản, đảo lộn và đình trệ hoạt động sản xuất kinh doanh.

Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng chia buồn sâu sắc tới bà con, chính quyền các địa phương bị thiệt hại do mưa lũ, đặc biệt là thân nhân các gia đình có người bị chết, mất tích, bị thương. Thủ tướng tiếp tục kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân, người dân cả nước, các nhà hảo tâm chung sức đồng lòng, ủng hộ, chia sẻ với nhân dân miền Trung ruột thịt trong lúc khó khăn này.

Thủ tướng đề nghị cấp ủy, chính quyền các địa phương bị ảnh hưởng tập trung khẩn trương khắc phục hậu quả do mưa lũ gây ra nhanh chóng ổn định lại đời sống của nhân dân.

Thủ tướng đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, khẩn trương, hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương và cơ bản đồng tình với các báo cáo, các ý kiến phát biểu tại phiên họp, thể hiện quyết tâm cao trong việc cương quyết tuyên chiến với khai thác IUU và quyết tâm gỡ "thẻ vàng" của EC trong năm 2025.

Thủ tướng ghi nhận trong tuần, nhiều nhiệm vụ tiếp tục có chuyển biến tích cực, tuần sau tốt hơn tuần trước. Nhiều nhiệm vụ trọng tâm đã được hoàn thành theo đúng yêu cầu tiến độ. Đặc biệt, Thủ tướng tiếp tục biểu dương Bộ Quốc phòng (đã hoàn thành 10/10 nhiệm vụ), Bộ Công an (7/8 nhiệm vụ), Bộ Nông nghiệp và Môi trường (30/33 nhiệm vụ); địa phương (17/19 nhiệm vụ); Bộ Khoa học và Công nghệ (5/5 nhiệm vụ)… Các nhiệm vụ còn lại phải hoàn thành trước 30/11.

Thủ tướng yêu cầu hoàn thành dứt điểm đúng hạn các nhiệm vụ chống khai thác IUU - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng nêu rõ, vẫn còn 5 địa phương chưa hoàn thành việc xử lý vi phạm hành chính tồn đọng mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác, với 8 vụ gồm Khánh Hòa, TPHCM, Cà Mau, An Giang, Tây Ninh. Thủ tướng yêu cầu các địa phương trên phải xử lý dứt điểm việc này trong tuần tới.

Cùng với đó, một số địa phương chưa xử lý dứt diểm các trường hợp tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ đã có thông tin về đăng ký tàu cá, ngư dân. Đồng thời, có 3/22 tỉnh, thành phố (Gia Lai, Tây Ninh, Lâm Đồng) chưa ban hành chính sách chuyển đổi nghề, giải bản đối với tàu cá không có nhu cầu hoạt động khai thác thủy sản và chính sách hỗ trợ ngư dân nâng cấp, thay thế thiết bị VMS.

Thủ tướng nêu rõ, đã hơn một tháng kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam (Quyết định số 2310/QĐ-TTg ngày 17/10/2025), theo yêu cầu về tiến độ, tất cả các nhiệm vụ đề ra trong Kế hoạch đều đã đến hạn hoàn thành.

Thủ tướng chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố ven biển, có tàu cá chủ động nắm chắc tình hình, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, toàn diện, hiệu quả các biện pháp chống khai thác IUU - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Người đứng đầu chịu trách nhiệm nếu tái diễn tình trạng vi phạm

Giao nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng một lần nữa nhắc lại yêu cầu người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu để tái diễn tình trạng tàu cá vi phạm hoặc chậm tiến độ gỡ "thẻ vàng" IUU.

Tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ kết quả triển khai chống IUU về Ban Chỉ đạo (tổng hợp, báo cáo kết quả thực hiện định kỳ trước 10h thứ hai hàng tuần, báo cáo tháng định kỳ vào 15 hàng tháng và đột xuất (qua Bộ Nông nghiệp và Môi trường – cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo). Tiến hành sơ kết việc thực hiện Tháng cao điểm chống khai thác IUU.

Nghiêm túc cập nhật đầy đủ dữ liệu lên các cơ sở dữ liệu nghề cá như: Cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá (Vnfishbase); xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuỷ sản; Hệ thống giám sát tàu cá VMS; Hệ thống xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, Hệ thống truy xuất nguồn gốc thuỷ sản (eCDT).

Thủ tướng yêu cầu luôn trong tâm thế sẵn sàng đón đoàn thanh tra của EC và cung cấp thông tin bảo đảm đầy đủ, thống nhất, đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương.

Thủ tướng chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương ven biển đánh giá đầy đủ, toàn diện kết quả thực hiện Kế hoạch hành động tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam. Phối hợp với Bộ Quốc phòng triển khai, thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU.

