Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong phòng, chống tham nhũng

Cán bộ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Nam Từ Liêm và các đoàn thể, Ban Thanh tra Nhân dân phường Mỹ Đình 1 giám sát việc thực hiện trật tự đô thị trên địa bàn.

Phát hiện 490 vụ việc vi phạm

Theo Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TP, trong năm 2023, bám sát hướng dẫn, chỉ đạo của Ủy ban MTTQ Việt Nam TP, MTTQ Việt Nam các quận, huyện, thị xã đã tập trung hướng dẫn các ban Thanh tra Nhân dân xã, phường, thị trấn trên địa bàn xây dựng kế hoạch, chương trình, tổ chức triển khai thực hiện giám sát tập trung vào những vấn đề trọng tâm, theo từng nhóm nội dung.

Đó là giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật, nhất là các chính sách pháp luật liên quan quyền và nghĩa vụ của công dân, việc thực hiện chế độ chính sách đối với gia đình có công, các đối tượng chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn; chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng triển khai dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô trên địa bàn TP.

Cùng đó là giám sát việc thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, việc thực hiện quy định của địa phương định mức đóng góp ở cơ sở; việc quản lý và sử dụng đất, chính sách đền bù giải phóng mặt bằng; các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, công tác quản lý trật tư đô thị, việc thực hiện các dự án đầu tư và các công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn; giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân tại xã, phường, thị trấn, lĩnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cấp phép xây dựng...

Năm 2023, các ban Thanh tra Nhân dân đã tổ chức 4.673 cuộc giám sát, phát hiện 490 vụ việc vi phạm, kiến nghị với chính quyền các cấp, các cơ quan có thẩm quyền xử lý 488 vụ việc, được các cấp chính quyền và cơ quan chức năng xem xét, giải quyết 470 vụ việc (đạt 96,3%). Thông qua việc giám sát đã kiến nghị chính quyền thu hồi 249m2 đất, số tiền 13,5 triệu đồng.

Quang cảnh Hội nghị tổng kết công tác thanh tra Nhân dân, giám sát đầu tư của cộng đồng năm 2023, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hà Nội

Điển hình như tại thị xã Sơn Tây, với tinh thần làm việc trách nhiệm, tận tâm, Trưởng ban Thanh tra Nhân dân và Giám sát đầu tư của cộng đồng phường Sơn Lộc Phạm Đình Chiến cùng các thành viên đã phát hiện sai phạm của đơn vị thi công công trình nhà văn hóa trên địa bàn. Ban Thanh tra Nhân dân đã lập biên bản và đề nghị Thường trực MTTQ phường, chủ đầu tư dự án đình chỉ thi công, buộc tháo dỡ 6 trụ bê tông không bảo đảm chất lượng.

Trước đó, khi địa phương thực hiện cải tạo, nâng cấp hệ thống thoát nước thải sinh hoạt và đường đi nhánh ngõ 24 phố chùa Thông thuộc tổ dân phố 2, các thành viên trong Ban Thanh tra Nhân dân của phường phải làm công tác tư tưởng với những người ngăn cản và đe dọa lực lượng thi công không cho làm đúng theo thiết kế đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Tại phường Phú La (quận Hà Đông), từ đầu năm 2023 đến nay, Ban Thanh tra Nhân dân phường đãchú trọng giám sát công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn. Toàn phường đã thành lập được 70 tổ liên gia về phòng cháy, chữa cháy, 34 điểm chữa cháy công cộng; vận động các chủ nhà trọ tháo dỡ lồng sắt “chuồng cọp”, mở lối thoát hiểm khi có tình huống xấu xảy ra...

Dù đã đạt được những kết quả nhất định nhưng hoạt động thanh tra Nhân dân, giám sát đầu tư của cộng đồng vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Tại một số xã, phường, thị trấn, cấp ủy Đảng, chính quyền còn thiếu quan tâm tới hoạt đông này.

Việc xử lý, giải quyết kiến nghị của ban thanh tra Nhân dân còn chậm hoặc chưa triệt để. Công tác phối hợp giữa Ủy ban MTTQ Việt Nam với chính quyền cơ sở và các tổ chức thành viên có lúc, có nơi chưa chặt chẽ. Một số ban thanh tra Nhân dân còn thiếu chủ động trong hoạt động. Các thành viên phần lớn đều kiêm nhiệm công tác ở thôn, tổ dân phố, hoạt động không có phụ cấp…

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Sỹ Trường phát biểu tại hội nghị

Từ thực tế đó, Trưởng ban Thanh tra Nhân dân phường Mai Dịch (quận Cầu Giấy) Lê Đình Can cho rằng: “Cần lựa chọn người có kiến thức pháp luật, có kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, có lối sống trung thực, uy tín trong cộng đồng dân cư và thật sự tự nguyện tham gia công tác thanh tra Nhân dân. Có như vậy mới phát huy được vai trò và uy tín của MTTQ”.

Còn theo Trưởng ban Thanh tra Nhân dân phường Trung Hưng (thị xã Sơn Tây) Bùi Văn Tuất: Nhà nước cần nghiên cứu về chế độ phụ cấp cho trưởng ban và các thành viên ban thanh tra Nhân dân. Đồng thời, MTTQ Việt Nam các cấp nên mở lớp tập huấn nâng cao kỹ năng chuyên môn cho đội ngũ làm công tác thanh tra Nhân dân.

Tại Hội nghị tổng kết công tác thanh tra Nhân dân, giám sát đầu tư của cộng đồng năm 2023, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Hà Nội, diễn ra ngày 20/12, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Sỹ Trường nhấn mạnh: Những kết quả từ hoạt động của Ban Thanh tra Nhân dân, Ban Giám sát đầu tư cộng đồng thời gian qua đã góp phần tích cực trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; phát huy vai trò của MTTQ trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãnh phí; thực hiện phương châm "dân biết, dân ban, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thu hưởng"...

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TP đề nghị thời gian tới, các ban Thanh tra Nhân dân, ban Giám sát đầu tư của cộng đồng cần tích cực phối hợp các ban, ngành, đoàn thể; kịp thời nắm bắt tình hình và phản ánh những kiến nghị của địa phương đối với các cơ quan, cấp có thẩm quyền, đề xuất biện pháp giải quyết để giúp MTTQ giám sát các cơ quan có thẩm quyền.

Từ đó, đề xuất biện pháp giải quyết để giúp MTTQ giám sát cơ quan có trách nhiệm giải quyết, tập trung giải quyết vướng mắc từ cơ sở; chủ động cập nhật những văn bản mới, chủ trương mới.

Đồng thời, các ban Thanh tra Nhân dân, ban Giám sát đầu tư của cộng đồng cần duy trì chế độ giao ban, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, phản ánh kịp thời; thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo với MTTQ cấp trên.

Mặt trận các cấp cần kiến nghị chính quyền các cấp tạo điều kiện cho ban Thanh tra Nhân dân có nơi làm việc; xây dựng kế hoạch để bảo đảm kinh phí hoạt động...