Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Khẩn trương nhưng không nóng vội

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và môi trường Hà Nội, tính đến 10/3, toàn thành phố đã cấp GCNQSDĐ lần đầu trong khu dân cư là 1.320.861 giấy, đạt 90,46% (còn 252.099 thửa chưa cấp, trong đó 55.658 thửa đủ điều kiện, 196.441 thửa còn vướng mắc); cấp GCNQSDĐ cho hộ gia đình cá nhân sau dồn điền đổi thửa được 606.251 giấy cần cấp, đạt 96,63%. Đối với cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho người mua nhà dự án, toàn thành phố đã cấp được 146.884 giấy, đạt 82,39% (còn phải cấp 31.394 giấy); cấp GCNQSDĐ cho tổ chức (không bao gồm cơ sở tôn giáo tín ngưỡng) được 13.726 giấy, đạt 71,32% (còn khoảng 5.521 thửa đất chưa cấp).

Thành phố đã thành lập 6 Tổ công tác liên ngành làm việc với 30 quận, huyện, thị xã để hướng dẫn, đôn đốc thực hiện công tác đăng ký, cấp giấy GCNQSDĐ; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh và đôn đốc, tổng hợp kết quả trong quá trình thực hiện ở các địa phương.

Qua các cuộc giám sát của HĐND TP tại các quận, huyện: Hoàng Mai, Thanh Xuân, Hai Bà Trưng, Bắc Từ Liêm, Gia Lâm, Chương Mỹ, Sóc Sơn, Quốc Oai cho thấy, việc chỉ đạo, thực hiện công tác cấp GCNQSDĐ được các cấp ủy, chính quyền đặt lên hàng đầu. Tại huyện Gia Lâm, ngoài ban hành văn bản chỉ đạo, tổ chức tuyên truyền đồng bộ, sâu rộng đến nhân dân, huyện còn hỗ trợ kinh phí thực hiện cấp giấy xác nhận đăng ký đất đai định mức 30.000 đồng/giấy cho các xã, thị trấn. Đối với các trường hợp vướng mắc, tập thể lãnh đạo huyện cùng hợp với các phòng ban chuyên môn, nghiên cứu hồ sơ từng trường hợp, phân loại từng dạng, bám sát các Luật, hướng dẫn của cấp trên để thao gỡ; nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo Sở TN&MT, đề xuất phương án xử lý. Bằng cách làm này, huyện Gia Lâm đã cấp GCNQSDĐ đạt hơn 91% - cao hơn tỷ lệ chung của thành phố.

Cũng qua giám sát cho thấy, hầu hết các quận, huyện, thị xã đều có chung vướng mắc, khó khăn trong cấp GCNQSDĐ ở, bởi còn tranh chấp, khiếu kiện; không phù hợp với quy hoạch; giao đất không đúng quy định; lấn chiếm, tự chuyển đổi mục đích… Trong đó tiêu biểu như huyện Sóc Sơn được thành phố đánh giá “vùng trũng” về công tác cấp GCNQSDĐ với tỷ lệ cấp chỉ đạt hơn 73%; Quận Bắc Từ Liêm cũng tương tự chỉ đạt tỷ lệ đạt 75%, tồn động hơn 12.000 thửa.

Ngoài nguyên nhân khách quan vẫn còn nguyên nhân chủ quan do sự vào cuộc của một số chính quyền các địa phương vẫn chưa sâu sát. Ở một số địa phương, cơ sở, cán bộ thụ động, chờ hướng dẫn của ngành chức năng thành phố, chưa chủ động, kịp thời rà soát, đề xuất, kiến nghị cấp trên tháo gỡ.

Phó Giám đốc Sở TN&MT Hà Nội Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết, tình trạng chung trên địa bàn thành phố đang quản lý “chay” hồ sơ địa chính, nên nhiều quận, huyện không thể cấp giấy được. Tháo gỡ việc này, UBND thành phố và Sở TN&MT đã có nhiều văn bản kịp thời để đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ, song không phải địa phương nào cũng áp dụng đúng, hiệu quả.

Cần cơ chế đặc thù

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Quốc Hùng, số lượng người dân chưa kê khai lớn ở các địa phương là do cán bộ chưa thực sự làm hết trách nhiệm, bởi việc kê khai cấp GCNQSDĐ là quyền lợi, trách nhiệm của người dân, cán bộ phải tuyên truyền để người dân hiểu. Nếu người dân không kê khai, thì cán bộ phải đến vận động, tuyên truyền, hướng dẫn, kê khai giúp người dân để quản lý. Để giải quyết nhanh, các quận, huyện cần thành lập các tổ công tác xuống tháo gỡ khó khăn cho các xã, phường, thị trấn; phân loại hồ sơ, trường hợp nào vướng mắc liên quan đến các ngành chức năng thì chủ động đề xuất giải quyết.

Chỉ đạo về công tác này, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Bích Ngọc yêu cầu, các trường hợp tồn đọng cần phải được các quận, huyện, thị xã phân loại kỹ, soi chiếu với các quy định để thực hiện cấp GCNQSDĐ bảo đảm chặt chẽ, chất lượng; cần bóc tách rõ những trường hợp chồng lấn với diện tích đất rừng, giao đất trái thẩm quyền, lấn chiếm, sử dụng sai mục đích, tranh chấp chưa giải quyết, kiến nghị thành phố xử lý. Cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền về quyền lợi, trách nhiệm trong kê khai, cấp GCNQSDĐ đến người dân, chính quyền các cấp cần tiếp tục cải cách thủ tục cách hành về lĩnh vực đất đai; tổ công tác liên ngành của thành phố tiếp tục vào cuộc, đến từng quận, huyện, thị xã trao đổi, cùng tháo gỡ vướng mắc từng trường hợp cụ thể.

Để hoàn thành công tác cấp GCNQSDĐ toàn thành phố Hà Nội vào mốc 30/6, theo các chuyên gia, lãnh đạo các sở, ngành thành phố, ngoài dồn lực, đẩy nhanh tiến độ, thành phố Hà Nội cũng cần có chính sách, cơ chế đặc thù mới có thể hoàn thành mục tiêu đề ra.

Tiến sĩ Nguyễn Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế-xã hội Hà Nội cho rằng: thực tiễn nhiều trường hợp không thể giải quyết ngay, cụ thể như đất các cơ quan, đơn vị, nông trường phân cho cán bộ, chưa bàn giao cho chính quyền địa phương, giao đất trái thẩm quyền thất lạc hồ sơ... Vì thế, thành phố cần tổng hợp, khoanh nhóm lại, không đưa vào tiến độ thực hiện theo 2 mốc 30/7/2017 và 31/3/2017 hoàn thành, tránh việc nóng vội, thiếu chặt chẽ, mầm mống phát sinh khiếu kiện.

Thành phố cũng cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công vụ trong việc cấp GCN quyền sử dụng đất của cấp huyện, cấp xã để xử lý nghiêm cán bộ chậm trễ thực thi công vụ, không chấp hành quy định của pháp luật và thành phố.