Sinh con hay không và quyết định của người trẻ đương đại

Nghề tự do - cơ hội và thách thức với giới trẻ

Giới trẻ và những hướng đi khác biệt với số đông

Nhiều áp lực chồng chất

Một trong những áp lực lớn và nguyên nhân chính của vấn đề này là áp lực kinh tế. Trong một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Dân số và Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, 41% số người trẻ được hỏi cho biết, họ chưa muốn sinh con vì khả năng tài chính của mình chưa đủ để chăm sóc cho một đứa trẻ.

Việc nuôi dưỡng và chăm sóc con cái đòi hỏi chi phí rất lớn, từ chi phí sức khỏe định kỳ, chi phí giáo dục cho đến thực phẩm và đồ chơi. Vì vậy, những người trẻ với thu nhập thấp thường gặp phải rào cản này và không muốn gánh thêm áp lực tài chính.

Bảo Ngọc cho rằng kết hôn khi chưa ổn định kinh tế là một gánh nặng

Bạn Bảo Ngọc (27 tuổi, nhân viên ngân hàng) cho rằng: “Kết hôn và sinh con khi mọi thứ vẫn chưa ổn định, gia đình không khá giả mà có thêm đứa con, gánh nặng sẽ càng nặng thêm, nhất là giờ đây chi phí để nuôi một đứa trẻ không nhỏ. Càng lớn lên, càng chứng kiến nhiều trường hợp của bạn bè, người thân nên mình cảm thấy việc có con như một nỗi ác mộng”.

Theo lời Bảo Ngọc, vợ chồng anh ruột cô kết hôn khi cả hai chưa có việc làm ổn định, không hiểu rõ tính cách lẫn lối sống của nhau. “Anh hơn 30 tuổi nhưng vẫn không đủ tiền chi trả việc nuôi con hàng tháng. Mẹ mình phải giúp đỡ nuôi cháu thay con. Cuối tuần, hai vợ chồng anh phải đi làm, lại gửi cháu sang cho ông bà nội”, Bảo Ngọc kể lại.

Không hẳn là ghét trẻ con nhưng với Ngọc, việc sinh đẻ kéo theo rất nhiều vấn đề khác xảy ra và không phải tất cả mọi thứ đều có thể giải quyết được.

Ngày càng có nhiều người trẻ không muốn kết hôn và có con (Ảnh minh họa)

Nói về chuyện lập gia đình và sinh con, anh Nhật Tân (28 tuổi, phóng viên) cho rằng: “Không quan trọng việc đến tuổi phải lấy vợ. Trong cuộc sống hiện đại, phụ nữ hay đàn ông bình đẳng, đều đi làm kiếm tiền. Khi quyết định kết hôn, tôi nghĩ cần phải ổn định kinh tế. Tức là mức thu nhập đủ để trang trải cuộc sống. Đặc biệt khi có con, mình có thể bảo đảm tốt nhất cho con về sức khỏe, giáo dục, vui chơi…".

Giờ đây, việc sinh con đã không còn là một trong những mục tiêu chính của đời sống. Thay vì đầu tư vào việc nuôi dưỡng và chăm sóc con cái, người trẻ thường muốn dành thời gian và tiền bạc của mình cho sự phát triển sự nghiệp. Thu Thảo (25 tuổi, sống tại quận Cầu Giấy, Hà Nội) đang theo đuổi sự nghiệp làm diễn viên múa và dành hầu hết thời gian cho công việc.

Theo Thu Thảo: "Kết hôn và sinh con sẽ làm mình kiệt sức"

Thu Thảo chia sẻ quan điểm: “Việc kết hôn và sinh con sẽ làm gián đoạn cuộc sống và sự nghiệp của mình. Trong khi đó, áp lực công việc và chi phí tiêu dùng ngày càng cao, mức lương hiện chỉ đủ cho mình sống thoải mái. Vì vậy, mình cảm thấy điều này sẽ gây thêm áp lực và trách nhiệm với bản thân và bạn đời.

Hiện tại, mình vẫn tự lo cho cuộc sống, vẫn sống rất vui vẻ cùng những người yêu thương. Mình đang tận hưởng những năm tháng của tuổi trẻ và không lý do gì để mình phải có con cả".

Lối sống hiện đại và những lo sợ mới

Xã hội ngày càng phát triển, cuộc sống trở nên nhanh chóng hơn và áp lực cũng tăng lên. Người trẻ đang tìm cách để giảm bớt áp lực đó bằng cách tập trung vào các hoạt động giải trí và thư giãn. Họ coi thư giãn sau một ngày dài làm việc là điều tất yếu. Việc có con sẽ đòi hỏi nhiều thời gian, làm gián đoạn cuộc sống của họ.

