Tag

Thuốc lá mới tràn lan, cần giải pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Muôn mặt cuộc sống 20/10/2023 21:38
aa
TTTĐ - Dù không được phép thương mại hóa song thuốc lá mới vẫn đang tràn ngập thị trường, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe người sử dụng, đặc biệt là giới trẻ. Do vậy, việc sớm hoàn thiện hệ thống pháp luật về quản lý thuốc lá mới là yêu cầu cấp thiết hiện nay.
Cần có các quy định chặt chẽ hơn trong quản lý các loại thuốc lá mới
Các đại biểu tham gia toạ đàm
Các đại biểu tham gia toạ đàm

Đây là nhận định chung của các đại biểu tham gia tọa đàm "Thực trạng thuốc lá mới và giải pháp bảo vệ sức khỏe cộng đồng", do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức sáng 19/10.

Thuốc lá mới là hiểm hoạ với giới trẻ

Trưởng phòng Công nghiệp tiêu dùng thực phẩm, Cục Công nghiệp, Bộ Công thương Cao Trọng Quý cho biết, việc kiểm soát chất lượng thuốc lá là nhiệm vụ hết sức quan trọng. Với sản phẩm thuốc lá mới, dù chưa được cho phép thương mại hóa cũng như chưa thống nhất về cách thức quản lý song vẫn được bày bán trên thị trường chợ "đen" và hầu hết được nhập lậu. Lực lượng chức năng đã tăng cường phòng chống buôn lậu song tình hình vẫn diễn biến phức tạp.

Việc sử dụng thuốc lá mới nhập lậu không chỉ khiến Nhà nước không thu được thuế, mà còn khiến người dân sử dụng sản phẩm không được quản lý về chất lượng dẫn đến ảnh hưởng sức khỏe. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng đều có chứa nicotine, nhưng khác nhau ở thành phần. Thuốc lá làm nóng có nguyên liệu thuốc lá trong điếu thuốc lá ngắn đặc chế. Thuốc lá điện tử thì có thành phần là dung dịch tinh dầu với khoảng 15.500 loại hương liệu được sử dụng, trong đó, rất nhiều loại hương liệu độc hại, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ, có thể gây cháy nổ, và có thể pha trộn các chất khác vào dung dịch như ma túy, cần sa.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Tạ Văn Hạ, thuốc lá mới là sản phẩm công nghệ mới nhằm đáp ứng nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0. Đây là xu thế khó tránh khỏi; Song, điều đáng lưu tâm là sản phẩm này đang bị tội phạm buôn lậu lợi dụng để hướng đến giới trẻ, đặc biệt là thanh thiếu niên.

Trưởng phòng Công nghiệp tiêu dùng thực phẩm, Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương Cao Trọng Quý chia sẻ tại tọa đàm.
Trưởng phòng Công nghiệp tiêu dùng thực phẩm, Cục Công nghiệp, Bộ Công thương Cao Trọng Quý chia sẻ tại tọa đàm

Kết quả một điều tra lứa tuổi 13 - 15 cho thấy, có tới 60% các em trả lời đã được người khác cho, tặng thuốc lá điện tử, 20% đi mua và 2% là mua chính các bạn của mình. “Đây là thực trạng rất đáng báo động”, ông Hạ nhấn mạnh.

Điều đáng nói, ông Vũ Công Thảo, Chuyên viên Cao cấp Vụ Khoa giáo văn xã, Văn phòng Chính phủ chỉ rõ, hiện nay, khái niệm thuốc lá mới vẫn chưa có sự hiểu đúng nên “đánh đồng” với bóng cười và một số sản phẩm cấm khác... Tuy nhiên, theo ông Thảo, thuốc lá mới chỉ có hai loại, gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Ý kiến này đã nhận được đồng tình của các đại biểu tham dự tọa đàm. Các đại biểu cũng cho rằng, khi thống nhất được cách hiểu về thuốc lá mới sẽ là cơ sở để có cách ứng xử cho phù hợp.

Phải làm rõ nhiệm vụ cơ quan quản lý

Hiện nay, Việt Nam vẫn chưa có quy định cụ thể về thuốc lá mới (thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng). Phó Trưởng ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng phân tích, tại Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã quy định phạm vi điều chỉnh là “về các biện pháp giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá, biện pháp kiểm soát nguồn cung cấp thuốc lá và điều kiện bảo đảm để phòng, chống tác hại của thuốc lá”. Luật cũng giải thích từ ngữ “thuốc lá là sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hoặc một phần nguyên liệu thuốc lá, được chế biến dưới dạng thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác”.

Dù vậy, theo ông Nhưỡng, chúng ta vẫn đang có khoảng trống trong quy định pháp luật nên không có công cụ, phương tiện để quản lý thuốc lá mới, tức thiếu “điều kiện bảo đảm để phòng, chống tác hại của thuốc lá” theo quy định của Luật. Cùng với đó, quản lý thuốc lá mới đang gặp khó khăn trong nhận thức do vẫn chưa thống nhất, thiếu đầy đủ, còn thiên lệch khi mới tập trung vào việc làm thế nào để giảm bớt tác hại của thuốc lá mới mà chưa quan tâm đến tính tổng thể của hệ thống các quy định. Mặt khác, về thực tiễn, hiện rất phức tạp bởi nhu cầu của xã hội đã thay đổi. Nếu chúng ta càng chậm ngày nào thì càng thiệt hại ngày đó.