Tiếp tục chủ trì, phối hợp các bộ, ngành kiểm tra, hướng dẫn tất cả các địa phương ven biển, có tàu cá chuẩn bị kỹ nội dung làm việc với đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC. Tiếp tục hoàn thiện Kế hoạch đàm phán, làm việc với đoàn thanh tra của EC và báo cáo cập nhật tiến độ chống khai thác IUU.

Ảnh minh hoạ

Chủ động liên hệ với Tổng vụ Các vấn đề về biển và hải sản của Uỷ ban châu Âu để làm rõ và cung cấp các thông tin cần thiết phục vụ đoàn thanh tra; thường xuyên giữ liên hệ, trao đổi, cung cấp đầy đủ thông tin với EC, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những nội dung vượt thẩm quyền.

Xử lý dứt điểm việc hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc, dữ liệu nghề cá quốc gia, công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, đã được chỉ đạo tại cuộc họp các tuần trước, hoàn thành trước 30/11/2025.

Khẩn trương nghiên cứu tiếp thu, giải trình các thành viên Chính phủ để hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 37, hoàn thành trong ngày 26/11.

Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu thủy sản nhập khẩu vào Việt Nam theo Hiệp định PSMA và bằng tàu container, bảo đảm ngăn chặn triệt để nguyên liệu thủy sản khai thác IUU xâm nhập vào thị trường Việt Nam.

Bộ Quốc phòng triển khai thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU. Tiếp tục thực hiện cao điểm tuần tra kiểm soát tại vùng biển giáp ranh với các nước Malaysia, Indonesia, Thái Lan…; kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến, xử lý nghiêm tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động.

Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo cơ quan chức năng đẩy nhanh công tác điều tra, củng cố hồ sơ đưa ra truy tố, xét xử các vụ việc đã khởi tố theo quy định. Tiếp tục hoàn thiện tính năng hệ thống quản lý tàu cá xuất, nhập bến trên phần mềm VNeID, phục vụ công tác kiểm soát tàu cá và ngư dân xuất nhập bến theo quy định.

Bộ Ngoại giao khẩn trương xác minh, làm rõ thông tin các tàu cá bị nước ngoài bắt giữ chưa rõ số đăng ký tàu, chưa rõ thông tin ngư dân theo đề nghị của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Tiếp tục thu thập thông tin, thống kê đầy đủ các ngư dân tham gia khai thác IUU ở vùng biển nước ngoài đã được trả về để các cơ quan chức năng xử lý theo quy định.

Thủ tướng chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố ven biển, có tàu cá chủ động nắm chắc tình hình, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, toàn diện, hiệu quả các biện pháp chống khai thác IUU trên địa bàn, tuyệt đối không để vi phạm, tiêu cực làm ảnh hưởng đến nỗ lực chung gỡ cảnh báo "Thẻ vàng" của EC.

Duy trì kiểm soát chặt chẽ toàn bộ tàu cá ra vào cảng theo quy định; kiên quyết không cho tàu cá không đủ điều kiện, không đăng ký tham gia hoạt động. Đồng thời, cập nhật hằng tuần danh sách tàu cá nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU theo quy định.

Theo dõi, giám sát chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển 24/24 giờ qua hệ thống VMS; cảnh báo, liên hệ kịp thời với chủ tàu, thuyền trưởng đảm bảo không để phát sinh các vụ việc vi phạm mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác trên biển.

Khẩn trương hoàn thành xử lý dứt điểm việc tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ năm 2024 và năm 2025 đã có thông tin về đăng ký tàu cá, ngư dân; hoàn thành trước ngày 30/11/2025. Khẩn trương ban hành chính sách chuyển đổi nghề, tạo sinh kế bền vững cho ngư dân, hoàn thành trước 30/11/2025. Chịu trách nhiệm đối với các vụ việc khép hồ sơ không xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi mất kết nối VMS theo quy định của pháp luật.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục chỉ đạo các cơ quan báo chí đẩy mạnh thông tin, truyền thông về các hoạt động chống khai thác IUU của ta, đặc biệt trên các kênh tiếng nước ngoài. Kịp thời phản bác các luận điệu sai trái, thù địch đối với những chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và những nỗ lực chống khai thác IUU của Việt Nam.

Các hiệp hội, doanh nghiệp nghiêm túc chấp hành việc không thu mua, chế biến, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU. Chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong điều tra, xác minh, xử lý nghiêm, triệt để các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp thủy sản làm ăn phi pháp, tiếp tay, dung túng cho hành vi IUU.

Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường có báo cáo gửi EC, Bộ Ngoại giao cử một Thứ trưởng trao đổi, tiếp xúc với EC trong tuần này về nội dung này.

VGP