Tăng cường liên kết vùng trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu

Thúc đẩy quản lý nhà nước về chất thải rắn

Tại hội thảo chuyên đề “Môi trường, nước và xử lý nước”, nằm trong khuôn khổ Hội nghị hợp tác giữa các địa phương Việt Nam - Pháp lần thứ 12 diễn ra chiều 14/4, ông Mai Trọng Thái, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã trình bày tham luận “Quản lý chất thải nhựa tại thành phố Hà Nội”.

Ông Mai Trọng Thái, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội trình bày tham luận tại hội nghị

Theo ông Thái, hiện nay, rác thải nhựa đã và đang trở thành hiểm họa đối với môi trường biển quốc tế nói chung và môi trường biển Việt Nam nói riêng. Ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa từ hoạt động sinh hoạt của con người cũng là một vấn đề cần được đặc biệt quan tâm. Đáng nói, Việt Nam hiện xếp thứ 4 trong 5 quốc gia gây ô nhiễm môi trường biển nhất thế giới, theo sau Trung Quốc, Indonesia và Phillippines.

Chia sẻ về hiện trạng phát sinh rác thải nhựa tại Hà Nội, ông Thái cho biết, hiện, rác chưa được phân loại tại nguồn; Thành phần chất thải rắn sinh hoạt đa dạng, (chất thải nhựa cao, chiếm 17,14%), chất trơ, tro xỉ cao; Khó lựa chọn công nghệ xử lý chất thải nhựa phù hợp và đồng bộ với công nghệ thu gom…

Hoạt động phân loại chất thải nhựa chủ yếu diễn ra theo hình thức tự phát. Bên cạnh đó, chất thải nhựa trong sinh hoạt vẫn chưa được thu gom, xử lý riêng và phần lớn bị lẫn với chất thải rắn sinh hoạt để đưa lên xử lý tại bãi chôn lấp. Việc chôn lấp và xử lý chung gây nhiều khó khăn cho công tác xử lý rác, ảnh hưởng tới quá trình phân hủy rác, hòa tan các hạt vi nhựa và nước rỉ rác và lãng phí tài nguyên.

Ngoài ra, công tác tái chế chất thải nhựa trên địa bàn thành phố Hà Nội hoạt động theo hình thức tự phát, tự hình thành các làng nghề, công nghệ lạc hậu, phần lớn chưa được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, cấp phép gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe cộng đồng.

Để quản lý chất thải nhựa trên địa bàn thành phố, ngày 25/10/2019, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 232/KH-UBND về phòng, chống rác thải nhựa và túi ni lông đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025. Theo đó, thành phố yêu cầu giảm thiểu chất thải nhựa đối với các cơ quan hành chính nhà nước, các đoàn thể chính trị xã hội và đơn vị sự nghiệp trực thuộc thành phố; Hướng dẫn khen thưởng cho các tập thể, cá nhân có thành tích trong việc thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa”...

“Hiện, thành phố đang triển khai mô hình điểm phân loại rác tái chế tại trạm trung chuyển. Lực lượng chức năng thành phố cũng tăng cường tuần tra, phát hiện, nhắc nhở và xử phạt. Công ty Môi trường đô thị phối hợp chụp ảnh, ghi hình để cung cấp thông tin cho chính quyền xử phạt. Thành phố cũng đang cải tiến đồng bộ công nghệ xử lý, tái chế rác thải”, ông Thái cho hay.

Thời gian tới, để tiếp tục tăng cường các giải pháp xử lý, hạn chế rác thải nhựa, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục hoàn thiện, ban hành quy định về kỹ thuật bảo vệ môi trường đối với chất thải rắn; Các chính sách ưu đãi về tài chính đối với lĩnh vực thu hồi, tái chế, tái sử dụng chất thải nhựa.

Bên cạnh đó, thành phố tiếp tục hoàn thiện và ban hành kế hoạch chuẩn bị nguồn lực, tài chính, thể chế chính sách cấp thiết thực hiện phân loại rác tại nguồn; Tăng cường quản lý nhà nước về chất thải rắn, kiểm tra, răn đe, xử phạt; Đồng thời, khuyến kích các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực môi trường nghiên cứu đầu tư các công nghệ hiện đại vào công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải; Ứng dụng các công nghệ hiện đại trong công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn, hạn chế tối đa ô nhiễm thứ cấp, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế và nguồn nước

Tại hội thảo, đại diện Liên hội Y tế Pháp Việt đã trình bày tham luận về chương trình nước và sức khỏe được triển khai từ năm 1997 đến nay tại tỉnh Khánh Hòa. Đại diện Liên hội Y tế Pháp Việt đánh giá, Khánh Hòa có hệ thống y tế hiệu quả nhưng việc tiếp cận còn khó khăn. Vì vậy, mục tiêu của chương trình là tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế và nguồn nước, khắc phục chênh lệch trong tiếp cận nước, đồng thời cung cấp nước sạch và xử lý nước.

