Tag

Thị trường lúa gạo hết “đóng băng”: Vẫn còn đó những nghi ngại...

Kinh tế 14/05/2020 17:15
aa
TTTĐ - Thị trường lúa gạo cả nước nói chung, vựa lúa gạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng đang “ấm” dần lên kể từ khi quyết định của Thủ tướng Chính phủ cho phép xuất khẩu gạo trở lại trạng thái bình thường từ đầu tháng 5/2020. Đằng sau câu chuyện “đóng băng” lúa gạo do ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã hé lộ những nghi ngại...

Thị trường lúa gạo hết “đóng băng”: Vẫn còn đó những nghi ngại...

Hoạt động thua mua gạo IR50404 gặp nhiều khó khăn do nguồn cung thiếu

Bài liên quan

Hủy hợp đồng đấu thầu cung cấp gạo dự trữ quốc gia: “Găm” hàng để “thổi” giá?

Đi tìm nguyên nhân...

Để có bài viết này, phóng viên đã mất khá nhiều ngày lăn lộn ở các tỉnh, thành của vựa lúa lớn nhất cả nước. Ghé thăm nhiều doanh nghiệp thu mua lúa gạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long, để ý và lắng nghe tâm sự của nhiều thương lái đã cho chúng tôi cái nhìn toàn cảnh về một sự thật của bức tranh thu mua lúa gạo nơi đây.

Những ngày đầu tháng 5, nắng rát da nhưng dọc các con kênh, rạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long, hoạt động mua bán lúa gạo của các doanh nghiệp đang dần sôi động trở lại. Tiếng máy nổ của những chiếc ghe chất đầy lúa gạo vào ra các điểm thu mua tấp nập. Trên băng chuyền, những bao gạo được bốc lên, chuyển xuống hối hả, khẩn trương...

Một công nhân bốc xếp tại Công ty TNHH Tự Lực (ở ấp Tân Thành, xã Tân Quy Tây, thành phố Sa Đéc, Đồng Tháp) cho biết: "Công ty mới thu mua gạo trở lại. Thời điểm dịch bệnh Covid-19, công ty phải đóng cửa nên chúng tôi cũng không có việc làm".

Còn đại diện Công ty TNHH Tự Lực thì cho rằng: "Từ khi Chính phủ có quyết định xuất khẩu trở lại trạng thái bình thường, thị trường lúa gạo nơi đây mới bớt “ảm đạm”. Thời điểm cách đây chừng hai tháng, chúng tôi rất khó khăn, doanh nghiệp rất khó thu mua lúa gạo. Sản lượng thu mua sụt giảm rất nhiều".

Hoạt động thua mua lúa gạo đã trở lại tại Đồng Tháp những ngày đầu tháng 5
Hoạt động thua mua lúa gạo đã trở lại tại Đồng Tháp những ngày đầu tháng 5

Trong những tháng vừa qua, thị trường lúa gạo ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long bớt sôi động. Nguyên nhân theo nhiều thương lái cho biết là do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên rất khó thu mua lúa gạo. Trong khi đó, trong nước, hạn mặn đang đe dọa vùng Đồng bằng sông Cửu Long khiến nhiều diện tích gieo sạ vụ hè thu khó thực hiện. Chưa kể, do ảnh hưởng của dịch, tâm lý người dân găm, trữ hàng hóa nên không xuất bán.

