Giải pháp nào ngăn chặn nạn thuốc điều trị Covid-19 nhập lậu tràn lan?

Theo Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, thời gian qua, dịch bệnh Covid-19 lan rộng, lợi dụng tâm lý lo lắng của người dân, một số đối tượng vì trục lợi, bất chấp pháp luật tìm mọi cách để buôn lậu các mặt hàng thuốc điều trị Covid-19 từ nước ngoài vào Việt Nam.

Nguy hiểm hơn, có đối tượng đã làm giả, hoặc buôn bán, vận chuyển trái phép qua biên giới các mặt hàng thuốc giả chữa trị khi bị nhiễm Covid-19. Thực tế, thời gian qua, cơ quan chức năng đã liên tiếp phát hiện, bắt giữ các lô hàng thuốc được quảng cáo có thể điều trị Covid-19 nhập lậu.

Đơn cử, ngày 27/8, Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Bắc thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) đã chủ trì, phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài kiểm tra thực tế lô hàng từ Nga về Việt Nam và phát hiện 330 hộp thuốc Arbidol, là mặt hàng được quảng cáo dùng trong điều trị Covid-19 (Arbidol là thuốc kháng virus được sử dụng để điều trị bệnh cảm cúm ở Nga và Trung Quốc).

Tương tự, cũng trong ngày 27/8, Đội Quản lý thị trường số 15 thuộc Cục Quản lý thị trường Hà Nội phối hợp với công an phát hiện một lô hàng gồm 50 hộp thuốc hiệu Arbidol 10 viên/hộp và 3 hộp thuốc Areplivir 40viên/hộp không giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ được đặt trước sảnh tòa CT16 khu đô thị Định Công, phường Định Công, quận Hoàng Mai.

Các cơ quan chức năng liên tiếp bắt giữ các mặt hàng thuốc điều trị Covid-19 không rõ chất lượng, nguồn gốc xuất xứ

Ngày 31/8, lực lượng chức năng Hà Nội cũng tiến hành kiểm tra đột xuất một điểm tập kết, kinh doanh hàng hóa tại quận Nam Từ Liêm phát hiện hàng trăm hộp thuốc điều trị Covid-19 không rõ nguồn gốc xuất xứ. Chủ cơ sở khai nhận không biết gì về y dược, chủ yếu thu mua trôi nổi trên mạng xã hội với giá từ 100 nghìn đến 1 triệu đồng tùy loại, sau đó rao bán lại với giá cao hơn để kiếm lời.

Hiện nay, Việt Nam là một trong những nước trong khu vực Đông Nam Á đang bị ảnh hưởng rất nặng nề của đại dịch Covid-19, đặc biệt là các tỉnh, thành phố phía Nam như TP HCM Bình Dương, Long An, Đồng Nai.

Theo thông báo của cơ quan phòng chống dịch bệnh của Bộ Y tế, số bệnh nhân F0 nhiễm Covid-19 tại TP HCM và Bình Dương trong những ngày tới có thể tăng cao, lý do là các địa phương này đang nỗ lực quyết tâm truy quét sạch F0 ra khỏi cộng đồng dưới sự hỗ trợ của Chính phủ và sự tăng cường về nguồn lực các tỉnh, thành khác trên cả nước.

Để kịp thời chữa trị và ứng phó với việc điều trị cho số lượng bệnh nhân F0 nhiễm Covid-19 tăng cao nêu trên, ngoài nỗ lực đẩy mạnh tìm kiếm vắc xin thì Chính phủ cũng cho phép Bộ Y tế chỉ đạo nhập khẩu một số loại thuốc như Remdesivir, Rivaroxaban và Methylprednisolon có khả năng hỗ trợ, điều trị cho các bệnh nhân bị nhiễm Covid-19.

