Người dân có thể khởi kiện Viwasupco, đòi bồi thường thiệt hại

Sự cố nước sạch sông Đà nhiễm dầu thải khiến hàng trăm nghìn hộ dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng

Bài liên quan

Viwasupco không báo cáo thành phố do “chất lượng nước vẫn đảm bảo”

Vụ nước sạch sông Đà: Phải truy đến cùng trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức

Nhà máy nước sạch sông Đà ngừng cấp nước để súc xả

Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà xin lỗi người dân, miễn tiền nước 1 tháng

Chất styren có trong nước do Viwasupco cung cấp ảnh hưởng sức khoẻ như thế nào?

Trên diễn đàn cư dân HH Linh Đàm (một trong số khu dân cư ở Hoàng Mai, Hà Nội bị ảnh hưởng của vụ nước sạch sông Đà nhiễm dầu thải), nhiều người bức xúc nói: "Không lẽ sức khỏe của chúng tôi chỉ đáng giá 1 tháng tiền nước? Họ cung cấp nước sạch không đảm bảo chất lượng thì nhẽ ra phải tổ chức cho người dân đi khám xét để đảm bảo sức khỏe? Chúng tôi không cần họ miễn 1 tháng tiền nước mà chúng tôi cần là nước họ cung cấp phải sạch. Nếu như ngay từ đầu họ cảnh báo người dân là nước bị nhiễm dầu thì người dân đã biết để cảnh giác, có phương án đảm bảo sức khỏe, đằng này không biết có bao nhiêu người trong thời gian ấy đã ăn, uống nước bẩn mà họ cung cấp...", một người dân chia sẻ.

Bản thông cáo báo chí của Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà

Trao đổi với PV về bản thông cáo của Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà - Viwasupco, luật sư Lê Hằng (Công ty Luật TAT Law Firm) cho rằng: Luật bảo vệ môi trường, luật tài nguyên nước, luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng quy định rất cụ thể, rõ ràng về trách nhiệm của chủ cơ sở sản xuất, cơ quan quản lý, các cấp chính quyền địa phương trong việc phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường, xác định thiệt hại và khắc phục sự cố.

"Người đứng đầu tổ chức phải chịu trách nhiệm đối với hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường có liên quan đến hoạt động của tổ chức mình. Tổ chức, cá nhân gây ô nhiễm, suy thoái môi trường có trách nhiệm khắc phục hậu quả và bồi thường thiệt hại do hành vi của mình gây ra; Trường hợp cá nhân gây ô nhiễm, suy thoái môi trường do thực hiện nhiệm vụ được tổ chức giao thì tổ chức phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

Do Công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà và người dân có hợp đồng dịch vụ cung cấp nước sinh hoạt nên Công ty này phải chịu trách nhiệm thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng. Trường hợp Công ty có lỗi trong việc cung cấp nguồn nước không đảm bảo chất lượng thì phải chịu trách nhiệm dân sự, hình sự hoặc bồi thường thiệt hại cho người dân khi phát sinh hậu quả", luật sư Hằng phân tích.

Nguồn nước dẫn vào nhà máy nước sạch sông Đà bị ô nhiễm nặng do vụ đổ trộm dầu thải

Cũng theo Luật sư Hằng, trong trường hợp này, người dân hoàn toàn có quyền được yêu cầu bồi thường vì giữa người dân và Viwasupco có hợp đồng dịch vụ cung cấp nước. Do đó, sau khi xác định được Công ty có lỗi khi biết có sự cố liên quan đến nguồn nước nhưng vẫn cấp nước cho người dân và người dân có văn bản chứng cứ chứng minh các thiệt hại liên quan đến tài sản, sức khỏe… Nếu không thỏa thuận được mức bồi thường thì người dân có quyền khởi kiện ra Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Về trách nhiệm dân sự, pháp luật có quy định rõ về trường hợp này. Cụ thể, điều 608, Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Cá nhân, pháp nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng hàng hoá, dịch vụ mà gây thiệt hại cho người tiêu dùng thì phải bồi thường”.

Tại khoản 1, điều 23, luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng ghi nhận: “Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp hàng hóa có khuyết tật do mình cung cấp gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người tiêu dùng”.

