Dám làm, dám chịu trách nhiệm, góp phần tháo gỡ điểm nghẽn giao thông, hạ tầng

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị về tình hình triển khai các dự án đường cao tốc khu vực ĐBSCL - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Dự hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, lãnh đạo các bộ ngành, cơ quan Trung ương, Bí thư, Chủ tịch các địa phương vùng ĐBSCL, các ban quản lý dự án, nhà thầu.

Hiện nay, tại khu vực ĐBSCL, Bộ Xây dựng và các địa phương đang triển khai 11 dự án/dự án thành phần đường bộ cao tốc với tổng chiều dài 434,7 km.

Trong đó, Bộ Xây dựng là cơ quan chủ quản 5 dự án thành phần với tổng chiều dài 211,77 km, trong đó 4 dự án có kế hoạch hoàn thành vào năm 2025 với chiều dài 191,17 km (Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau dài 110,87 km; Cao Lãnh - Lộ Tẻ dài 28,8 km; Lộ Tẻ - Rạch Sỏi dài 51,5 km); dự án Mỹ An - Cao Lãnh (mới khởi công vào tháng 7/2025) có kế hoạch hoàn thành vào năm 2028 với chiều dài 26,6 km.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Các địa phương là cơ quan chủ quản 6 dự án thành phần với tổng chiều dài 216,93 km, trong đó dự án thành phần 1 Cao Lãnh - An Hữu do UBND tỉnh Đồng Tháp là cơ quan chủ quản có kế hoạch hoàn thành vào năm 2025 với chiều dài 16 km; 5 dự án còn lại có kế hoạch hoàn thành vào năm 2026, đưa vào khai thác toàn bộ năm 2027 với chiều dài 200,93 km.

5 dự án này đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rút ngắn tiến độ, cụ thể: Dự án thành phần 1 Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng dài 57 km do UBND tỉnh An Giang là cơ quan chủ quản hoàn thành vào 19/12/2025; dự án thành phần 2, 3, 4 Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng dài 132,5 km do UBND thành phố Cần Thơ là cơ quan chủ quản và dự án thành phần 2 Cao Lãnh - An Hữu dài 11,43 km do UBND tỉnh Đồng Tháp là cơ quan chủ quản hoàn thành vào 30/4/2026.

Các đại biểu báo cáo - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Các dự án đã cơ bản hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, nhiều dự án đã hoàn thành 100% mặt bằng. Về vật liệu xây dựng, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã quan tâm, nhiều lần trực tiếp kiểm tra, làm việc, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ cấp phép cho các mỏ, đến nay đã cơ bản đáp ứng nhu cầu các dự án.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà báo cáo tại hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, các địa phương đã cấp phép khai thác 63,31 triệu m3 cát đắp cho các dự án (so với nhu cầu 54,2 triệu m3), tuy nhiên công suất được phép khai thác chưa đáp ứng tiến độ triển khai các dự án. Về vật liệu đá, tổng nhu cầu các dự án là 8,6 triệu m3, đã xác định được nguồn 5,5 triệu m3.

Công tác hỗ trợ tái định cư và chăm lo đời sống cho Nhân dân được các địa phương làm tốt. Công tác bảo đảm an ninh trật tự và an toàn xã hội tại khu vực dự án được giữ vững.

Để đảm bảo hoàn thành các dự án, các chủ đầu tư đã xây dựng kế hoạch chi tiết và quyết liệt chỉ đạo nhà thầu huy động tăng cường máy móc thiết bị, nhân lực, vật lực, tổ chức thi công "3 ca 4 kíp".

Trong đó, dự án Cao Lãnh - Lộ Tẻ giá trị sản lượng đạt 92%, dự kiến hoàn thành toàn bộ trước 19/12/2025. Dự án Lộ Tẻ - Rạch Sỏi giá trị sản lượng đạt 99%, dự kiến hoàn thành toàn bộ vào cuối tháng 10/2025.

Dự án Cần Thơ - Cà Mau giá trị sản lượng đạt 75%. Dự án Cao Lãnh - An Hữu, thành phần 1 đạt 68%; thành phần 2 đạt 53,4%. Dự án Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, thành phần 1 đạt 62%, các thành phần 2, 3, 4 bình quân đạt 45%.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận báo cáo tại hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Riêng dự án Mỹ An - Cao Lãnh vừa khởi công vào tháng 7/2025, Bộ Xây dựng đang chỉ đạo chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thi công 4 km cuối tuyến để sớm hoàn thành kết nối, khai thác đồng bộ với dự án thành phần 1 Cao Lãnh - An Hữu tại nút giao An Bình.

Vừa qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Quốc phòng triển khai đầu tư đoạn tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi và đường kết nối với cảng Hòn Khoai. Chính phủ cũng thống nhất giao Bộ Quốc phòng áp dụng các giải pháp khẩn cấp để triển khai các dự án này một cách nhanh nhất; các dự án đã khởi công dịp 19/8 và Bộ Quốc phòng đang gấp rút triển khai các dự án theo tiến độ để tiến tới nối thông từ Cà Mau ra Đất Mũi (hình thành tuyến đường bộ cao tốc dọc đất nước, nối từ Cao Bằng đến Đất Mũi).