Đến nay, chương trình đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Chương trình đã đào tạo cán bộ địa phương về quản trị dự án trong 10 năm; Triển khai tấm thu năng lượng mặt trời tại trường mầm non xã Sơn Lâm… Năm 2022, chương trình đã đưa phái đoàn ở Khánh Hòa sang Pháp học tập, làm việc và xây dựng chương trình tăng cường năng lực đào tạo, để đáp ứng những thách thức mới, cùng hướng đến nền y tế chất lượng cao.

Tổng Giám đốc France Volontaires DELAUNAY Yann chia sẻ tại hội nghị

Tham luận tại hội thảo, các đại biểu đến từ Pháp cũng đã chia sẻ kinh nghiệm về Y tế cộng đồng, quản trị các cuộc khủng hoảng về y tế và hoạt động tình nguyện viên.

Theo đó, ông DELAUNAY Yann Tổng Giám đốc France Volontaire cho biết, các nguyên tắc quan hệ đoàn kết hợp tác phi tập chung là giá trị cốt lõi trong hoạt động tình nguyện. Tình nguyện viên chính là đại sứ thúc đẩy hợp tác với các nước. Hiện, có 23 tình nguyện viên Pháp đang tham gia hoạt động hợp tác tại Nghệ An, Yên Bái… Phía Việt Nam, có 5 tình nguyện viên tham gia thực hiện các chương trình hợp tác tại các địa phương Pháp.

Hội nghị hợp tác Việt - Pháp lần thứ 12 là dịp để nhấn mạnh tiềm năng phát triển hoạt động tình nguyện viên quốc tế về trao đổi và đoàn kết còn rất lớn trong hợp tác giữa các địa phương. Hoạt động tình nguyện có thể bổ trợ cho các quan hệ đối tác hiện có cũng như là tiền đề để hình thành các quan hệ hợp tác mới giữa các địa phương Việt - Pháp.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng được thông tin về dự án hợp tác giữa Thành phố Huế với Thành phố Rennes về quy hoạch không gian xanh và nông nghiệp bền vững, Dự án hợp tác giữa Nghiệp đoàn nước và Xử lý nước Pháp (SEAFF/SFL) với tỉnh Bình Định, Đề án xây dựng thành phố Đà Nẵng - thành phố môi trường giai đoạn 2021-2030, cũng như được chia sẻ về các kinh nghiệm của Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần Thơ, Bạc Liêu…

Kết thúc hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường nhấn mạnh, bảo vệ môi trường là mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam và Pháp. Chính vì vậy, hợp tác song phương giữa hai nước nói chung, giữa các địa phương hai nước nói riêng trong lĩnh vực này đã sôi động trong thời gian qua và hứa hẹn sẽ còn nhiều tiềm năng hợp tác sẽ được hiện thực hóa trong thời gian tới.

Đồng thời, ông Bùi Xuân Cường khẳng định, tăng cường liên kết vùng trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu là một trong những giải pháp mà Việt Nam đã và đang thực hiện nhằm phát huy thế mạnh của địa phương, tăng cường quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên.

"Tôi được biết trong quản lý địa phương của Pháp, ngoài các đơn vị hành chính chính thức, các bạn có mô hình của các Cộng đồng đô thị (Metropole) mà chúng tôi hiểu là các liên kết vùng để thuận lợi cho việc hoạch định và triển khai các chính sách về đô thị, trong đó có vấn đề bảo vệ môi trường. Đây là mô hình mà các địa phương Việt Nam mong được học tập kinh nghiệm và hợp tác với các địa phương Pháp để không chỉ giải quyết hiệu quả các thách thức môi trường của từng địa phương riêng lẻ mà còn cùng nhau phối hợp để đảm bảo các yêu cầu về môi trường cho toàn khu vực", ông Bùi Xuân Cường nói.