Ngày 31/8, lực lượng chức năng Hà Nội tiến hành kiểm tra đột xuất một điểm tập kết, kinh doanh tại quận Nam Từ Liêm phát hiện hàng trăm hộp thuốc điều trị Covid-19 không rõ nguồn gốc xuất xứ

Theo thông tin từ Bộ Y tế, ngày 28/8, tỉnh Đồng Nai đã tiếp nhận 6.000 lọ thuốc Remdesivir, 42.000 viên Rivaroxaban và 84.000 viên Methylprednisolon để đưa vào hỗ trợ điều trị các bệnh nhân viêm đường hô hấp cấp do bị nhiễm Covid-19.

Tuy nhiên, các nhà chuyên môn khuyến cáo người dân tuyệt đối không săn lùng, tích trữ và tự ý sử dụng thuốc này. Việc chỉ định, liều lượng sử dụng thuốc Remdesivir phải do các bác sĩ tại các cơ sở điều trị ra y lệnh.

Theo Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, hiện các đầu nậu có thể đưa mặt hàng thuốc điều trị Covid-19 từ nước ngoài vào Việt Nam thông qua đường hàng không. Song, không loại trừ việc các đối tượng vận chuyển qua biên giới đường bộ thông qua các đường mòn, lối mở hoặc gian lận trong hoạt động nhập khẩu hàng hóa.

Vì vậy, để kịp thời ngăn chặn tình trạng trên, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cho rằng, Bộ Y tế cần công khai các tổ chức được phép nhập khẩu các mặt hàng thuốc hỗ trợ để điều trị cho người bệnh bị nhiễm Covid-19.

Đồng thời, Bộ Y tế cần phối hợp với các đơn vị truyền thông, tuyên truyền cho người dân hiểu rõ hiện nay trên thế giới chưa có thuốc đặc trị cho người bị nhiễm Covid-19.

Theo các nhà chuyên môn, bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV- 2 gây ra, vì vậy, một số thuốc kháng sinh không thể tiêu diệt được virus, nên người dân không tự ý mua các mặt hàng thuốc được cho là có thể điều trị được khi bị nhiễm Covid-19 để điều trị tại nhà rất nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe.

Mặt khác, dịch bệnh Covid-19 như đã khuyến cáo là chưa có tiền lệ trong lịch sự dịch tế y văn thế giới, do vậy chưa có một phác đồ điều trị cụ thể. Được biết, hiện nay, các loại thuốc mà Bộ Y tế cho phép dùng để điều trị khi bị nhiễm Covid-19 vẫn chỉ mang tính hỗ trợ.

Các thuốc kháng virus (Molnupiravir) và các thuốc kháng đông dạng uống (Rivaroxaban, Apixaban, Dabigatran) hiện đang được nghiên cứu thử nghiệm đánh giá hiệu quả điều trị Covid-19. Như vậy, đồng nghĩa với việc chưa có kết luận chính thức về hiệu quả của các loại thuốc trên trong điều trị nhiễm Covid-19.

Thêm vào đó, việc sử dụng các loại thuốc trên phải theo chỉ lệnh của bác sĩ cho từng bệnh nhân cụ thể. Nên người dân không tự mua các mặt hàng thuốc trên theo quảng cáo của một số trang mạng để sử dụng.

Cũng theo Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, các cơ quan quản lý Nhà nước cần siết chặt việc kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các tuyến vận chuyển hàng hóa từ nước có rủi ro cao để đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới lợi dụng đưa các mặt hàng thuốc nêu trên về Việt Nam tiêu thụ, đồng thời xử lý nghiêm đối với các trường hợp kinh doanh, sản xuất các mặt hàng thuốc điều trị nhiễm Covid-19 giả.

Ngoài ra, lực lượng quản lý thị trường tập trung triển khai hiệu quả Kế hoạch số 399/KH-BCĐ 389 ngày 9/10/2020 của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về kinh doanh thương mại điện tử đối với việc quảng cáo, rao bán các mặt hàng thuốc nêu trên qua nền tảng công nghệ số và phối hợp với các lực lượng chức năng, bắt giữ, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Văn Thành Nhân