Một thế kỷ báo chí đồng hành cùng đất nước

Bằng ngòi bút sắc bén, bao phong trào yêu nước được bùng lên, bao dòng tin tức quan trọng đến với người dân, bao tấm gương anh dũng được ngợi ca và bao vẻ đẹp của đất nước được truyền tải… tất cả phản chiếu chân thực về giá trị, vai trò của nền báo chí cách mạng cùng đưa Việt Nam độc lập, phát triển hùng cường.

Tiếng nói của lòng yêu nước

Những năm đầu thế kỷ 20, khi đất nước chìm trong bóng đêm nô lệ, báo chí bấy giờ như ngọn đèn soi sáng, là tiếng nói dũng cảm khơi dậy lòng yêu nước và ý chí đấu tranh giành độc lập.

Với cột mốc Báo Thanh Niên ra đời vào ngày 21/6/1925, báo chí cách mạng như một tất yếu lịch sử, đáp ứng nhu cầu bức thiết của đất nước.

Bằng những tờ báo len lỏi trong bí mật đến những ấn phẩm công khai, mỗi thông điệp cách mạng đều được các thế hệ nhà báo, phóng viên truyền tải đầy đủ, chính xác và đầy tự hào. Những bài viết thấm đẫm lòng yêu nước, khát khao độc lập, tinh thần tự cường đã góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển các phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, đỉnh cao là cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945 và Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975…

Những trang báo trở thành vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng, cổ vũ tinh thần chiến đấu, lan tỏa thông tin về những chiến công vang dội và cả những hy sinh, mất mát của chiến tranh khốc liệt. Báo chí đã “hành quân” cùng quân và dân, ghi lại từng khoảnh khắc lịch sử, trở thành nguồn động viên to lớn cho cả tiền tuyến và hậu phương.

Các nhà báo hành quân từ chiến trường B.2 về chuẩn bị tiếp quản Sài Gòn (Ảnh: Thành ủy TP Hồ Chí Minh)

Như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ Nhân dân, phục vụ cách mạng. Đó là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân ta, cũng là nhiệm vụ của báo chí ta…”. Sau khi giành độc lập, báo chí tiếp tục phát huy vai trò tiên phong trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Khoác lên mình sứ mệnh mới, báo chí thời bình mang trọng trách cũng không kém phần cao cả, đó là tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, phản ánh những thành tựu kinh tế - xã hội, phát hiện và biểu dương những điển hình tiên tiến. Đồng thời, báo chí cũng không ngừng đấu tranh chống lại những biểu hiện tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Đông đảo đội ngũ phóng viên, báo chí tác nghiệp tại đại lễ 30/4, kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

​​​Nhớ lại giai đoạn COVID-19, báo chí trở thành "tuyến đầu thông tin". Không chỉ cập nhật nhanh chóng diễn biến dịch bệnh, những chỉ đạo của Chính phủ, cơ quan chức năng… báo chí còn tuyên truyền hiệu quả chiến lược tiêm vaccine, cổ vũ lực lượng tuyến đầu, tạo nên vành đai thông tin chống dịch hiệu quả, đánh bay các thông tin, luận điệu sai lệch, giúp toàn dân chủ động, đoàn kết và vững tin vượt qua khủng hoảng dịch bệnh.

Trong đợt Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4 tại TP Hồ Chí Minh mới đây, các cơ quan báo chí đã đưa tin đậm nét về các hoạt động diễn ra trong dịp kỷ niệm, giúp người dân cả nước và bạn bè quốc tế cảm nhận được không khí hào hùng, trang trọng, tự hào của đại lễ. Từ lễ diễu binh, diễu hành hoành tráng đến các sự kiện văn hóa, nghệ thuật, triển lãm… trên khắp cả nước; những tin tức, hình ảnh sống động đã góp phần truyền tải thông điệp về một Việt Nam hòa bình, hiện đại, hùng cường, không ngừng vươn lên mạnh mẽ.

Phóng viên nước ngoài tham gia sự kiện đại lễ 30/4, để lại nhiều dấu ấn mạnh mẽ trong lòng người dân và báo chí TP Hồ Chí Minh

Trên chặng đường phát triển, bước vào kỷ nguyên mới, báo chí còn đồng hành với những chương trình, chiến lược quốc gia như: Chuyển đổi số; xây dựng Chính phủ điện tử và đô thị thông minh; xây dựng Nông thôn mới; phát triển bền vững và bảo vệ môi trường; bảo vệ chủ quyền biển đảo...

Đặc biệt, báo chí cũng đang góp phần đưa các nghị quyết đi vào cuộc sống, và gần đây nhất là “bộ tứ trụ cột” nghị quyết của Bộ Chính trị - Nghị quyết 57, Nghị quyết 59, Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 - là nền tảng đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tất cả nỗ lực đó đã và đang hun đúc nên một nền báo chí cách mạng thực sự vững mạnh, sẵn sàng cùng đất nước viết tiếp những trang sử vẻ vang trên chặng đường phát triển.