Các báo cáo, ý kiến tại hội nghị cũng đánh giá thời gian qua, việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và hỗ trợ các bộ, ngành, địa phương để thúc đẩy tiến độ triển khai các dự án trọng điểm tại ĐBSCL là hết sức cần thiết và kịp thời.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, các dự án giao thông trọng điểm ở phía Nam, tập trung là dự án cao tốc trục dọc (Cần Thơ - Cà Mau), trục ngang (Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng) và một số dự án quan trọng khác ở khu vực đồng bằng SCL vẫn còn một số khó khăn, tồn tại, hạn chế.

Như khó khăn về công tác quản lý ở các địa phương khi lần đầu được giao chủ quản dự án quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp; thi công trên nền đất yếu; khó khăn về nguồn lực, nhất là nguồn vật liệu san lấp đắp nền đường, đặc biệt trong suốt thời gian từ cuối năm 2024 và đầu năm 2025 trở về trước, công tác điều phối, cung ứng vật liệu gặp nhiều khó khăn và chưa bảo đảm đủ vật liệu san lấp. Một số dự án vẫn còn có vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, nhất là một số vị trí điện cao thế chưa hoàn thành di dời…

Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, cùng với nhân lực chất lượng cao, hạ tầng chiến lược là một điểm nghẽn của ĐBSCL, trong đó có hạ tầng giao thông - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, cùng với nhân lực chất lượng cao, hạ tầng chiến lược là một điểm nghẽn của ĐBSCL, trong đó có hạ tầng giao thông. Hai lĩnh vực đào tạo nhân lực và phát triển hạ tầng tại ĐBSCL phải đi trước, mở đường, phải tăng tốc, bứt phá, thần tốc, táo bạo hơn nữa.

Những năm qua, Đảng, Nhà nước rất quan tâm tới khu vực ĐBSCL, tinh thần "đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện là có hiệu quả". Chúng ta đã quy hoạch khoảng 1.300 km đường bộ cao tốc tại khu vực, đang thi công nhiều dự án cao tốc, cảng Hòn Khoai, nâng cấp các sân bay Phú Quốc, Cà Mau…; nghiên cứu cảng Trần Đề.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tổng vốn đầu tư cho hạ tầng giao thông ĐBSCL trong nhiệm kỳ này ước tính khoảng gần 600 nghìn tỷ đồng, cao nhất trong các vùng kinh tế - xã hội.

Thủ tướng yêu cầu, phải phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức mục tiêu đã đề ra với các dự án cao tốc tại ĐBSCL, góp phần hoàn thành vượt mục tiêu 3.000 km cao tốc trong năm 2025 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng nêu rõ, phải phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức mục tiêu đã đề ra với các dự án cao tốc tại ĐBSCL, góp phần hoàn thành vượt mục tiêu 3.000 km cao tốc trong năm 2025. Đây là nhiệm vụ chính trị, mệnh lệnh của trái tim, là trách nhiệm với ĐBSCL, là khát vọng của nhân dân để đất nước phát triển nhanh và bền vững. Dự kiến, tới năm 2026, khu vực này sẽ có khoảng 600 km đường cao tốc.

Theo Thủ tướng, với những nỗ lực quyết liệt tháo gỡ khó khăn đối với các dự án giao thông trọng điểm thời gian qua, trong đó có các dự án khu vực ĐBSCL, chúng ta đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Đến thời điểm này, có thể khẳng định nguồn vốn, cơ chế và nguồn nguyên vật liệu nhìn chung cho các dự án đều không thiếu; chỉ có thiếu cục bộ nguyên vật liệu ở một số nơi.

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các chủ thể liên quan cần phát huy tinh thần yêu nước, trách nhiệm của đảng viên, tấm lòng với người dân để hành động, nói ít làm nhiều.

Bộ Xây dựng tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo chủ đầu tư, các nhà thầu huy động đầy đủ nguồn lực tài chính, nhân vật lực, thiết bị, tổ chức thi công "3 ca, 4 kíp", xử lý nghiêm các nhà thầu chậm tiến độ theo quy định hợp đồng, đảm bảo hoàn thành tuyến chính dự án Cần Thơ - Cà Mau trước ngày 19/12/2025, hoàn thành các dự án Cao Lãnh - Lộ Tẻ, Lộ Tẻ - Rạch Sỏi vào tháng 10/2025.

Thủ tướng chỉ đạo các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, thanh tra, điều tra nếu có dấu hiệu, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi sai phạm liên quan vật liệu xây dựng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ Quốc phòng chỉ đạo các đơn vị liên quan huy động nhân lực, thiết bị, đẩy nhanh đầu tư dự án cao tốc từ thành phố Cà Mau đến Đất Mũi và dự án đường ra cảng Hòn Khoai. Đồng thời, hỗ trợ các địa phương trong việc hút cát ở biển.

