Bài 1: Chuyển đổi mục đích sử dụng đất có dấu hiệu trái quy định

Dự án khu đô thị du lịch biển Phan Thiết là một trong những khu đất đắc địa nhất của TP Phan Thiết (Ảnh: Bùi Ngọc Dương)

Chuyển đổi mục đích sử dụng đất có dấu hiệu trái quy định

Tại TP Phan Thiết có một khu đất rộng hơn 60 héc ta ven biển. Nơi đây, trước kia là sân golf Phan Thiết nhưng cách đây 8 năm đã được tỉnh Bình Thuận giao cho Công ty CP Rạng Đông (RDG) chuyển mục đích sử dụng đất sân golf sang đất ở đô thị. Khu đất này được đánh giá đẹp nhất TP Phan Thiết, khi có một mặt giáp bãi biển Đồi Dương và 2 trục đường lớn là Nguyễn Tất Thành và Tôn Đức Thắng. Phần còn lại tiếp giáp khu dân cư hiện hữu.

Sân golf Phan Thiết hoạt động từ năm 1997, được Chính phủ quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 là đất Nhà nước cho thuê (thời hạn 50 năm). Chủ đầu tư trả tiền thuê đất và các khoản thuế phát sinh hàng năm.

Ngày 15/11/2013, UBND tỉnh Bình Thuận cho chuyển nhượng vốn và chủ đầu tư mới là Công ty CP Rạng Đông; Giấy phép chứng nhận đầu tư ghi rõ mục đích: “Xây dựng và kinh doanh một sân golf đạt tiêu chuẩn quốc tế và các công trình phục vụ kèm theo”.

Tuy nhiên, chỉ sau hơn 2 tuần nhận chuyển nhượng sân golf (tức ngày 2/12/2013), Công ty CP Rạng Đông có văn bản đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận cho chuyển đổi sang đất ở đô thị. Mục đích của việc chuyển đổi là “Đầu tư xây dựng và kinh doanh biệt thự, nhà vườn, nhà phố, nhà cao tầng và các công trình phụ trợ”.

Hơn 3 tháng sau, ngày 5/3/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận có Thông báo số 75/2014 đồng ý với đề nghị của Công ty Rạng Đông. Ngày 7/5/2014, Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận đã ra thông báo số 394/TB-TU đồng ý giao cho UBND tỉnh lập tờ trình đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho xóa bỏ sân golf để chuyển sang đất ở đô thị.

Trước đó, ngày 1/3/2014, Công ty CP Rạng Đông đã có thông báo chấm dứt hoạt động sân golf từ ngày 1/4/2014, dù chưa có quyết định của cấp có thẩm quyền cho phép.

Mặt tiền phía biển của dự án (Ảnh: Bùi Ngọc Dương)

Dự án bắt đầu nóng lên khi UBND tỉnh Bình Thuận phê duyệt giá đất dự án cho chủ đầu tư Công ty CP Rạng Đông. Nhiều ý kiến phản ứng khá gay gắt. Trong đó, nguyên Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bình Thuận ông Đinh Trung và nguyên Chánh thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Bình Thuận cho rằng, việc áp giá đất ở vị trí đắc địa của TP Phan Thiết như vậy là quá thấp so với giá đất thực tế trên thị trường. Điều này chỉ làm lợi cho doanh nghiệp, còn Nhà nước bị thất thu ngân sách.

Thậm chí, ông Đinh Trung đã có đơn phản ánh và đề nghị Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, Bộ trưởng Bộ TN&MT xem xét về vấn đề này. Trong đơn, ngoài dự án khu đô thị du lịch biển Phan Thiết, ông Đinh Trung còn đặt nghi vấn về mối quan hệ “không bình thường” giữa lãnh đạo Công ty CP Rạng Đông và lãnh đạo tỉnh Bình Thuận liên quan tới một số dự án khác của Công ty Rạng Đông?

