Tập trung xây dựng chính sách đặc thù cho khoa học, chuyển đổi số

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Viết Thành

Đào tạo nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Ngày 26/2, thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị thành phố làm việc với các nhà khoa học để thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 03/NQ-CP ngày 9/1/2025 của Chính phủ nhằm phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và đào tạo nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Thủ đô Hà Nội.

Phát biểu tại buổi làm việc, TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nêu 3 vấn đề trọng tâm mà Hà Nội cần quan tâm. Thứ nhất là cơ chế quỹ phát triển khoa học công nghệ để hỗ trợ cho hoạt động nghiên cứu triển khai của các nhà khoa học. Hiện nay, các nhà khoa học luôn phải chờ 1 đến 2 năm mới nhận được tiền, hằng năm phải quyết toán. Với cơ chế quỹ, các nhà khoa học có thể ký hợp đồng và nhận kinh phí từ quỹ nhanh, gọn. Hà Nội nên mạnh dạn đầu tư cho Quỹ phát triển khoa học công nghệ của thành phố, bảo giải ngân, đáp ứng yêu cầu nghiên cứu.

Thứ hai là vấn đề chấp nhận rủi ro, mạo hiểm, độ trễ trong hoạt động khoa học. Hà Nội có thể là đơn vị đầu tiên trong cả nước thành lập Quỹ Đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, tránh việc các doanh nghiệp của nước ta phải đăng ký kinh doanh tại nước ngoài, lợi nhuận nếu có thuộc về nước ngoài.

Thứ ba là cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức khoa học và công nghệ. Hà Nội có thể thí điểm cơ chế tự chủ toàn diện cho các tổ chức khoa học và công nghệ, sau đó đánh giá xem họ thực hiện cơ chế tự chủ có tốt không.

TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Viết Thành

Theo PGS. TS Huỳnh Quyết Thắng, Giám đốc Đại học Bách Khoa Hà Nội, là một cơ sở giáo dục đại học đóng trên địa bàn Thủ đô, Đại học Bách Khoa Hà Nội có trách nhiệm đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Hà Nội. Giám đốc Đại học Bách Khoa Hà Nội đã nêu 4 đề xuất để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và đào tạo nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Thủ đô Hà Nội. Đó là trách nhiệm của nhà trường trong việc đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao, làm cho sinh viên có thể phục vụ đúng hơn, trúng hơn cho nhu cầu phát triển của thành phố, của khu vực và quốc tế; kết hợp với các doanh nghiệp trong đào tạo; luôn sẵn sàng tập hợp trí tuệ các nhà khoa học để đồng hành, hỗ trợ Thủ đô trong việc giải những bài toán lớn như ô nhiễm, giao thông, trí tuệ nhân tạo.

Để có thể tăng trưởng 2 con số một cách bền vững thì sự sáng tạo, khởi nghiệp rất quan trọng, bắt đầu từ các sinh viên với những sản phẩm sáng tạo. Hà Nội cần tiên phong trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm, đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo, phải tạo môi trường, có quỹ để thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo.

Tổng Giám đốc Tập đoàn FPT Nguyễn Văn Khoa cho rằng, Nghị quyết 57 thực sự là cuộc cách mạng về khoa học công nghệ. Vì vậy, Thủ đô phải thực sự tiên phong. “Tiên phong trong một cuộc cách mạng sẽ rất khó khăn và nhiều rủi ro, nhưng kết quả mang lại rất lớn. Điều này đòi hỏi Hà Nội phải giữ vững tinh thần”, ông Nguyễn Văn Khoa nói.

Thành phố cần chú trọng đến khối doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là đơn vị khoa học công nghệ; giao cho doanh nghiệp các bài toán lớn, bài toán chiến lược dựa trên yêu cầu thực tế của TP. Để làm được việc này, TP cần có các chính sách về gọi vốn và ưu đãi thuế.

Triển khai mô hình "Mạng lưới sáng kiến Thủ đô"

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong điều hành nội dung thảo luận

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XVII Đảng bộ TP đã xác định, đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong 3 khâu đột phá chiến lược nhằm phát triển bền vững Thủ đô giai đoạn 2020-2025, định hướng năm 2030, tầm nhìn năm 2045.

Trên tinh thần đó, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 03/NQ-CP về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, thành phố đã chủ động triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn. Hà Nội thành lập Ban Chỉ đạo TP về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, do đồng chí Bí thư Thành ủy là Trưởng Ban.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong cho biết, thành phố luôn ý thức về tiềm năng và lợi thế mà không địa phương nào có được, đó là đội ngũ các nhà khoa học, viện nghiên cứu, trường đại học trên địa bàn. Đây là nguồn lực vô giá. Đặc biệt, với sự ra đời của Nghị quyết 57-NQ/TW, không chỉ là cơ hội, mà còn là điều kiện cần để Hà Nội hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô trở thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực. "Để triển khai hiệu quả Nghị quyết, trên cơ sở những tiềm năng, lợi thế sẵn có, TP sẽ tiếp tục có sự gắn bó, có cơ chế kết nối với các nhà khoa học. Đồng thời, sắp tới, TP sẽ triển khai mô hình "Mạng lưới sáng kiến Thủ đô", Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Viết Thành

Trân trọng cảm ơn những góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học tại hội nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh khẳng định, TP luôn lắng nghe và mong muốn các chuyên gia, các nhà khoa học tham góp nhiều ý tưởng sáng tạo, tâm huyết, các giải pháp khả thi và đồng hành cùng xây dựng Thủ đô trở thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực. Trên cơ sở những góp ý của các chuyên gia, TP sẽ cân nhắc lựa chọn đưa ra Thường trực Thành ủy làm cơ sở chỉnh sửa lại Chương trình hành động.

Với sự quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của cộng đồng khoa học, công nghệ, doanh nghiệp và Nhân dân, Hà Nội tin tưởng sẽ thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra, đưa Thủ đô phát triển mạnh mẽ, vững chắc trong kỷ nguyên mới, trở thành trung tâm khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực và vươn tầm thế giới.