Phóng viên Báo Tuổi trẻ Thủ đô tác nghiệp tại một sự kiện

Tiếp nối hành trình phụng sự bạn đọc

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và sự bùng nổ của công nghệ thông tin, báo chí Việt Nam đang đứng trước những thách thức và cơ hội chưa từng có.

Sự phát triển của internet, mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số đã thay đổi mạnh mẽ cách thức sản xuất và tiếp nhận thông tin. Các cơ quan báo chí truyền thống đã và đang tích cực chuyển đổi, ứng dụng công nghệ mới để nâng cao chất lượng và đa dạng hóa hình thức truyền tải thông tin, từ báo in, phát thanh, truyền hình đến báo điện tử, podcast, video...

Trong thời đại số, yêu cầu thông tin phải nhanh, chính xác, sống động, vì vậy người làm báo cũng phải năng động, nhạy bén, đổi mới cách thức làm việc.

Thời đại số đòi hỏi mỗi nhà báo, phóng viên phải đa năng, sử dụng thành thạo các loại thiết bị kỹ thuật

Phóng viên Kim Sáng (Báo Công Lý) chia sẻ: “Trong môi trường truyền thông số hiện nay, mỗi phóng viên, nhà báo cần trở nên đa năng hơn. Không chỉ vững kỹ năng viết, mọi người còn phải thành thạo việc sử dụng các thiết bị kỹ thuật để tác nghiệp. Điều này giúp khai thác và cập nhật thông tin nhanh chóng, đồng thời thể hiện tác phẩm báo chí ở nhiều góc độ phong phú…".

“Để thích nghi trong kỷ nguyên số, nhà báo, phóng viên cần trang bị cho mình nền tảng kiến thức vững chắc, tư duy cởi mở, cùng khả năng truyền thông sáng tạo. Việc làm chủ công nghệ là điều kiện tiên quyết giúp phóng viên không bị tụt lại phía sau trong dòng chảy báo chí hiện đại. Tuy nhiên, công nghệ chỉ là phương tiện, còn năng lực và phẩm chất của người làm báo mới là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của tác phẩm báo chí”, phóng viên Nguyệt Minh (Báo Dân Việt) tâm sự.

Bên cạnh thời cơ mới, báo chí cũng phải đối mặt với nhiều thách thức bởi vấn nạn tin giả, tin sai lệch. Điều này đòi hỏi các nhà báo phải không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp, kiểm chứng thông tin một cách chặt chẽ để đảm bảo tính chính xác, khách quan và tin cậy của mỗi sản phẩm báo chí.

Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh cải cách hành chính, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập và thúc đẩy tái cấu trúc Nhà nước, vai trò của báo chí lại càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Trong giai đoạn này, báo chí không chỉ là người đưa tin mà còn là cầu nối, người kiến tạo niềm tin và định hướng dư luận. Đồng thời, báo chí cũng là diễn đàn để phản ánh đa chiều các ý kiến, quan điểm của người dân, tạo sự đồng thuận xã hội và lan toả những thông điệp tích cực

“Một trong những nhiệm vụ hàng đầu của báo chí trong giai đoạn sáp nhập, tinh gọn là cung cấp thông tin minh bạch và kịp thời. Khi có những thay đổi lớn về cơ cấu tổ chức, nhân sự hay định hướng chiến lược, sự thiếu hụt thông tin hoặc thông tin không chính xác có thể dẫn đến những đồn đoán, lo lắng và thậm chí là hoang mang trong nội bộ và cộng đồng. Báo chí chính thống, với khả năng tiếp cận sâu rộng và xác minh thông tin, có thể giúp giải tỏa những băn khoăn này…”, phóng viên Thủy Phạm (Tạp chí Giáo dục TP Hồ Chí Minh) bày tỏ.

Theo nữ phóng viên, các cơ quan báo chí cũng cần chủ động, nhạy bén nắm bắt thông tin, đồng thời kiên định với nguyên tắc khách quan, trung thực và trách nhiệm xã hội. Bằng cách này, báo chí sẽ tiếp tục khẳng định vị thế là một kênh thông tin tin cậy, một công cụ hữu hiệu trong quá trình đổi mới và phát triển của đất nước.

Báo chí mang trong mình sứ mệnh đồng hành cùng đất nước trên mặt trận tư tưởng, thông tin

Một thế kỷ đã trôi qua, sứ mệnh của báo chí cách mạng Việt Nam vẫn vẹn nguyên: “Phụng sự đất nước, phụng sự đồng bào”. Với truyền thống vẻ vang, đội ngũ những người làm báo sẽ tiếp tục phát huy tinh thần dũng cảm, trách nhiệm, không ngừng học hỏi và đổi mới để luôn là dòng chảy thông tin trung thực, chính xác, kịp thời, mãi là "người đồng hành" không thể thiếu trong mọi chặng đường phát triển của đất nước, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và đưa Việt Nam vững bước phát triển.