Suýt mất đất hương hỏa vì phòng công chứng tắc trách

Theo nội dung vụ án, bà Nguyễn Thị Ngọc Liệu, Nguyễn Thị Thu An, Nguyễn Thị Hạnh và bà Nguyễn Thị Ngọc Điệu được cha mẹ tặng cho quyền sử dụng đất tại thửa số 229, tờ bản đồ số 13, xã Quy Đức, huyện Bình Chánh, TP HCM. Sau khi được tặng cho, 4 người được cấp mỗi người một giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất riêng.

Sau khi được tặng cho, 4 chị em bà Điệu được cấp mỗi người một giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất riêng

Năm 2015, bà Điệu gửi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên cho một người khác để nhờ tìm người chuyển nhượng. Tuy nhiên, sau đó người này cho biết làm thất lạc giấy chứng nhận. Sau đó, bà Điệu đã báo sự việc cho chính quyền xã Quy Đức. Lúc này, chị em bà Điệu mới biết mảnh đất hương hỏa của mình được chuyển nhượng cho một người tên là Hoàng Thị Thùy Trang.

Chị em bà Điệu tìm hiểu được biết, bà Hồ Thị Sáu ký hợp đồng chuyển nhượng thửa đất trên cho bà Trang (với giá 800 triệu đồng) dựa trên hợp đồng ủy quyền của 4 chị em bà Điệu. Cụ thể, hợp đồng ủy quyền số 01359 quyển số 2/TP/CC-SC/HĐGD lập ngày 25/2/2016 và hợp đồng chuyển nhượng số 02706, quyển số 4//TP/CC-SCC/HĐGD lập ngày 1/4/2016 đều được Văn phòng công chứng Quận 6 (nay là Phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ - 197 Mai Xuân Thưởng, Phường 5, Quận 6, TP HCM), địa chỉ số 94, Hậu Giang, Phường 6, Quận 6, TP HCM chứng nhận.

4 chị em bà Điệu cho rằng mình không có giao dịch gì với bà Sáu và bà Trang, đồng thời không ký hợp đồng ủy quyền cũng như hợp đồng chuyển nhượng đất trên nên đã khởi kiện ra TAND Quận 6, yêu cầu tuyên các hợp đồng vô hiệu.

Tại Tòa, theo lời khai của Công chứng viên Huỳnh Ngọc Minh (Văn phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ) thì hồ sơ công chứng này được một người tên Dũng (không rõ lai lịch), là người quen thường đến Văn phòng công chứng liên hệ giao dịch nhiều lần, giới thiệu. Văn phòng công chứng đã có nghi ngờ nhưng vẫn tin tưởng…

Ông Nguyễn Đức Huy, người đại diện hợp pháp của Văn phòng công chứng cho rằng việc chứng nhận hợp đồng ủy quyền số 01359, quyển số 2/TP/CC-SC/HĐGD lập ngày 25/2/2016 và hợp đồng chuyển nhượng số 02706, quyển số 4//TP/CC-SCC/HĐGD lập ngày 1/4/2016 đúng trình tự thủ tục theo quy định, trước khi công chứng đã kiểm tra đầy đủ các tài liệu pháp lý kèm theo và tiến hành tra cứu thửa đất số 229, tờ bản đồ số 13, địa chỉ xã Quy Đức, huyện Bình Chánh không bị ngăn chặn.

Tuy nhiên, theo Kết luận giám định số 396/KLGĐ-TT ngày 22/3/2017 của Phòng Kỹ thuật hình sự Công an TP HCM (do Công an Quận 6 trưng cầu giám định) đối với hợp đồng ủy quyền số 01359 thì chữ ký, chữ viết của các nguyên đơn là bà Điệu, Liệu, An và bà Hạnh có cái không đủ cơ sở kết luận, có cái kết luận không trùng khớp; Về dấu vân tay của cả 4 người đều không trùng khớp với dấu vân tay trong hợp đồng ủy quyền.

Văn phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ tại một địa chỉ khác (Ảnh bạn đọc cung cấp)

Từ những cơ sở trên, Hội đồng xét xử tòa sơ thẩm nhận định chủ thể ký kết hợp đồng ủy quyền số 01359 không có năng lực pháp luật dân sự nên không thể có hành vi dân sự là ủy quyền cho bà Hồ Thị Sáu thực hiện các quyền của người sử dụng đất với thửa đất số 229, tờ bản đồ số 13, xã Quy Đức, huyện Bình Chánh.

Do đó, TAND Quận 6 đã chấp nhận yêu cầu của các nguyên đơn, tuyên bố hợp đồng ủy quyền số 01359 quyển số 2/TP/CC-SC/HĐGD lập ngày 25/2/2016 tại Phòng công chứng Quận 6 (Văn phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ) là vô hiệu. Do hợp đồng ủy quyền đã vô hiệu nên hợp đồng chuyển nhượng số 02706, quyển số 4/TP/CC-SCC/HĐGD lập ngày 1/4/2016 cũng vô hiệu.

Tòa cũng tuyên bà Hoàng Thị Thùy Trang trả lại bản chính giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Nguyễn Thị Ngọc Điệu ngay khi bản án có hiệu lực pháp luật.

Hợp đồng ủy quyền số 01359 quyển số 2/TP/CC-SC/HĐGD lập ngày 25/02/2016 tại Phòng công chứng Quận 6 (Văn phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ) bị tuyên vô hiệu

Trước đó, bà Trang có đơn yêu cầu Văn phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ bồi thường số tiền 800 triệu đồng. Tuy nhiên, tại Tòa, ông Hồ Thanh Dũng là đại diện theo ủy quyền của bà Trang đã xin rút lại yêu cầu trên. Hội đồng xét xử đã đình chỉ xét xử với yêu cầu độc lập đòi bồi thường thiệt hại 800 triệu đồng của bà Trang. Ngoài ra, bà Trang không có yêu cầu gì với bà Hồ Thị Sáu nên Tòa không xem xét. Khi có yêu cầu thì bà Trang có thể khởi kiện bằng vụ án khác.

Sau bản án sơ thẩm, các bên đều không có kháng cáo, tuy phiên có nhiều vấn đề được các nguyên đơn và dư luận quan tâm sau vụ việc. Đó là cơ quan chức năng (đặc biệt là Sở Tư pháp TP HCM) cần phải vào cuộc kiểm tra, xem xét quy trình công chứng, đồng thời làm rõ trách nhiệm của Văn phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ và Công chứng viên khi “không phát hiện” những người đi công chứng và giấy tờ công chứng là giả mạo dẫn đến nhiều hậu quả ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của chủ tài sản. Có hay không việc Công chứng viên có quan hệ “không trong sáng” với một số đối tượng không rõ ràng về nhân thân như ông Dũng trong lời khai của Công chứng viên Huỳnh Ngọc Minh? Những người đến Văn phòng công chứng Nguyễn Nguyệt Huệ để thực hiện hợp đồng ủy quyền cho bà Sáu là ai? Có hay không trường hợp “thuê đóng thế vai” trong hoạt động công chứng nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản?...

Thực tế hiện nay, nhằm đáp ứng nhu cầu của cá nhân, tổ chức và góp phần bảo đảm tính pháp lý trong các hợp đồng, giao dịch, tại TP HCM ngày càng có nhiều văn phòng công chứng được thành lập. Thiết nghĩ, nhằm hạn chế sai phạm, Sở Tư pháp TP HCM cần tăng cường thắt chặt quản lý, chấn chỉnh các tổ chức hành nghề vi phạm như trong vụ việc này.