Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ say nắng, đột quỵ do nắng nóng gay gắt

Say nắng nguy hiểm ra sao?

Hiện nay, nắng nóng gay gắt bắt đầu xuất hiện tại nhiều địa phương trong cả nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân và người lao động.

Bộ Y tế đã ban hành công văn gửi Sở Y tế tỉnh, thành phố đề nghị chỉ đạo các đơn vị liên quan tăng cường hoạt động tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức triển khai thực hiện tài liệu hướng dẫn cho cán bộ y tế cơ sở, người dân và người lao động trên địa bàn.

Ảnh minh họa

Để truyền thông có hiệu quả, Cục Quản lý Môi trường y tế, Bộ Y tế đã xây dựng các tài liệu: Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe mùa nắng nóng cho cộng đồng và người lao động.

Tài liệu này nhằm giúp người dân có những kiến thức cơ bản trong việc thực hiện biện pháp xử trí, phòng, chống một số vấn đề sức khỏe thường gặp trong mùa nắng nóng.

Tài liệu cũng cung cấp những cách áp dụng các biện pháp xử lý nước đơn giản đảm bảo chất lượng nước sạch dùng cho mục đích sinh hoạt và đảm bảo vệ sinh môi trường trong mùa khô hạn thiếu nước.

Vào mùa nắng nóng, người dân có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe thường gặp là: Say nắng, say nóng hoặc đột quỵ do nóng; Nguyên nhân chủ yếu là do phải tiếp xúc quá lâu hoặc làm việc trong môi trường nắng nóng, nhiệt độ cao hoặc cũng có thể do thay đổi nhiệt độ môi trường đột ngột.

Một số đối tượng có nguy cơ cao gồm: Người già, trẻ nhỏ và phụ nữ có thai; Những người làm việc, luyện tập với cường độ cao ở ngoài trời nắng lâu hoặc trong môi trường nóng bức: Người lao động nông nghiệp, công nhân làm việc ở các lò gạch, lò luyện gang thép; Những người mắc các bệnh mạn tính: Tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản, đái tháo đường.

Các biểu hiện của các vấn đề sức khỏe thường gặp trong mùa nắng nóng phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc với nắng nóng, mức độ tăng thân nhiệt của cơ thể. Trong đó, mức độ nhẹ: Mệt mỏi, khát nước, hoa mắt, chóng mặt, tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp đánh trống ngực, chuột rút;

Mức độ nặng: Đau đầu dữ dội, khó thở tăng dần, cảm giác buồn nôn hoặc nôn, yếu hoặc liệt nửa người, co giật, ngất xỉu hoặc hôn mê, trụy tim mạch (tim đập nhanh, huyết áp tụt…) và có thể tử vong.

Các biện pháp sơ cứu người bị say nắng

Tài liệu này cũng cung cấp các cách xử trí khi gặp vấn đề sức khỏe do nắng nóng, tùy theo mức độ biểu hiện mà cần nhanh chóng áp dụng những biện pháp xử trí phù hợp.

Trong đó, mức độ nhẹ là chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió. Nới lỏng quần áo hoặc cởi bỏ bớt quần áo bên ngoài của nạn nhân. Sau đó, mọi người lau cơ thể nạn nhân bằng khăn mát hoặc có thể dội nước mát vào cơ thể nạn nhân rồi lau khô; Đặt khăn thấm nước mát hoặc nước đá tại các vị trí như vùng nách, vùng bẹn, hai bên cổ để giúp nhanh chóng giảm nhiệt độ cơ thể.

Ảnh minh họa

Nếu nạn nhân uống được nước, người xung quanh cho uống từng ngụm nhỏ nước mát; Tốt nhất là uống nước có bổ sung muối và khoáng chất như nước Oresol pha đúng liều lượng theo hướng dẫn sử dụng.

Nếu nạn nhân bị chuột rút, người sơ cứu cần xoa bóp nhẹ nhàng vùng cơ bị chuột rút; Lưu ý không để cho nhiều người vây quanh nạn nhân. Sau khoảng 10 - 15 phút, các biểu hiện sẽ giảm dần.

Đối với mức độ nặng, nếu nạn nhân có các biểu hiện ở mức độ nặng, người sơ cứu cần gọi ngay cấp cứu 115 hoặc nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Lưu ý trong quá trình vận chuyển thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

Về biện pháp dự phòng, theo Bộ Y tế, người dân nên hạn chế đi ra ngoài trời nắng trong những ngày nắng nóng, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.

Những người đang ở trong phòng điều hòa nhiệt độ thấp không nên đi ra ngoài trời nắng đột ngột mà cần phải có một khoảng thời gian để cơ thể thích nghi với môi trường bên ngoài bằng cách tăng nhiệt độ điều hòa trong phòng hoặc ngồi nghỉ trong bóng mát trước khi đi ra ngoài trời.

Người dân nên mặc quần áo sáng màu, thoáng mát, thấm mồ hôi. Mọi người tăng cường ăn các loại rau xanh và hoa quả, nên có món canh trong bữa ăn hàng ngày. Đặc biệt, chúng ta cần uống tối thiếu 1,5 - 2 lít nước/ngày và nên uống thành nhiều lần trong ngày, không nên uống quá nhiều nước trong một lần.

Đồng thời, người dân cần rèn luyện thân thể để nâng cao sức đề kháng và sức chống chịu của bản thân với điều kiện thời tiết nắng nóng.

Đối với những người phải làm việc trong thời tiết nắng nóng, Bộ Y tế khuyến cáo: Bố trí thời gian làm việc vào những lúc trời mát mẻ như vào sáng sớm hoặc chiều muộn. Hạn chế thời gian làm việc trong môi trường nhiệt độ cao.

Nếu bắt buộc phải làm việc thì chúng ta không nên làm việc quá lâu trong môi trường nóng bức, tránh các hoạt động thể lực quá sức; Nên định kỳ sau khoảng 45 phút đến 1 giờ làm việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát trong khoảng thời gian từ 15 - 20 phút.

Người dân nên hạn chế tối đa diện tích tiếp xúc của ánh nắng lên cơ thể đặc biệt là vùng vai gáy; Sử dụng phương tiện bảo hộ cá nhân phù hợp khi làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính; Mặc quần áo rộng, thoáng mát và thấm mồ hôi. Có thể sử dụng thêm các loại kem chống nắng.

Người dân không sử dụng các loại đồ uống có cồn; Cần uống nước đều đặn trong suốt thời gian làm việc; Cần uống thêm các loại nước có bổ sung thêm muối và khoáng chất như Oresol đối với những người bị mất nhiều mồ hôi trong quá trình làm việc, khi uống nước cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất.

Ngoài ra, người dân có thực hiện các biện pháp làm thoáng mát nơi làm việc như sử dụng mái che, các tấm phản chiếu nhiệt, vật liệu cách nhiệt, hệ thống phun nước, phun sương, lắp đặt hệ thống điều hòa, hệ thống quạt thông gió phù hợp.