ĐBQH: Giải pháp nào để hộ kinh doanh "hứng khởi" trong nộp thuế?

Sáng 19/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực tài chính.

Đặt câu hỏi tới Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, nhiều đại biểu đề cập tới quản lý thuế hộ kinh doanh.

Quang cảnh phiên họp

"Nóng" chuyện quản lý thuế hộ kinh doanh

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận) nêu thực tế, hiện nay, công tác quản lý thuế đối với các hộ kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử không ít khó khăn.

Thực tế xảy ra nhiều vụ việc tranh luận về thuế, việc này ảnh hưởng tới thu ngân sách và cạnh tranh không lành mạnh giữa các tiểu thương và trung tâm thương mại.

Vừa qua Quốc hội đã thông qua Luật số 56 sửa đổi 9 luật trong lĩnh vực tài chính và ngân sách Nhà trước, trong đó, có quy định về quản lý thuế đối với các hoạt động kinh doanh trên thương mại điện tử. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết tình hình triển khai các quy định trên, các giải pháp căn cơ nhằm tăng cường quản lý đối với hoạt động thương mại điện tử trong thời gian tới?

Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết: Trong thời gian vừa qua, Bộ Tài chính đã triển khai quyết liệt về quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Các hộ kinh doanh có thuế ủy quyền cho các sàn thương mại điện tử lập hóa đơn điện tử. Đồng thời, Bộ đã kết hợp với các sàn trong và ngoài nước để truyền thông chính sách đến các đối tượng có liên quan.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Bộ đã ứng dụng chuyển đối số trong lĩnh vực thuế, thậm chí sử dụng cả AI. Bước đầu đã đạt được nhiều kết quả, gồm chuẩn hóa 95% cơ sở dữ liệu dân cư, kết nối chia sẻ thông tin với ngân hàng, website thương mại điện tử, 158 nhà cung cấp nước ngoài kê khai nộp thuế, thu được 23.000 tỷ đồng tiền thuế. 106.000 hộ kinh doanh đã kê khai nộp thuế 1.200 tỷ đồng. Thu thuế thương mại điện tử trong 5 tháng đầu năm đã đạt kết quả rất tốt, tăng trưởng 55% với trên 75.000 tỷ đồng.

Thời gian tới, Bộ tiếp tục hoàn thiện quy định để xác định rõ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, định danh tổ chức cá nhân có kinh doanh thương mại điện tử, nâng cấp cổng điện tử kê khai thuế, rà soát các cá nhân có phát sinh thu nhập từ thương mại điện tử…

Giải pháp để hộ kinh doanh cảm thấy ‘hứng khởi’ trong nộp thuế

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nêu câu hỏi về nghị quyết 68 đã đề ra giải pháp phát triển hộ kinh doanh là bỏ thuế khoán và nghị quyết 198 của Quốc hội quyết định bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh từ 1/1/2026. Chính sách này đang tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh với tâm lý e ngại.

Trong phiên thảo luận tại hội trường, có đại biểu đề nghị xem xét hay lùi thời hạn thực hiện. Điều này cho thấy các hộ không ngại nộp thuế nhưng e ngại cách tính thuế, thủ tục làm thế nào để nộp cho đúng.

Ông đề nghị Bộ trưởng cho biết Chính phủ đã có kế hoạch, giải pháp để chuẩn bị thu thuế mới sau khi bỏ thuế khoán với các hộ kinh doanh để họ cảm thấy thuận lợi, chuyên nghiệp, hứng khởi trong việc nộp thuế.

ĐBQH Hoàng Văn Cường

Trả lời câu hỏi của đại biểu Hoàng Văn Cường về bỏ thuế khoán, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nói hệ thống thuế của Việt Nam đã được các cơ quan quốc tế đánh giá cơ bản tiếp cận với quốc tế. Liên quan tính minh bạch trong một số loại thuế thu thủ công đang là rào cản rất lớn, dẫn đến không minh bạch trong quản lý thuế. Vừa qua, nghị quyết 68 của Bộ Chính trị và 198 của Quốc hội yêu cầu bỏ thuế khoán trong năm 2026.

Cơ chế thuế khoán tuy phù hợp trong giai đoạn nhất định nhưng đến nay bộc lộ nhiều bất cập, thiếu minh bạch, dễ lạm dụng và gây bất bình đẳng giữa các loại hình kinh doanh, không tạo được động lực cho hộ kinh doanh để phát triển lớn lên thành doanh nghiệp nhỏ, vừa.

Ông nhấn mạnh việc bãi bỏ thuế khoán tứ 2026 là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, là bước đi căn cơ, cần thiết để minh bạch hóa hoạt động của các hộ kinh doanh, tạo sự bình đẳng về chế độ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp…

Chính sách này theo ông Thắng đúng là trong quá trình triển khai, mới thực hiện có tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh nên Bộ đang chuẩn bị đồng bộ về pháp lý, công nghệ để đảm bảo thuận lợi, giảm chi phí, thủ tục cho các hộ.

Trong đó rà soát, hoàn thiện chính sách thuế và Bộ đang đề xuất sửa Luật quản lý thuế, Luật thuế thu nhập cá nhân hướng đến mô hình quản lý thuế mới và kê khai, quản lý minh bạch, dễ thực hiện, đơn giản hóa các hóa đơn, chứng từ, đảm bảo hộ kinh doanh không bị áp lực khi chuyển đổi sang doanh nghiệp.