Nguy cơ gia tăng các ca mắc bệnh sởi

Số ca mắc sởi dương tính tại Việt Nam cao hơn cùng kỳ 111 lần, đã có 5 ca tử vong

Thông tin về tình hình dịch bệnh, TS.BS Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, sau đại dịch COVID-19, số ca mắc sởi tăng cao trên toàn thế giới với 10,3 triệu ca mắc, tăng 20% so với năm 2022, trong đó có hơn 107.000 ca tử vong, chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi.

Tại khu vực Tây Thái Bình Dương, số ca mắc tăng 255% từ năm 2022 đến năm 2023. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra cảnh báo về việc gia tăng số ca mắc sởi và nguy cơ bùng phát dịch tại nhiều khu vực trên toàn thế giới.

PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương , Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì Hội nghị trực tuyến về công tác phòng chống bệnh truyền nhiễm tại điểm cầu Bộ Y tế

Trong 5 năm qua, dịch sởi đã bùng phát ở 103 quốc gia, nguyên nhân chính là do tỷ lệ tiêm vắc xin thấp (chỉ đạt hoặc thấp hơn 80%, so với yêu cầu cần đạt 95%).

Theo báo cáo của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), từ đầu năm 2024 đến nay, cả nước ghi nhận 20.469 trường hợp nghi sởi, trong đó có 4.918 trường hợp dương tính với bệnh sởi và 5 ca tử vong liên quan đến sởi (gồm 3 ca tại Thành phố Hồ Chí Minh, 1 ca tại Bến Tre và 1 ca tại Bình Dương). So với cùng kỳ năm 2023, số ca nghi sởi cao hơn 52,9 lần và số ca dương tính với sởi cao hơn 111 lần.

Một số địa phương có số ca nghi sởi và sởi dương tính cao như: Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Nghệ An, Đắk Lắk, Bình Dương, Hà Nội, Khánh Hoà, Thanh Hoá…

Cùng với sởi, số ca mắc ho gà trên cả nước trong năm nay cũng tăng mạnh. Cụ thể, từ đầu năm đến nay ghi nhận 1.053 trường hợp mắc ho gà (cao hơn 23 lần so với cùng kỳ năm 2023), trong đó có 1 ca tử vong.

Một số dịch bệnh khác như sốt xuất huyết, tay chân miệng, sốt rét, bạch hầu… đều có xu hướng giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Về sốt xuất huyết, từ đầu năm đến nay ghi nhận 125.941 trường hợp, trong đó có 20 ca tử vong.

So với cùng kỳ, số mắc giảm 19,8% và tử vong giảm 22 ca. Tương tự, cả nước có 72.453 trường hợp mắc tay chân miệng (giảm 55,9% so với cùng kỳ năm ngoái) và chưa có ca tử vong.

Đặc biệt, năm nay ghi nhận số ca tử vong do cúm mùa gia tăng. Cụ thể, từ đầu năm đến nay, cả nước có 263.830 trường hợp mắc cúm mùa, trong đó có 8 ca tử vong (gồm: 4 ca tại Bình Định, 2 ca tại Hà Nội, 1 ca tại Khánh Hoà và 1 ca tại Phú Yên). So với cùng kỳ năm 2023, số mắc giảm 9,5% nhưng số tử vong lại tăng 7 trường hợp.

Riêng đối với cúm gia cầm độc lực cao có 2 ca mắc cúm A (H5) tại hai tỉnh Khánh Hoà và Long An, trong đó có 1 ca tử vong; 1 ca mắc cúm A (H9N2) tại tỉnh Tiền Giang.

Khẩn trương rà soát, tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho trẻ chưa được tiêm hoặc tiêm chưa đủ các mũi vắc xin phòng bệnh sởi

Nhận định về tình hình dịch bệnh hiện nay, TS.BS Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm cơ bản vẫn được kiểm soát. Tuy nhiên, một số bệnh dự phòng vắc xin như: Sởi, ho gà… ghi nhận số mắc tăng cao so với cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân do tác động của đại dịch COVID-19 trong những năm trước đó đã ảnh hưởng đến tỷ lệ tiêm chủng cho trẻ em trên toàn thế giới, không đạt được mức độ bao phủ cần thiết để ngăn ngừa các đợt bùng phát dịch bệnh, nhất là bệnh sởi.

TS.BS Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế)

Còn tại Việt Nam, nguyên nhân gia tăng dịch sởi theo ông Nguyễn Lương Tâm là do chu kỳ dịch và tỷ lệ tiêm chủng thấp. Ngoài ra, nhiều trẻ mắc sởi dưới 9 tháng tuổi, trước tuổi có chỉ định tiêm vắc xin sởi.

Đại diện Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế chia sẻ tại hội nghị cho biết sẽ xem xét vấn đề tiêm vắc xin phòng sởi cho trẻ dưới 9 tháng tuổi cũng như các đối tượng khác.

Cũng tại hội nghị , đại diện Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Thanh Hóa cho biết, số ca mắc sởi trong năm nay của địa phương này tăng đột biến với 657 ca sởi và phát ban nghi sởi.

Đại diện CDC tỉnh Đồng Nai cũng cho biết, bệnh sởi tại địa phương nghiêm trọng. Trong tháng 9 có 20 ca, tháng 11 đã tăng lên 102 ca. Nhiều đối tượng cộng đồng chưa tiêm vaccine sởi.

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ ngày 1/9 - 19/11/2024 đã ghi nhận 195 ca sởi dương tính. Trong đó, tháng 9 có 41 ca, tháng 10 có 90 ca, đặc biệt trong 11 ngày tháng 11 có đến 64 ca.

Trong đó, tỷ lệ mắc ở trẻ dưới 9 tháng (chưa đến tuổi tiêm vaccine phòng sởi) chiếm hơn 31%, với trẻ trên 9 tháng tuổi, tỷ lệ chưa tiêm chủng chiếm đến 40%.

Theo ông Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), nguyên nhân gia tăng dịch sởi do chu kỳ dịch, đồng thời do tỷ lệ tiêm chủng thấp. Ông Tâm cũng lưu ý, nhiều trẻ mắc sởi dưới 9 tháng tuổi, trước tuổi có chỉ định tiêm vắc xin sởi.

Bộ Y tế cho biết, đã tiếp nhận hơn 1,130 triệu liều vắc xin sởi do WHO viện trợ, phân bổ cho các địa phương. Riêng TP HCM tự mua 300.000 liều MR từ nguồn ngân sách địa phương, không nhận phân bổ vắc xin sởi từ nguồn viện trợ.