Theo một số khảo sát mới đây cho thấy, rất nhiều người trẻ không muốn sinh con vì lo sợ mất tự do và sự nghiệp của mình. Khi được hỏi “bạn nghĩ sao về việc giới trẻ ngày nay có xu hướng ngại sinh con hơn trước?”, không ít bạn trẻ nói rằng “việc sinh con sẽ ảnh hưởng lớn đến việc phát triển sự nghiệp. Có con sẽ phải dành nhiều thời gian chăm sóc con trong khi bạn có thể dành thời gian đó tập trung vào công việc của mình”.

Hồng Nhung sợ kết hôn sẽ làm gián đoạn cuộc sống

Bạn Hồng Nhung (25 tuổi, sống tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) là người yêu thích du lịch và thưởng thức ẩm thực. Cô gái trẻ dù có rất nhiều người theo đuổi nhưng không hề có ý định tiến tới hôn nhân và đặc biệt là có con. “Việc kết hôn và sinh con sẽ làm gián đoạn cuộc sống thú vị và làm mình mất tập trung vào những điều yêu thích. Mình đang sống độc thân và cảm thấy rất tuyệt vì thế không cần phải kết hôn và có con. Nó không phù hợp với cuộc sống mà mình đang theo đuổi”, Hồng Nhung chia sẻ.

Còn bạn Thu Ngân (26 tuổi, sống tại quận Hà Đông, Hà Nội) lại lo sợ bản thân sẽ bị đau đớn trong quá trình mang thai, trầm cảm sau sinh và những thay đổi về cơ thể. Cô cho hay: “Mình sợ cảm giác phải chăm con từ lúc mở mắt thức dậy cho đến khi cơ thể rã rời lúc leo lên giường ngủ.

Bên cạnh đó, mình cũng sợ mắc kẹt trong cuộc sống không có tham vọng, không có thời gian cho những hoạt động yêu thích của bản thân như trước. Chưa kể, những bà mẹ trẻ dễ thay đổi về tâm sinh lý, rơi vào tình trạng trầm cảm… Mình đã đọc được rất nhiều bài viết trên mạng và rất lo bản thân sẽ phải gánh chịu những tổn thất về thể chất, tình cảm và tinh thần. Điều này rất khó để chấp nhận”.

Thu Ngân lo sợ về vấn đề sinh con

Những nguy cơ hiện hữu từ tình trạng “ngại” sinh con

Việc không muốn sinh con có thể ảnh hưởng đến tình cảm và hạnh phúc của mỗi người. Gia đình và con cái là một phần quan trọng của cuộc sống. Khi bỏ qua việc sinh con, người trẻ có thể bỏ lỡ những trải nghiệm quý giá và nhiều mối quan hệ trong cuộc sống.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Theo đó, nguyên nhân khiến mức sinh của Việt Nam giảm trong những năm gần đây là do chi phí nuôi trẻ ngày càng cao. Nhiều gia đình lựa chọn sinh ít để có thể nuôi dạy con tốt nhất. Đây cũng là lý do tỷ lệ sinh ở các thành phố lớn giảm. Bên cạnh chi phí nuôi trẻ cao, áp lực cuộc sống, công việc cũng đang khiến việc kết hôn muộn tăng, dẫn đến tình trạng sinh con muộn và ít hơn.

Ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng Cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình

Ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng Cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) cảnh báo, mức sinh thấp sẽ tác động mạnh đến cơ cấu dân số trong tương lai. Đó là tỉ lệ người trẻ và người trong độ tuổi lao động ngày càng giảm, trong khi tỉ lệ người cao tuổi ngày càng tăng. "Mức sinh thấp sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy, làm cho quá trình già hóa dân số diễn ra nhanh hơn, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng an sinh xã hội. Do đó, chúng ta cần nhiều chính sách mới để hỗ trợ người trẻ trong vấn đề trên để giúp họ tự tin và giảm bớt những gánh nặng của người trẻ khi quyết định sinh con”, ông Nguyễn Doãn Tú nhấn mạnh.

Những quyết định, cân nhắc và chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp cho các gia đình trẻ vượt qua khó khăn trong cuộc sống và nuôi dạy con cái một cách tốt nhất. Để hỗ trợ người trẻ, các cơ quan liên quan cần có nhiều chính sách và cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về những vấn đề liên quan. Người trẻ với những quyết định thông minh và đúng đắn sẽ có cuộc sống hạnh phúc, thịnh vượng và đầy ý nghĩa.