Thêm cháu ở nước ngoài tham gia kiện tranh chấp đất mộ

Khu đất rộng hoang sơ được cất mồ mả không theo quy hoạch từ trước, sang thế kỷ XXI, gia tộc đặt ra yêu cầu cải tạo, san lấp mặt bằng để đảm bảo mỹ quan đô thị.

Các cuộc họp gia tộc thống nhất và tính toán sử dụng nguồn tiền được Nhà nước bồi thường 801m2 đất đã cất dãy nhà tập thể và bán cho 5 hộ gia đình. Tuy nhiên, các vụ kiện của ông Phạm Thế Hiển kéo dài khiến việc yêu cầu bồi thường chưa thực hiện được. Gia tộc phải vận động con cháu đóng góp.

Việc cải tạo khu đất được Hội đồng gia tộc làm văn bản gửi đến chính quyền địa phương đầy đủ, rõ ràng. Chẳng hạn, ngày 15/3/2017, Hội đồng gia tộc có văn bản gửi đến UBND phường 9, thành phố Cà Mau. Văn bản nêu rõ: “Hiện nay, khu đất có những chỗ trũng, ao tù và cỏ rác khiến các phần mộ bị xuống cấp, mất mỹ quan khu đất và cảnh quan đô thị chung nên thân tộc họ Phạm thống nhất cho cải tạo, san lấp mặt bằng và trùng tu lại mồ mả… Kính trình UBND phường 9, thành phố Cà Mau được biết, tạo điều kiện giúp đỡ để chúng tôi thực hiện được tốt”.

Chính quyền ủng hộ nhưng khi triển khai, gia tộc có nhiều hộ còn nghèo khó, không thể đóng góp kinh phí, nên chỉ dựa vào một số gia đình. Trong đó, nổi lên người chắt Trần Hải Âu có khả năng thực hiện việc tôn tạo khu đất. Cuộc họp gia tộc đã thống nhất đề cử ông Trần Hải Âu đứng ra lo việc san lấp mặt bằng và trùng tu gia mộ.

Đồng thời, ông Âu có khả năng kinh doanh vật liệu cũ nên cho phép dựng tạm căn nhà kho trên phần đất còn trống để có chỗ cho gia tộc cúng giỗ họp mặt và có thể chứa vật liệu, lấy tiền lời kinh doanh phục vụ việc gia tộc.

Phần đất trống sát đường Nguyễn Trãi được san lấp, dựng tạm nhà kho bên trên gắn bảng đề rõ “Khu xây dựng nhà từ đường họ Phạm”

Từ đó, phần đất gần đường đã được san lấp xây dựng căn nhà kho rộng rãi, không chỉ đủ chỗ cho việc cúng giỗ mà còn có thêm phòng nghỉ cho cháu chắt ở xa về. Phía sau, các phần mộ được chỉnh trang, làm hàng rào cách ly với không gian xung quanh.

Một phần ruộng sâu chưa san lấp được cải tạo thành ao nước. Con đường xuyên qua khu đất mà những hộ dân phía sau vẫn đi lại cũng được ông Âu nâng cấp thành lối đi công cộng.

Đại diện UBND phương 9 đánh giá cao những việc làm của gia tộc các năm qua. Ông Âu cho biết, khi địa phương nâng cấp đường Nguyễn Trãi, gia tộc đã tự nguyện lát vỉa hè đoạn ngang qua khu đất, tốn kém hơn 100 triệu đồng. Dịp lễ thanh minh truyền thống, gia tộc tổ chức sinh hoạt vui vẻ, giúp đỡ người khó khăn và trao học bổng cho học sinh nghèo.

Dù làm việc hiếu nghĩa nhưng ông Âu lại bị ông Hiển và một người đang sinh sống ở Mỹ khởi kiện ra TAND tỉnh Cà Mau.

Thẩm phán Đặng Minh Trung, TAND tỉnh Cà Mau cho biết, đứng đơn khởi kiện là ông Phạm Thế Hiển, sinh năm 1964, ở Phường 1, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau và ông Phạm Sonny Hồng, sinh năm 1956, ở số 314 Fiychburg Square Folsom, California 95630 USA (Mỹ).

