Thổ Nhĩ Kỳ tặng xe đạp cho trẻ em có người thân bỏ thuốc lá

Trẻ em tại Kilis háo hức khi được sở hữu một chiếc xe đạp của riêng mình. Ảnh: The Guardian

Bài liên quan

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ khánh thành đường dẫn khí đốt dưới biển

Kết nối bền chặt tình hữu nghị Việt Nam – Thổ Nhĩ Kỳ

VCCA giới thiệu đồng thời hai triển lãm “Xe đạp ơi” và “Vòng tròn/Thời gian”

Thành phố Kilis

Kể từ khi cuộc nội chiến diễn ra cách đây 7 năm, hàng triệu người Syria đã chạy trốn và tìm nơi trú ẩn tại quốc gia láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ. Syria lúc đó rơi vào tình trạng bất ổn, hỗn loạn liên tiếp với các cuộc biểu tình quy mô lớn, dẫn đến bạo lực, đổ máu... khiến không chỉ khu vực mà cả thế giới quan ngại. Số người tị nạn Syria hiện vượt quá số người dân địa phương tại Kilis. Tiếng ả Rập trở nên thông dụng nếu không nói là nhiều hơn tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Nhiều cửa hàng và nhà hàng được trang trí mang đậm phong cách ả Rập.

Thị trấn Kilis vốn trước đây là nơi sinh sống của khoảng 100.000 người Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện nay, dân số nơi này tăng gấp đôi bởi sự xuất hiện của những người tị nạn Syria. Nằm sát biên giới Syria, nơi từng bị phiến quân khủng bố IS kiểm soát, Kilis thường xuyên là mục tiêu của các loạt đạn gây thương vong do IS gây ra. Năm 2016, thị trấn này hứng chịu hơn 70 quả tên lửa do IS bắn từ Syria, khiến 21 người chết và nhiều người khác bị thương.

Một tòa nhà bị hư hại tại Kilis. Ảnh: The Guardian

Ngày nay, bình yên đã trở lại thành phố. Trung tâm của Kilis trông giống một mê cung chật hẹp với những con hẻm san sát các tòa nhà bằng đá màu be và nhà thờ Hồi giáo từ thế kỷ XVI - XVII. Thành phố này nổi tiếng với Kilis tava, một loại bánh mì kebab cay được nướng lò ăn kèm với cà chua, tiêu. Trong khi hầu hết các cửa hàng lớn đóng cửa vào buổi tối, hàng loạt các ki-ốt nhỏ vẫn mở cửa suốt đêm để phục vụ các món tráng miệng phổ biến tại địa phương.

Ông Hasan Kara, Thị trưởng Kilis Hasan Kara chia sẻ, ông không muốn muốn Kilis được xem là một nơi đã từng bị xâu xé bởi xung đột. Thay vào đó, nơi đây sẽ mở cửa chào đón những người dân tị nạn. Để từng bước thực hiện điều đó, chính quyền địa phương Kara đã lên kế hoạch xây dựng một loạt các dự án cơ sở hạ tầng của thành phố nhằm tạo ra môi trường sống tốt đẹp hơn cho người dân. Có lẽ khác thường nhất là kế hoạch tặng hàng ngàn chiếc xe đạp miễn phí cho trẻ em thành phố.

Phát miễn phí xe đạp cho trẻ em

Tính đến thời điểm hiện tại, thành phố đã phân phối được hơn 4.000 chiếc xe đạp. Mục tiêu trong thời gian tới thành phố sẽ đưa thêm ít nhất 15.000 chiếc xe khác đến tay những đứa trẻ sinh sống tại đây.

Trên các đường phố gần đó, xe máy và xe tay ga phóng qua mọi hướng; một số chở theo cả gia đình ba, bốn người và rất hiếm khi thấy họ đội mũ bảo hiểm. “Chúng tôi đặt tầm quan trọng vào dự án xe đạp bởi vì như bạn có thể thấy, việc sử dụng xe máy ở đây rất phổ biến. Nhiều gia đình ba, bốn người có con nhỏ cùng di chuyển trên một chiếc xe máy và hiếm khi họ chịu đội mũ bảo hiểm. Tuy nhiên, giờ đây trẻ em có thể tự đi học bằng xe đạp”, ông Kara cho biết.

Chính quyền nơi đây hy vọng, Kilis sẽ trở thành một thành phố xe đạp trong tương lai. Ánh: The Guardian

Để có được một chiếc xe đạp miễn phí như vậy, trẻ em tại thành phố Kilis phải đáp ứng ba yêu cầu. Thứ nhất, chúng phải có một người thân bỏ thuốc lá. Tiếp đến, chúng phải duy trì điểm số cao trong học tập và cuối cùng, bọn trẻ phải hứa sẽ có ít nhất một giờ đồng hồ đi xe mỗi ngày.

Ngoài chương trình phát miễn phí xe đạp dành cho trẻ em, chính quyền Kilis đã cho xây dựng một làn đường dành riêng cho xe đạp dài hơn 6 km với hàng rào hoa bao phủ dọc theo con phố trung tâm, ngay sát các toà nhà hiện đại. Thị trưởng cũng đặt mục tiêu xây thêm mạng lưới đường dành riêng cho xe đạp dài 32 km trải khắp toàn thành phố, bao gồm một làn chạy dọc theo các con phố mua sắm chính, nhằm phá vỡ sự thống trị của ô tô và xe máy.

Nguồn vốn ban đầu cho dự án sẽ đến từ quỹ của thành phố và Bộ Y tế Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, nguồn kinh phí đó vẫn chưa đủ để hoàn thành dự án. Vì vậy, thành phố Kilis đang kêu gọi Liên minh châu Âu giúp đỡ.

“Chúng tôi hy vọng biến Kilis thành một thành phố kiểu mẫu, có lối sống lành mạnh và thân thiện với môi trường. Hà Lan vốn được biết đến là một trong những quốc gia có cơ sở hạ tầng dành cho xe đạp tốt nhất trên thế giới. Trẻ em Hà Lan được làm quen với xe đạp và khi trưởng thành vẫn tiếp tục gắn bó với xe đạp. Trong tương lai, Kilis sẽ trở thành một thành phố xe đạp giống như Hà Lan”, ông Kara cho biết.

Tại nhiều nước trên thế giới như Anh, Pháp, Hà Lan, Nhật Bản… xe đạp được sử dụng khá phổ biến. Tại Hà Nội hiện nay, những người đang sử dụng xe đạp chỉ để dạo chơi, sử dụng để tập thể thao hay đi phượt. Việc sử dụng xe đạp để đi làm và tham gia giao thông thường xuyên thì rất hiếm. Nhiều chương trình, đề án thí điểm xe đạp công cộng tại Hà Nội đã được thực hiện. Đơn cử như năm 2016, Ủy ban ATGT quốc gia và trường Đại học Bách khoa Hà Nội đã phối hợp triển khai thực hiện dự án 1.000 xe đạp và xe đạp điện cho thuê. Tuy nhiên, dự án chưa thực sự có sức lan tỏa và đạt kết quả như mong muốn.

Nhiều chuyên gia cho rằng, việc đưa xe đạp trở lại với đời sống giao thông hoặc sử dụng xe đạp công cộng chưa đạt hiệu quả do Việt Nam còn thiếu những quy định để khuyến khích, bảo vệ cho người dân sử dụng xe đạp; chưa có làn đường dành riêng cho xe đạp hay sự kết nối của xe đạp với các điểm đón xe buýt như chỗ gửi xe…