Luật sư Lê Hằng (Công ty Luật TAT Law Firm)

Người dân ở những vùng chịu ảnh hưởng nước bị ô nhiễm nên thống kê chi tiết các chi phí thực tế như mua nước sạch sử dụng trong thời gian nào, thay các đầu lọc của máy lọc nước... với các hóa đơn chứng từ cụ thể hoặc nếu có ảnh hưởng sức khỏe thì phải có chứng từ hợp lệ khám chữa bệnh, thuốc theo đúng quy định tại Điều 590 Bộ luật dân sự 2015. Sau khi thu thập đầy đủ chứng từ, tài liệu liên quan thì làm đơn khởi kiện Công ty nước ra tòa án có thẩm quyền.

Ngoài ra người dân còn có thể yêu cầu bồi thường tổn thất về tinh thần theo quy định. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá 50 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Việc các hộ gia đình khởi kiện đơn lẻ có thể sẽ gặp khó khăn nên người dân có thể ủy quyền cho các cá nhân hoặc Ban quản trị chung cư tham gia vụ việc; Đồng thời đề nghị tổ chức xã hội đại diện cho dân hoặc tự mình khởi kiện theo điểm b Điều 28 Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010.

"Từ sự cố ô nhiễm nguồn nước trên các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cần tăng cường thanh tra về quản lý tài nguyên nước, quan trắc, giám sát nguồn nước thường xuyên đặc biệt là nước cung cấp sinh hoạt cho người dân và có biện pháp xử lý nghiêm những hành vi vi phạm về môi trường, không tuân thủ các báo cáo tác động vệ môi trường.

Đặc biệt chính quyền địa phường cần chủ động tuyên truyền, khuyến cáo các tác động tiêu cực của các sự cố môi trường đến người dân kịp thời, hạn chế những hậu quả tiêu cực gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng, tài sản của người dân… Nhà nước cần ban hành đạo luật công và giám sát đối với dịch vụ này để đảm bảo sức khỏe lợi ích của nhân dân", luật sư Hằng kiến nghị.

Cùng quan điểm trên, Luật sư Hoàng Tùng – Trưởng VPLS Trung Hòa cho biết thêm: Theo Nghị định 117/2007 và sau này là nghị định 124/2011/NĐ CP ngày 28/2/2011 quy định về sản xuất, cung cấp, tiêu thụ nước sạch cũng như Thông tư 41/2018 ngày 14/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt” đã có hiệu lực thi hành từ ngày 15/6/2019 quy định rất rõ trách nhiệm của đơn vị cấp nước và các cơ quan quản lý Nhà nước liên quan.

Tại điều 5, khoản 7 quy định về trách nhiệm thi hành: Đơn vị cấp nước phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về chất lượng nước sạch do đơn vị mình cung cấp. Báo cáo kết quả thử nghiệm chất lượng nước sạch hàng quý, lưu trữ và quản lý hồ sơ theo dõi về chất lượng nước sạch và chịu sự thanh tra, kiểm tra giám sát của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Luật sư Hoàng Tùng

"Tại Viwasupco cần cá thể hoá trách nhiệm cá nhân đối với cán bộ trực tiếp được phân công giám sát các chỉ tiêu nước bị nhiễm bẩn đã báo cáo và đề xuất hướng xử lý cũng như đề nghị tạm ngừng cung cấp bán nước chưa? Nếu có thì người nào chỉ đạo việc tiếp tục bán cấp nước bẩn khi đã có đề nghị của giám sát kỹ thuật, phòng ban liên quan?.

Có xem xét trách nhiệm của từng cá nhân tại Viwasupco mới rõ ràng và cá thể hoá trách nhiệm đem lại lòng tin cho người tiêu dùng cũng như thực hiện quy trình sản xuất nước một cách khắt khe an toàn nhất", luật sư Tùng nêu quan điểm.

Theo luật sư Tùng, với vụ việc nói trên, cơ quan chức năng không thể bỏ qua trách nhiệm người đứng đầu lại đơn vị này. "Các cá nhân người có trách nhiệm cụ thể này cần đánh giá mức độ lỗi cố ý hay vô ý?

Ngoài ra, các đơn vị quản lý liên quan vụ việc này cũng cần kiểm điểm và có hình thức kỷ luật nghiêm cán bộ của đơn vị mình được phân công, nếu có dấu hiệu sai phạm cũng đề nghị chuyển cơ quan điều tra xem xét xử lý theo quy định pháp luật.

"Cơ quan Công an nên mời hoặc triệu tập những cá nhân liên quan của Viwasupco và của các cơ quan quản lý tới làm rõ việc có hay không việc cố ý dùng nước ô nhiễm sản xuất, bán nước không đảm bảo cho người dân?" - Luật sư Tùng nêu quan điểm.

Thành Lộc