Bị đơn là ông Trần Hải Âu, sinh năm 1977, ở Phường 7, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.

Vụ án dân sự đã được TAND tỉnh Cà Mau thụ lý ngày 25/7/2023 về việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất và yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng về tài sản”.

Những vấn đề cụ thể, nguyên đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết: Buộc ông Trần Hải Âu tháo dỡ nhà kho, bồi thường thiệt hại trị giá căn nhà: 25 triệu đồng và hệ thống điện, nước: 10 triệu đồng; tháo dỡ hàng rào bao bọc khu mộ.

Cuối tháng 2/2024, vụ án vẫn chưa được giải quyết vì gia tộc họ Phạm đang phản đối.

Ngày 22/1/2024, Hội đồng gia tộc đã làm văn bản gửi TAND tỉnh Cà Mau khẳng định: "Khu đất và tài sản trên đất là của gia tộc chứ không phải của cá nhân nào.

Hội đồng gia tộc đã họp (có biên bản) phân công ông Trần Hải Âu trực tiếp quản lý, gìn giữ khu mồ mả. Phạm Phủ Nghĩa Từ được đầu tư nâng cấp, san lấp mặt bằng và làm mái che trên phần đất này, đảm bảo vệ sinh môi trường, làm đẹp mỹ quan đô thị và có chỗ cho thân tộc về tham dự ngày lễ, họp mặt”.

Ông Trần Văn Âu cho hay, khi gia tộc cần thì sẵn sàng dời vật liệu vì việc chung

Văn bản của gia tộc họ Phạm cũng cho hay, đã nhận được công văn của TAND tỉnh Cà Mau về việc đo đạc khu đất và định giá tài sản gắn liền với đất vào ngày 7/12/2023 và 2/1/2024 nhưng gia tộc phản đối, không cho đo.

Đến nay, gia tộc vẫn kiên quyết không cho đo bởi lẽ: “Khu đất có mồ mả thân tộc yên nghỉ nhưng suốt thời gian qua ông Phạm Thế Hiển và một số người khác đến đập phá hàng rào, gây mất trật tự. Nay họ lại tiếp tục khởi kiện làm ảnh hưởng đến gia tộc và dư luận xã hội không tốt...

Đồng thời, việc ông Phạm Thế Hiển và Hồng kiện ông Trần Hải Âu, Hội đồng gia tộc không tham gia, không tham dự các phiên tòa và cũng không có ý kiến gì từ khi Tòa án thụ lý cho đến khi Tòa án giải quyết xong vụ án”.

Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Nga, phó trưởng gia tộc cho rằng, ông Hiển và ông Hồng kiện căn nhà kho nào đó của ông Âu thì mời Tòa án đi đo đạc căn nhà kho đó. Đây là căn nhà tạm của gia tộc dựng trên đất gia tộc, không phải của ông Âu.

Còn bà Phạm Thị Hường, cháu nội, thành viên trong Hội đồng gia tộc bày tỏ: “Khi được cử người quản lý, tôn tạo, khu mộ mới khang trang như hiện nay. Nếu con cháu còn kiện cáo tranh chấp thì sau này gia tộc còn không có chỗ an táng. Như chồng và 2 đứa con của tôi khi qua đời, đưa vào đây an táng đã được gia tộc tạo điều kiện nhưng lại bị ông Hiển ngăn cản.

Sau đó, gia đình phải nhờ chính quyền giúp đỡ. Gần nhất là việc chôn cất đứa con vào năm 2020, gia đình phải nhờ Công an Phường 9 dẫn đường mới thoát được sự ngăn cản của ông Hiển”.

Một thành viên khác của Hội đồng gia tộc là bà Tô Thị Đậm, cháu ngoại, nói thêm: “Phần đất trống của gia tộc cho phép cháu chắt có điều kiện tận dụng kinh doanh để có thêm kinh phí quản lý, giữ gìn khu mộ. Chúng tôi hy vọng dần dần sẽ xây dựng được từ đường họ Phạm để trở thành một địa chỉ văn hóa cho cháu chắt tìm về”.