Cơ hội khởi nghiệp sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu (BĐKH) ngày càng thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế, trong đó có Việt Nam. Đồng hành với Việt Nam trong công cuộc ứng phó với BĐKH, cộng đồng quốc tế đã có những hỗ trợ thiết thực thông qua các chương trình, dự án hỗ trợ kỹ thuật và tài trợ đầu tư để tăng cường thể chế chính sách, nâng cao năng lực, đầu tư hạ tầng. Trung tâm đổi mới sáng tạo ứng phó với BĐKH Việt Nam (VCIC) là một phần của Chương trình đổi mới sáng tạo ứng phó với BĐKH do Ngân hàng thế giới (WB) tài trợ với mục tiêu thiết lập mạng lưới kết nối 7 trung tâm đổi mới sáng tạo ứng phó với BĐKH trên toàn thế giới. Với mục tiêu hỗ trợ của mình, VCIC đã tạo ra cơ hội, thể hiện tiềm năng của các doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực sáng tạo ứng phó với BĐKH.

Phát biểu tại lễ trao giải “Khởi nghiệp sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu” ngày 20/9, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đại Dương nhấn mạnh: Hiện nay, Việt Nam là một trong các quốc gia chịu tác động lớn của biến đổi khí hậu (BĐKH). BĐKH đã và đang có ảnh hưởng tiêu cực, sâu rộng vào đời sống kinh tế, chính trị, xã hội. Đặc biệt trong thời gian gần đây, hiện tượng hạn hán, xâm nhập mặn tại đồng bằng sông Cửu Long đang làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào sản xuất nông nghiệp. Trước hiện trạng đó, Việt Nam cùng với những người bạn quốc tế cùng nhau tìm ra cơ hội, giải pháp mới, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo góp phần phát triển kinh tế, xã hội.

Sau hơn một năm đồng hành cùng Trung tâm đổi mới sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu Việt Nam (VCIC), các đơn vị được lựa chọn hỗ trợ trong Cuộc thi CMYT lần thứ nhất đã gặt hái được nhiều thành công, như: doanh thu tăng trưởng 300%, kêu gọi hơn 200.000 USD vốn đầu tư, khẳng định được thương hiệu tại thị trường miền bắc Việt Nam và vươn tới thị trường quốc tế hay tiết kiệm được hàng chục tỷ đồng chi phí cho khách hàng...

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) dự báo thiệt hại hàng năm do BĐKH có thể lên đến 1,5-4,8% kinh tế toàn cầu vào cuối thế kỷ này. Việt Nam là 1 trong 5 nước chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ BĐKH và Đồng bằng sông Cửu Long dễ bị tổn thương trước hiện tượng nước biển dâng. Các nhà khoa học đã dự báo, nếu mực nước biển dâng 1 m thì hơn 20% diện tích TP Hồ Chí Minh sẽ bị lụt, 10-12% dân số Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp và cả nước sẽ thiệt hại khoảng 10% GDP.

Ông Phạm Đức Nghiệm, Giám đốc ban quản lý dự án Trung tâm Đổi mới sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu Việt Nam, đối mặt với những thách thức về biến đổi khí hậu, Chính phủ đã triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh(VGGS) nhằm thúc đẩy sản xuất xanh thông qua việc sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên và công nghệ mới. Để đạt được mục tiêu của VGGS đến năm 2020, nguồn đầu tư ước tính 30 tỉ đô la Mỹ, trong đó 70% đến từ khu vực tư nhân. Nhằm khuyến khích khu vực tư nhân đầu tư quy mô lớn vào lĩnh vực sản xuất xanh và tăng trưởng xanh, điều cần thiết là phát triển công nghệ và mô hình kinh doanh đổi mới sáng tạo giúp tạo ra các sản phẩm và dịch vụ ứng phó với biến đổi khí hậu có tính thương mại hóa và mang lại lợi nhuận cao.

Chính phủ Việt Nam đã và đang triển khai nhiều chính sách và chương trình hành động nhằm tăng cường năng lực quốc gia thích ứng và ứng phó hiệu quả với BĐKH, giảm thiểu phát thải khí nhà kính; nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong các ngành kinh tế. Chính phủ coi công nghệ sạch là chìa khóa để giảm phát thải khí nhà kính 8-10% trong giai đoạn 2010-2020 và tiếp tục giảm 1,5-2% cho đến năm 2050.

Hôm nay, 17 doanh nghiệp có các ý tưởng, dự án xuất sắc đã được VCIC phối hợp với các tổ chức có liên quan trao giải “Khởi nghiệp sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu Việt Nam”. Các ý tưởng, dự án này sẽ chính thức được VCIC hỗ trợ về tài chính, đào tạo, thiết kế mô hình kinh doanh, cung cấp chuyên gia công nghệ…

Nổi bật trong đó có các dự án như phân xanh hữu cơ được sản xuất từ các loại chất thải, máy phát điện dùng năng lượng mặt trời và gió VES So-larBox, dây chuyền máy đúc gạch không nung tự động...

Có thể nói, với 300 ý tưởng, dự án tham gia tuyển chọn để được VCIC hỗ trợ cho thấy các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam đã và đang quan tâm đến những vấn đề ứng phó với BĐKH thông qua đổi mới sáng tạo. Sự hỗ trợ của VCIC cho đổi mới sáng tạo ứng phó với BĐKH là một cơ hội lớn, thể hiện tiềm năng của các doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ ứng phó với BĐKH. Các doanh nghiệp này hiểu được những khó khăn, thách thức cũng như tiềm lực của địa phương mình, từ đó đưa ra những ý tưởng, giải pháp sáng tạo trong công cuộc ứng phó với BĐKH, góp phần cải thiện kinh tế của địa phương, tạo thêm công ăn việc làm.

Lan Ngọc