Phê duyệt giá đất thấp hơn nhiều lần giá thị trường

Ngày 25/11/2015, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận có Quyết định số 3317/QĐ-UBND về phê duyệt giá đất để tính tiền sử dụng đất cho diện tích 363.523m2 (gồm đất ở kết hợp thương mại, dịch vụ) chiếm 58,57%; Diện tích không thu tiền sử dụng đất là 257.132m2 (gồm các công trình công cộng, nhà trẻ…) chiếm 41,43% tổng diện tích khu đất dự án. Tổng số tiền sử dụng đất mà Công ty CP Rạng Đông phải nộp là 936.800 triệu đồng, tính chi tiết thì giá đất bình quân chỉ là 2,5 triệu đồng/m2.

Giải thích về vấn đề này, lãnh đạo Công ty CP Rạng Đông cho rằng, căn cứ vào Quyết định phê duyệt giá đất số 3317/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bình Thuận quy định: “Sau khi nghiệm thu quyết toán công trình nếu chi phí đầu tư thấp hơn 1.693.637.072.532 đồng, nhà đầu tư có trách nhiệm nộp bổ sung vào ngân sách Nhà nước phần chênh lệch. Nếu phát sinh tăng trong chi phí dự phòng, nhà đầu tư tự chịu”.

Tuy nhiên, dư luận không đồng tình và đòi hỏi phải minh bạch, thẩm định phê duyệt giá đất đúng thực chất. Nguyên nhân là do giá đất thực tế tại thời điểm đó ở TP Phan Thiết và các tuyến đường nằm quanh dự án khu đô thị du lịch biển có giá gấp từ 5 lần trở lên so với giá mà UBND tỉnh Bình Thuận áp đối với dự án này cho Công ty CP Rạng Đông (giá thấp nhất là 10 triệu đồng/m2, giá cao nhất là 24 triệu đồng/m2).

Theo ông Đinh Trung, sau khi xây dựng hạ tầng, chủ đầu tư là Công ty CP Rạng Đông phân lô bán nền với giá 20 - 30 triệu đồng/m2. Tại thời điểm hiện nay, đất nền tại dự án khu đô thị biển Phan Thiết có giá 40 triệu đồng/m2. Do đó, cách tính giá đất như vậy chỉ mang lại lợi nhuận kếch xù cho Công ty CP Rạng Đông, gây thất thu ngân sách Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng.

Hạ tầng khu đô thị du lịch biển do Công ty CP Rạng Đông làm chủ đầu tư đã cơ bản hoàn thiện hạ tầng

Ngoài ra, theo thông tin mà phóng viên Tuổi trẻ Thủ đô thu thập được, Công ty CP Rạng Đông đã xây dựng dự án không đúng với quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt. Điều này đã được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra trong báo cáo kiểm toán năm 2018 tại tỉnh Bình Thuận.

Nghiêm trọng hơn, trong khi Chính phủ quy định khu đô thị mới phải dành 20% diện tích cho nhà ở xã hội nhưng UBND tỉnh Bình Thuận không thực hiện mà bán hết quỹ đất này cho Công ty CP Rạng Đông với mức giá như trên.

Trả lời báo Tuổi trẻ Thủ đô, lãnh đạo Công ty CP Rạng Đông cho rằng: “Thói quen, phong tục tập quán của người dân Bình Thuận thích sống nhà ở riêng lẻ và chưa có nhu cầu cao về nhà ở xã hội, nhà ở chung cư như ở các địa phương khác… nên UBND tỉnh Bình Thuận thống nhất đề xuất Bộ Xây dựng xem xét bố trí quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội sang vị trí khác trong phạm vi thành phố Phan Thiết, tương đương 20% quỹ đất trong dự án khu đô thị du lịch biển Phan Thiết và đã được Bộ Xây dựng thống nhất tại văn bản số 906/BXD-QLN ngày 24/4/2015".

Tuy nhiên, một lần nữa, người dân cho rằng lý do này không hợp lý. Vì dự án khu đô thị du lịch biển Phan Thiết ở vị trí đắc địa, đất có giá cao gấp nhiều lần các vị trí khác tại TP Phan Thiết. Chủ đầu tư muốn ôm trọn cả khu đất vàng để bán giá cao, thu lợi nhuận khủng và điều này được tỉnh Bình Thuận "giúp đỡ" bằng cách xin chuyển 20% quỹ đất nhà ở xã hội trong dự án sang một vị trí khác.

Báo Tuổi trẻ Thủ đô sẽ tiếp tục thông tin!

Bùi Ngọc Dương