Nhiều khó khăn trong "câu chuyện" nhà ở xã hội tại TP HCM

Báo cáo việc triển khai, thực hiện các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn, Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM Trần Hoàng Quân cho biết, mục tiêu của giai đoạn 2021 - 2025, TP HCM phát triển khoảng 35.000 căn nhà, tương ứng khoảng 2,5 triệu m².

Trong giai đoạn này, TP HCM có 91 dự án nhà ở xã hội với diện tích hơn 210,4 ha, quy mô dự kiến khoảng 98.685 căn hộ. Trong đó, có 50/91 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư/chấp thuận đầu tư, 62/91 dự án đã được thẩm định, phê duyệt quy hoạch, 50/91 dự án đã được giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; 13/91 dự án đã được cấp phép xây dựng, quyết định phê duyệt dự án.

Tuy nhiên, trong 50 dự án được chấp thuận ở giai đoạn này thì có đến 46 dự án được chuyển tiếp từ giai đoạn 2016 - 2020.

Theo kết quả ghi nhận, có 3/91 dự án hoàn thành, chiếm tỷ lệ 3,3%; 13/91 dự án đang triển khai, chiếm tỷ lệ 14,29% và 75/91 dự án chưa triển khai, chiếm tỷ lệ 82,41%.

Toàn cảnh kỳ họp HĐND TP HCM thứ 13 trong ngày làm việc thứ 3 (8/12)

Về bố trí vốn từ ngân sách đối với dự án nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước, theo ông Quân, hiện nay TP HCM đang dự kiến bố trí vốn từ ngân sách thành phố cho 3 dự án nhà ở xã hội là: Dự án nhà ở xã hội phục vụ tái định cư cho dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm; dự án xây dựng ký túc xá Lào; dự án xây dựng mới khu lưu trú công nhân tại phường Linh Trung, TP Thủ Đức.

Về việc triển khai, thực hiện các chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội tăng thêm trên địa bàn TP HCM, giai đoạn 2021 - 2025 chỉ phát sinh 1 dự án mới hoàn thành toàn bộ; còn 2 dự án hoàn thành một phần đã được tính vào chỉ tiêu phát triển diện tích sàn nhà ở xã hội tăng thêm của giai đoạn 2016 - 2020 và chưa phát sinh tăng thêm phần diện tích sàn nên không thể tính vào diện tích sàn nhà ở xã hội của giai đoạn 2021 - 2025.

Xét ở việc thực hiện chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội, giai đoạn 2021 - 2025 đã có 1 dự án hoàn thành được đưa vào sử dụng với diện tích đất 4.300m2, 32.668m2 sàn xây dựng, 260 căn hộ, đạt 1,31% so với chỉ tiêu đề ra.

Dự kiến trong thời gian còn lại của giai đoạn 2021 - 2025, TP HCM cần phát triển thêm 2.467.332m2 sàn xây dựng nhà ở xã hội.

Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM cho rằng, việc phát triển nhà ở hiện nay tại thành phố đang gặp khó khăn, vướng mắc, trong đó công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án nhà ở xã hội khó khăn kéo dài, tiến độ thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được.

“Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10 ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội nhưng chủ đầu tư dự án chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nên chưa triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội”, ông Quân thông tin.

Ngoài ra, nguồn vốn dài hạn để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện dự án nhà ở xã hội, vay vốn xây dựng, các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã vay vốn mua nhà là chưa ổn định; các bước thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội còn phức tạp dẫn đến không thu hút nhiều nhà đầu tư quan tâm đầu tư các dự án.

"TP HCM đã có chính sách cho vay đối với các đối tượng thu nhập thấp thông qua Quỹ Phát triển nhà ở TP HCM, cụ thể được vay tối đa 900 triệu đồng với lãi suất ưu đãi 4,7%/năm. Tuy nhiên, mức vay này còn thấp so với giá trị căn nhà và đối tượng vay còn hạn chế”, Giám đốc Sở Xây dựng nói.

Để tháo gỡ khó khăn vướng mắc, Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM nêu ý kiến, TP HCM kiến nghị Trung ương ban hành văn bản hướng dẫn, thống nhất quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở nói chung và nhà ở xã hội nói riêng để các địa phương triển khai thực hiện theo hướng cắt giảm hoặc liên thông các thủ tục, rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, chi phí thực hiện trong hoạt động đầu tư xây dựng.

Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM Trần Hoàng Quân báo cáo tình hình nhà ở xã hội

Về giải pháp thời gian tới, TP HCM cho rằng cần ban hành quy trình giải pháp cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính trong thủ tục đầu tư, có chính sách khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia.

Đồng thời, UBND thành phố sẽ khẩn trương hoàn thành việc lập và phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, trong đó có quy hoạch xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú cho công nhân.

Thành phố sẽ phân bổ nguồn vốn ngân sách thu được từ tiền sử dụng đất của các chủ đầu tư khi thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với 20% quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại. Ngoài ra, TP HCM cũng sẽ công khai, giới thiệu quỹ đất đầu tư nhà ở xã hội cho các doanh nghiệp.

Giám đốc Sở Xây dựng TP cho biết thêm, TP HCM sẽ vận dụng các cơ chế, chính sách từ Nghị quyết 98 của Quốc hội để phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn TP HCM trong thời gian tới.

UBND TP HCM đã ban hành kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện các chính sách liên quan về phát triển nhà ở xã hội tại khoản 3 Điều 6 Nghị quyết 98, trong đó phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng cơ quan, đơn vị theo chức năng, nhiệm vụ.

TP HCM phấn đấu hoàn thành đưa vào sử dụng khoảng 12.000 căn nhà, với tổng vốn đầu tư khoảng 11.500 tỷ đồng để chào mừng 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.