Cấp ủy, chính quyền các địa phương phải quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo, động viên, đôn đốc, kiểm tra, xử lý các vướng mắc, khó khăn cho các dự án; rà soát, bố trí cán bộ phù hợp mô hình chính quyền 2 cấp để triển khai công việc suôn sẻ; quan tâm, chăm lo đời sống, sinh kế cho người dân nhường mặt bằng cho các dự án, bảo đảm nơi ở mới tốt hơn nơi ở cũ.

Các tỉnh, thành phố Cần Thơ, An Giang chỉ đạo chủ đầu tư, nhà thầu thuộc dự án Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng thực hiện đúng nghĩa vụ tại hợp đồng, huy động nguồn lực đẩy nhanh tiến độ các dự án; chịu trách nhiệm toàn diện về tiến độ, chất lượng công trình.

Tỉnh Đồng Tháp quyết liệt đôn đốc, chỉ đạo chủ đầu tư, các nhà thầu dự án thành phần 1 Cao Lãnh - An Hữu, thường xuyên quan trắc, theo dõi diễn biến lún để quyết định thời điểm dỡ tải; chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan của các địa phương có mỏ đá (TP. Hồ Chí Minh, An Giang) để ưu tiên nguồn vật liệu cung ứng cho dự án; tăng cường nguồn lực tài chính, nhân vật lực, thiết bị, tổ chức thi công "3 ca 4 kíp"; khi đủ điều kiện dỡ tải, tổ chức thi công cuốn chiếu móng mặt đường để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án.

Tỉnh An Giang đẩy nhanh tiến độ triển khai các thủ tục đầu tư tuyến kết nối cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đến của khẩu Tịnh Biên và cửa khẩu Khánh Bình.

Chỉ đạo tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, Thủ tướng yêu cầu các địa phương cùng Tập đoàn Điện lực Việt Nam xử lý dứt điểm vướng mắc giải phóng mặt bằng liên quan các công trình điện, phải xong trong tháng 10.

Về vật liệu xây dựng, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 206/2025/QH15, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 66.4/2025/NQ-CP để tháo gỡ khó khăn về cung ứng vật liệu. Thủ tướng chỉ đạo các địa phương Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long cần chủ động rà soát, nâng công suất, mở mỏ mới, điều chuyển linh hoạt nguồn vật liệu giữa các dự án theo Nghị quyết số 66.4/NQ-CP, cấp mỏ nguyên vật liệu trực tiếp cho các chủ đầu tư, ban quản lý, nhà thầu dự án, có nhu cầu là cấp ngay; Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn về công suất mỏ. Các địa phương chủ động giải quyết các vướng mắc theo thẩm quyền, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Các địa phương có dự án đi qua chỉ đạo các sở, ban, ngành thực hiện việc công bố giá vật liệu, chỉ số giá xây dựng tuân thủ quy định, giá công bố phải phù hợp với mặt bằng giá thị trường và khả năng cung ứng của thị trường.

Các đại biểu tham dự hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đặc biệt, Thủ tướng chỉ đạo các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, thanh tra, điều tra nếu có dấu hiệu, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi sai phạm liên quan vật liệu xây dựng, không để tình trạng thao túng thị trường, găm hàng, đội giá; không để ách tắc, không để thiếu nguyên vật liệu, không để tiêu cực, tham nhũng, không để xảy ra tình trạng không khai thác, không mua nguyên vật liệu trong nước có giá rẻ mà lại mua của nước ngoài với giá đắt. Đồng thời, quan tâm vấn đề môi trường, sạt lở, sụt lún trong quá trình khai thác, cung ứng vật liệu.

Thủ tướng lưu ý cùng với thúc đẩy tiến độ, cần bảo đảm, nâng cao chất lượng, an toàn, kỹ thuật, mỹ thuật, môi trường cho các dự án; các địa phương tham khảo, học tập, nhân rộng các mô hình hay, cách làm tốt, hiệu quả; Bộ Xây dựng hướng dẫn về gia tải cưỡng bức để rút ngắn thời gian thi công nhưng bảo đảm chất lượng, kỹ thuật.

Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ ngành, cơ quan liên quan một số nhiệm vụ cụ thể để thúc đẩy tiến độ các dự án phục vụ APEC 2027; sớm khởi động lại dự án Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ (mới) và khẩn trương mua 2 máy xạ trị cho Bệnh viện hiện hữu để phục vụ người bệnh; triển khai chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại ĐBSCL…

"Tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động, quyết liệt, hiệu quả, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó, thần tốc, táo bạo hơn nữa, dám làm, dám chịu trách nhiệm hơn nữa để góp phần tháo gỡ điểm nghẽn giao thông, hạ tầng cho khu vực. Có hệ thống cao tốc, sân bay, bến cảng sớm ngày nào, ĐBSCL được hưởng lợi ngày đó, Nhân dân được thụ hưởng ngày đó", Thủ tướng nêu rõ.

Nhật Trường