Ông Nguyễn Minh Phương, Phó Giám đốc Công ty TNHH Phát Tài (đóng tại ấp Bình Hiệp B, xã Bình Thạnh Trung, huyện Lò Vấp, tỉnh Đồng Tháp), cho hay: So với cùng kỳ, sản lượng thu mua lúa gạo của công ty sụt 30%. Nguyên nhân là người dân không bán, mặt khác do ảnh hưởng của dịch bệnh, hạn hán… nên rất khó thu mua khiến doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Tuy nhiên, có một sự thật mà nhiều người chưa năm rõ, đó là, loại gạo IR50404 cung ứng cho dự trữ quốc gia thực sự rất khó thu mua. IR50404 là loại giống mà tại các tỉnh thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long, nhiều người dân đã không mặn mà gieo cấy do giá thành thấp, chất lượng gạo thấp. Người dân không nấu cơm ăn mà dùng chủ yếu phục vụ cho nấu rượu, làm bánh, bia… Gạo này chủ yếu xuất cho một số thị trường thấp như: Malaysia, Cu Ba, Đông Timo, Philippines… Điều này vô tình gây khó khăn cho thương lái trong ký kết, thu mua lúa gạo nói chung.

Nhiều người ngạc nhiên khi vì sao loại gạo IR50404 chủ yếu được mua để phục vụ cho mặt hàng dự trữ quốc gia. Ông Cao Văn Phúc - một thương lái chuyên thu mua lúa gạo ở tỉnh An Giang nói: Gạo IR50404 mà Cục dự trữ thu mua là loại gạo rất dễ bảo quản. Thời gian bảo quản được lâu hơn so với các loại gạo khác.

Từ thực tế trên cho thấy, hàng loạt doanh nghiệp trúng thầu đang rất khó “thanh minh” một cách thuyết phục về lý do mình từ chối ký hợp đồng cung ứng gạo dự trữ quốc gia. Ẩn chứa sau câu chuyện trên là bao điều khó nói mà chỉ những “người trong cuộc” mới hiểu rõ.

Cần những chiến lược dài hơi

Quyết định cho phép xuất khẩu gạo trở lại trạng thái bình thường đã giúp giá lúa gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long tăng nhẹ. Hiện lúa IR50404 giá 4.900 - 5.000 đồng/kg, trong khi trước đó giá chỉ 4.600 - 4.800 đồng/kg; còn giá gạo IR50404 đóng gói là 8.500 đồng/kg. Đó là tín hiệu rất khả quan trong bối cảnh hiện nay đối với cả nông dân và thương lái thu mua.

Nhiều doanh nghiệp kêu trời vì rất khó thu mua lúa gạo IR50404 do giá thành và chất lượng thấp, ảnh hưởng của dịch bệnh và hạn hán nên người dân không bán
Nhiều doanh nghiệp kêu trời vì rất khó thu mua lúa gạo IR50404 do giá thành và chất lượng thấp, ảnh hưởng của dịch bệnh và hạn hán nên người dân không bán

Qua khảo sát của phóng viên, lượng gạo hiện có tại các thương lái đầu mối không nhiều. Khi chúng tôi đặt vấn đề cần mua một lượng lớn gạo IR50404, một số doanh nghiệp tại Cái Bè (Tiền Giang) như doanh nghiệp Thanh Thảo, lắc đầu: Lượng gạo IR50404 không có nhiều, chỉ chừng vài trăm tấn. Để gom được lượng lớn thì phải lấy hàng từ rất nhiều đại lý khác mới đủ.

Với thực tế chất lượng lúa gạo IR50404 thấp, người dân ít tiêu dùng dẫn tới thu hẹp diện tích sản xuất. Bên cạnh đó, do biến đổi khí hậu, vùng Đồng bằng sông Cửu Long ngày càng đối mặt với hạn hán nặng… khiến việc sản xuất lúa gặp khó khăn thì việc đáp ứng đủ sản lượng gạo IR50404 phục vụ dự trữ quốc gia và xuất khẩu là rất đáng lo.

Ông Cao Văn Phúc - một thương lái chuyên thu mua lúa gạo ở tỉnh An Giang cho biết, giá gạo IR50404 thấp, dân càng ngày càng ít gieo sạ hơn so với các loại lúa khác nên diện tích và năng suất giảm đáng kể. Với thâm niên 13 năm trong nghề thu mua lúa gạo, ông Phúc chia sẻ thêm, vùng trồng giống lúa IR50404 trong nước chủ yếu là An Giang, các tỉnh thành khác của Đồng bằng sông Cửu Long trồng không nhiều.

