Phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám, xây dựng đất nước giàu mạnh

Chiều 14/8, tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (số 11 Lê Hồng Phong, Hà Nội), Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam chủ trì, cùng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề "Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9: Giá trị thời đại và sức sống trường tồn".

Từ thực tế lịch sử đến tầm nhìn thời đại

Phát biểu đề dẫn hội thảo, TS Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, nhấn mạnh: Cách đây 80 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhân dân ta đã làm nên Cách mạng Tháng Tám vĩ đại, giành độc lập cho dân tộc.

Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nước dân chủ Nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á.

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương

Thắng lợi này bắt nguồn từ truyền thống yêu nước, tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, ý chí kiên cường và đặc biệt là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nắm bắt đúng thời cơ.

TS Phan Chí Hiếu đề nghị tập trung phân tích bối cảnh lịch sử, khẳng định đường lối đúng đắn của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, ý nghĩa mở ra kỷ nguyên mới, giá trị của Tuyên ngôn Độc lập, sức sống trường tồn của Cách mạng Tháng Tám và những giải pháp vận dụng bài học vào công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Mở đầu phiên thảo luận với chủ đề “Ý nghĩa lịch sử Cách mạng Tháng Tám 1945 và Quốc khánh 2/9”, Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, trình bày tham luận “Cách mạng Tháng Tám, bước đầu xây dựng lực lượng vũ trang theo tư tưởng Hồ Chí Minh - sự chuẩn bị hiệu quả cho hai cuộc kháng chiến và sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc hiện nay”.

Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng

Theo Thượng tướng Lê Huy Vịnh, tháng 8/1945, lực lượng vũ trang cách mạng, được xây dựng từ Nhân dân, vì Nhân dân mà chiến đấu, đã trở thành nòng cốt trong Tổng khởi nghĩa.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng lực lượng vũ trang, gồm ba thứ quân, gắn bó mật thiết với nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng đã phát huy sức mạnh to lớn, góp phần quyết định thắng lợi. Bài học về giữ vững sự lãnh đạo của Đảng, đoàn kết, kỷ luật và gắn bó máu thịt với Nhân dân tiếp tục là kim chỉ nam cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

Tham luận với chủ đề “Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công - biểu hiện sáng ngời về tinh thần chủ động, sáng tạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh”, PGS.TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam khẳng định: Từ những năm 20 thế kỷ XX, Nguyễn Ái Quốc đã chủ động tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lê-nin, sáng tạo truyền bá vào phong trào yêu nước, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu. Suốt 15 năm (1930 - 1945), Đảng linh hoạt điều chỉnh sách lược, mở rộng mặt trận đoàn kết, kết hợp đấu tranh chính trị và vũ trang, tạo thế và lực cho khởi nghĩa.

TS Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phát biểu đề dẫn hội thảo

Hội nghị Trung ương 8 (tháng 5/1941) là đỉnh cao của tư duy chủ động và sáng tạo, dẫn đến thắng lợi chớp nhoáng của Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945. Bài học về kiên định mục tiêu, chủ động ứng phó, sáng tạo trong hành động vẫn nguyên giá trị trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay.

GS.TS Phạm Hồng Tung, nguyên Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học Phát triển trình bày tham luận “Cách mạng Tháng Tám với xác lập và kiến tạo nền Cộng hòa Dân chủ pháp quyền ở Việt Nam: Từ thực tế lịch sử đến tầm nhìn thời đại”.

Theo GS.TS Phạm Hồng Tung, sự ra đời của Chính phủ lâm thời sau Cách mạng Tháng Tám thể hiện nguyên tắc dân chủ - pháp quyền, cần sự phê chuẩn của Quốc hội và Hiến pháp để có tính chính danh. Từ đề nghị của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại phiên họp đầu tiên của Chính phủ (3/9/1945), cuộc Tổng tuyển cử ngày 6/1/1946 - dân chủ, bình đẳng, bỏ phiếu kín - đã lập nên Quốc hội khóa I, thông qua Hiến pháp 1946, bảo đảm quyền lực thuộc về Nhân dân, ghi nhận đầy đủ quyền tự do, dân chủ cơ bản. Quốc hội khóa I còn thể hiện bản lĩnh linh hoạt khi dành ghế cho các đảng phái khác nhằm củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, để lại bài học quý cho công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa hiện nay.

Tốc độ, thông tuệ, tự tin, thích ứng và truyền cảm hứng

Tiếp đó, Hội thảo đã tiến hành phiên tọa đàm bàn tròn “Phát huy giá trị của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 trong kỷ nguyên mới”.

PGS.TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam tham luận tại hội thảo

Tham gia có các diễn giả: GS.TS Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, nguyên Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh; PGS.TS Nguyễn Viết Thảo, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; GS.TS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Đại học Quốc gia Singapore), nguyên thành viên Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ; TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng Chính phủ.

Các diễn giả đã đề xuất nhiều vấn đề quan trọng để phát huy những giá trị trường tồn của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 đưa đất nước phát triển trong kỷ nguyên mới, từng vị diễn giả đã chia sẻ những thông điệp rất ý nghĩa với thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay.

Trong đó, nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo đảm tỷ lệ sinh và duy trì phát triển bền vững về con người để bảo đảm sự phát triển bền vững của đất nước trong tương lai, GS.TS Nguyễn Thiện Nhân rất tin tưởng vào thế hệ trẻ Việt Nam và với tình yêu dành cho Tổ quốc, thế hệ trẻ sẽ đưa đất nước phát triển đi lên không chỉ trong 50 năm, 100 năm, 200 năm, mà là cả nghìn năm. Thanh niên hôm nay như những cây xanh trong rừng cây 55 triệu người lao động Việt Nam và hãy để lại cho đất nước 55 triệu cây xanh thế hệ tiếp theo để cho đất nước mãi trường tồn.

Các diễn giả tham gia phiên tọa đàm bàn tròn “Phát huy giá trị của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 trong kỷ nguyên mới”

PGS.TS Nguyễn Viết Thảo khẳng định, những thành tựu vĩ đại của đất nước trong 80 năm qua, có một phần rất quan trọng khi đã đặt Việt Nam là một bộ phận của thế giới; cách mạng Việt Nam có quan hệ hữu cơ với cách mạng thế giới và hội nhập thành công. Thế hệ trẻ hôm nay hãy tìm hiểu thế giới, nắm thật chắc cơ hội mà thế giới và thời đại đang tạo ra, có thể tiến kịp các nước tiên tiến, văn minh và có thể vượt một số lĩnh vực. Có như thế, chúng ta mới có thể tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, sánh vai với các cường quốc năm châu.

GS.TS Vũ Minh Khương cho biết, ông có niềm tin vào sự phát triển của đất nước. Thế hệ hôm nay rất may mắn được sống ở thời điểm kỳ vĩ của đất nước, khi Việt Nam đang hội đủ các điều kiện, động lực để có thể phát triển vượt bậc trong 2 thập kỷ tới. Nếu được tham gia và đóng góp để lại di sản trong thời kỳ này thì cực kỳ may mắn. Nếu tất cả đều cùng nhìn về một hướng trên tinh thần như vậy thì Việt Nam có thể đi đầu trong đổi thay, đi hàng đầu trong dòng chảy thời đại và đích đến năm 2045 của đất nước sẽ rất huy hoàng.

TS Cấn Văn Lực cho rằng, thế hệ trẻ Việt Nam trong kỷ nguyên mới cần phải thực hiện “5 chữ T” để bắt nhịp với thời cuộc và thành công, đó là tốc độ, thông tuệ, tự tin, thích ứng và truyền cảm hứng.

Hiện thực hoá các mục tiêu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới

Phát biểu tổng kết và bế mạc hội thảo khoa học quốc gia: “Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9: Giá trị thời đại và sức sống trường tồn”, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương cho biết với tinh thần làm việc nghiêm túc, khoa học và trách nhiệm cao, Ban Tổ chức đã nhận được 90 tham luận của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các ban, bộ ngành Trung ương và địa phương; các nhà hoạt động thực tiễn, các chuyên gia, nhà khoa học.

Những tham luận gửi đến Hội thảo đã kế thừa những thành quả nghiên cứu khoa học về Cách mạng Tháng Tám ở trong và ngoài nước; đồng thời, tiếp cận nhiều tư liệu mới và nhận thức mới.

Mỗi tham luận là một công trình nghiên cứu độc lập, theo từng vấn đề cụ thể, phản ánh khá toàn diện, đầy đủ và sâu sắc về các chặng đường phát triển của cách mạng Việt Nam 80 năm qua.

Trên cơ sở các các tham luận gửi tới và những ý kiến phát biểu trực tiếp tại Hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đã tổng kết lại những nội dung chính, cụ thể: Các bài viết đã tập trung phân tích làm rõ quá trình đấu tranh giành độc lập, trực tiếp là cuộc vận động giải phóng dân tộc; khẳng định giá trị thời đại và sức sống trường tồn của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, đồng thời nêu bật những thành tựu của cách mạng Việt Nam trong hành trình 80 năm bảo về nền độc lập, giải phóng dân tộc, xây dựng và phát triển đất nước; đưa ra định hướng và đề xuất giải pháp để phát triển nhanh và bền vững đất nước trong kỷ nguyên mới.

Lãnh đạo Trung ương và thành phố Hà Nội tại hội thảo.

"Phát huy những thành quả của Cách mạng Tháng Tám, 80 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhân dân ta đã dũng cảm chiến đấu, hy sinh biết bao xương máu để bảo vệ nền tự do và độc lập, hiện thực hóa khát vọng hòa bình và thống nhất non sông; từng bước xây dựng chủ nghĩa xã hội; tiến hành công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, đạt được những thành tựu vĩ đại, có ý nghĩa lịch sử.

Tiếp cận dưới nhiều góc độ khác nhau, các bài viết đã tập trung phân tích, làm rõ những thành tựu nổi bật trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, xã hội, con người, quốc phòng, an ninh, đối ngoại… trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa 80 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhất là qua 40 năm tiến hành công cuộc Đổi mới. Những kết quả đó đã khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng là nhân tố quyết định đối với mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam", đồng chí Nguyễn Xuân Thắng khẳng định.

80 năm đã trôi qua, nhưng giá trị lịch sử vô giá và những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam vẫn còn vẹn nguyên, cần tiếp tục được chắt lọc, vận dụng sáng tạo trong kỷ nguyên phát triển mới nhằm hiện thực hóa khát vọng xây dựng một nước Việt Nam: hùng cường, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc.

Trên cơ sở nội dung, kết quả của Hội thảo hôm nay, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các cơ quan thông tấn, báo chí, phát thanh, truyền hình tiếp tục tuyên truyền, đưa tin rộng rãi, khẳng định giá trị, tầm vóc của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 đối với tiến trình lịch sử của đất nước và dân tộc 80 năm qua; tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng; khơi dậy lòng tự tôn, tự hào dân tộc; tạo nên sự thống nhất cao về tư tưởng, ý chí và hành động trong toàn Đảng, toàn quân và toàn dân trong hiện thực hoá các mục tiêu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, vì một nước Việt Nam hoà bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, sánh vai với các cường quốc năm châu như tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh và ước vọng của toàn dân tộc.

Lê Trang