Trong chiến lược xuất khẩu và an ninh lương thực, nên chăng, Chính phủ cần có chiến lược dài hơi, nghiên cứu để đặt hàng cho người nông dân sản xuất để chủ động hơn. Mặt khác, Chính phủ có thể nghiên cứu thêm để đưa vào dự trữ cũng như xuất khẩu các loại gạo khác thay thế giống IR50404. Nói như các thương lái thì gạo IR50404 dễ bảo quản.

Do đó, Chính phủ cũng cần phải tính đến việc nâng cao giá thành cho loại gạo này để kích thích sản xuất nếu tiếp tục lựa chọn loại gạo này cho dự trữ và xuất khẩu. Tổng cục Dự trữ cũng cần phải thay đổi, nâng cao các biện pháp bảo quản lúa gạo tốt hơn đối với các loại giống khác để tính đến phương án thay thế.

An ninh lương thực là vấn đề sống còn trong bối cảnh dịch bệnh "bủa vây", hạn hán đe dọa… Trước khi xuất bán, bất kỳ quốc gia nào cũng đều phải tính đến tích trữ. Trong khi đó, nhìn từ thực tế khó khăn trong việc thu mua lúa gạo thời gian qua đã cho thấy chúng ta chưa thể chủ động được nguồn cung chắc chắn. Đó là vấn đề đáng lo ngại!

“Chính phủ cần có chính sách để làm sao có chiến lược hợp lý nhằm chủ động nguồn hàng dự trữ một cách chắc chắn. Không thể, cứ việc ký kết hợp đồng cung ứng lúa gạo không thành thì "quả bóng" trách nhiệm lại "lăn vào chân" doanh nghiệp như hiện nay.

Sẽ là bất cập khi trong nước đang dần hạn chế sản xuất lúa IR50404 do giá thành và chất lượng gạo thấp, thì đây lại là loại gạo chủ yếu cung ứng cho dự trữ quốc gia. Nếu không chủ động nguyên liệu một cách chắc chắn thì việc đấu thầu gạo cung ứng cho dự trữ quốc gia hằng năm sẽ dễ dàng “đổ bể”, các thương lái đồng loạt nêu ý kiến.

Đọc thêm

Quảng Ngãi thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 Kinh tế

Quảng Ngãi thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2025

TTTĐ - Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và xã hội, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang vừa chủ trì cuộc họp với các Ban Quản lý dự án then chốt. Trọng tâm của cuộc họp là đánh giá tiến độ các dự án trọng điểm và đưa ra các giải pháp quyết liệt nhằm đẩy nhanh tốc độ giải ngân vốn đầu tư công.
Khởi công nhà máy trị giá 690 triệu USD tại Quảng Ninh Kinh tế

Khởi công nhà máy trị giá 690 triệu USD tại Quảng Ninh

TTTĐ - Ngày 18/3, dự án Nhà máy Lite-On Quảng Ninh giai đoạn 1 trị giá 690 triệu USD chính thức được khởi công tại Khu công nghiệp Sông Khoai, thị xã Quảng Yên.
Quảng Nam: Đẩy mạnh kinh tế tập thể, giảm nghèo và xóa nhà tạm Nông thôn mới

Quảng Nam: Đẩy mạnh kinh tế tập thể, giảm nghèo và xóa nhà tạm

TTTĐ - Chiều 18/3, Thứ trưởng Võ Văn Hưng dẫn đầu đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có buổi làm việc với tỉnh Quảng Nam để đánh giá tình hình phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã nông nghiệp, liên kết chuỗi giá trị và tiến độ các chương trình giảm nghèo, xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Các doanh nghiệp Hoa Kỳ sẵn sàng mở rộng đầu tư tại Việt Nam Doanh nghiệp

Các doanh nghiệp Hoa Kỳ sẵn sàng mở rộng đầu tư tại Việt Nam

TTTĐ - Chiều 18/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Đoàn Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC) và khoảng 60 doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ đang thăm và làm việc tại Việt Nam, do Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc USABC Ted Osius, nguyên Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam làm Trưởng đoàn.
Nestlé Việt Nam giới thiệu NESTGEN 2025 tạo cơ hội phát triển cho thế hệ trẻ Lao động - Việc làm

Nestlé Việt Nam giới thiệu NESTGEN 2025 tạo cơ hội phát triển cho thế hệ trẻ

TTTĐ - Ngày 18/3, Nestlé Việt Nam chính thức ra mắt NESTGEN 2025, chương trình đào tạo trực tuyến kéo dài ba ngày (từ 18 đến 20 tháng 3 năm 2025), với mục tiêu cung cấp kiến thức, rèn luyện kỹ năng và mở ra cơ hội phát triển nghề nghiệp cho thế hệ trẻ Việt Nam.
Thúc đẩy phụ nữ ứng dụng công nghệ trong phát triển sản xuất Khởi nghiệp sáng tạo

Thúc đẩy phụ nữ ứng dụng công nghệ trong phát triển sản xuất

TTTĐ - Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là nền tảng, nguồn lực quan trọng trong phát triển kinh tế của đất nước và Thủ đô Hà Nội. Việc tạo cơ hội và phát huy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo của phụ nữ trong thực hiện các mục tiêu phát triển khoa học công nghệ sẽ góp phần tạo ra nhiều giá trị mới cho xã hội.
Tetra Pak giới thiệu công nghệ chế biến và bao bì cải tiến mới nhất Doanh nghiệp

Tetra Pak giới thiệu công nghệ chế biến và bao bì cải tiến mới nhất

TTTĐ - Tetra Pak, nhà cung cấp các giải pháp chế biến và đóng gói thực phẩm hàng đầu từ Thụy Điển tham gia Triển lãm và Hội thảo Quốc tế lần thứ 18 về Công nghệ xử lý, Chế biến & Đóng gói bao bì tại Việt Nam – ProPak Vietnam 2025 với chủ đề “Unlocking the future - Mở cửa tương lai” từ 9h-17h các ngày 18, 19 và 20/3 tại gian trưng bày AB9 - Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), Quận 7, TP Hồ Chí Minh.
Đà Nẵng: Công ty golf bị kiện do vi phạm hợp đồng Doanh nghiệp

Đà Nẵng: Công ty golf bị kiện do vi phạm hợp đồng

TTTĐ - Trung tâm Thể dục Thể thao Đà Nẵng (Trung tâm TDTT) đã khởi kiện Công ty CP Đầu tư và dịch vụ Golf Đà Nẵng (CTCP Golf Đà Nẵng) ra tòa án do đơn vị này chậm thanh toán tiền thuê tài sản công.
Những mái ấm hạnh phúc cho người nghèo ở Yên Bái Nông thôn mới

Những mái ấm hạnh phúc cho người nghèo ở Yên Bái

TTTĐ - Những ngôi nhà, những mái ấm được hình thành từ sự quyết tâm, nỗ lực cả hệ thống chính trị, sự chung tay, góp sức, đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân mang nặng tình dân tộc, nghĩa đồng bào, đã làm đẹp thêm câu chuyện chăm lo cho cuộc sống hạnh phúc cho người dân Yên Bái.
THACO INDUSTRIES: Từng bước hình thành Trung tâm sản xuất linh kiện phụ tùng mang tầm khu vực Doanh nghiệp

THACO INDUSTRIES: Từng bước hình thành Trung tâm sản xuất linh kiện phụ tùng mang tầm khu vực

TTTĐ - THACO INDUSTRIES đẩy mạnh đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ (CNHT), hình thành Trung tâm sản xuất linh kiện phụ tùng (LKPT) mang tầm khu vực, gia tăng tỷ lệ nội địa hóa, góp phần tạo lợi thế cho ngành công nghiệp ô tô của đất nước và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Xem thêm