Chia sẻ với quan điểm của ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự Kinh tế, Bộ Tư pháp Lê Đại Hải làm rõ thêm, việc thuốc lá mới tràn ngập thị trường không hoàn toàn do thiếu quy định. Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá cũng đã nghiêm cấm trẻ em dưới 18 tuổi hút thuốc lá, không phân biệt thuốc là truyền thống hay thuốc lá mới. Như vậy, “vấn đề không phải do luật mà là có khoảng trống trong quy định điều kiện kinh doanh cho thuốc lá mới”, ông Hải nhấn mạnh.

Cũng theo ông Hải, hiện tình hình quản lý thuốc lá mới đang rất cấp thiết, do vậy, đã đến lúc cần phải khẩn trương hoàn thiện hệ thống pháp luật có liên quan. Nếu chờ đưa thuốc lá mới vào trong Luật sẽ phải theo quy trình và cần thời gian, nên có thể xem xét giao cho Chính phủ quy định điều kiện kinh doanh, xuất nhập khẩu đối với sản phẩm này (tức sửa ngay Nghị định số 67/2013/NĐ-CP quy định điều kiện sản xuất và kinh doanh thuốc lá).

Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Đức Kiên chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Trần Hiệp
Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Đức Kiên chia sẻ tại tọa đàm

Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Đức Kiên chia sẻ góc nhìn, thuốc lá mới không chỉ là một mặt hàng mà là lĩnh vực rất rộng, vì liên quan nhiều Bộ, ngành quản lý (Bộ Công thương, Bộ Y tế, Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế)… Thêm vào đó, quan điểm của chúng ta khi tiếp cận vấn đề này thì hiện mới chỉ tiếp cận theo hướng bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, trong khi chưa quan tâm đầy đủ đến vấn đề thị trường. Do đó, phải làm rõ nhiệm vụ cơ quan quản lý. Cùng với biện pháp hành chính, cần có biện pháp tuyên truyền để người dân hiểu về thuốc lá mới cùng tác hại mà nó gây ra, đặc biệt đối với lớp trẻ.

Dẫn lại “cuộc chiến” chống thuốc lá điếu nhập lập từ những năm 1998 - 1999, cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, sau đó Quốc hội ban hành Luật về Phòng, chống tác hại của thuốc lá, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Đức Kiên cho rằng, nếu chỉ có biện pháp hành chính là rất khó. “Khi bàn về quản lý đối với sản phẩm mới mà đó lại là thực trạng khách quan thì nếu cấm, tiêu hủy hết sẽ khó thực hiện. Do đó, phải hài hòa lợi ích Nhà nước, lợi ích cộng đồng dân cư - thế hệ trẻ, lợi ích của doanh nghiệp”, ông Kiên đề xuất.

Đọc thêm

Hiệu quả từ "điểm sáng" dân vận khéo TP Hà Nội Muôn mặt cuộc sống

Hiệu quả từ "điểm sáng" dân vận khéo TP Hà Nội

TTTĐ - Bằng những mô hình cụ thể, thiết thực, phong trào “Dân vận khéo” trên địa bàn TP Hà Nội đã đem lại những kết quả tích cực, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của nhiều địa phương.
Đồng Nai: Tăng cường đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại chỗ Muôn mặt cuộc sống

Đồng Nai: Tăng cường đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại chỗ

TTTĐ - Tỉnh Đồng Nai vừa có quyết định phê duyệt Đề án “Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại chỗ phục vụ Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 2024 - 2026, định hướng đến năm 2030” trên địa bàn.
Khai ấn Lý triều Đại Vương “Trấn Tây Thượng Đẳng” tại đền Voi Phục Muôn mặt cuộc sống

Khai ấn Lý triều Đại Vương “Trấn Tây Thượng Đẳng” tại đền Voi Phục

TTTĐ - Ngày 11/2, tại di tích quốc gia đặc biệt đền Voi Phục, quận Ba Đình tổ chức lễ hội truyền thống “Tế khai sắc, rước khai xuân” Xuân Ất Tỵ 2025, khai ấn Lý triều Đại Vương “Trấn Tây Thượng Đẳng”.
Sắc xanh Trường Sa Muôn mặt cuộc sống

Sắc xanh Trường Sa

TTTĐ - Đến với quần đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hoà, ai cũng ngỡ ngàng trước màu xanh của cây cối, các loại rau, cây cảnh. Cùng với màu xanh của đại dương mênh mông, sắc xanh ấy mang đến một cảm giác thật yên bình, tràn đầy sức sống; tạo nên không gian mát mẻ, dịu dàng, giúp làm dịu đi cái nắng chói chang, mặn mòi giữa trùng dương.
Vi phạm trong công tác giám định, Công ty Vinacontrol bị phạt nặng Muôn mặt cuộc sống

Vi phạm trong công tác giám định, Công ty Vinacontrol bị phạt nặng

TTTĐ - Công ty TNHH Giám định Vinacontrol TP Hồ Chí Minh vừa bị Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ phạt nặng về hành vi vi phạm pháp luật trong công tác giám định chất lượng.
Hiên ngang Trường Sa Muôn mặt cuộc sống

Hiên ngang Trường Sa

TTTĐ - Những ai đến với huyện Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) đều ấn tượng bởi quần đảo tươi đẹp, vững vàng giữa trùng khơi sóng gió. Ở nơi đây có những cán bộ chiến sĩ, người dân không quản ngại hiểm nguy, thiếu thốn, ngày đêm bám đảo, chắc tay súng giữ vững chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Đến với Trường Sa, chúng tôi vô cùng tự hào, xúc động trước cảnh và người nơi đây.
Thuỷ Nguyên, Hải Phòng: Khẩn trương triển khai tìm kiếm người nghi nhảy cầu Bính Muôn mặt cuộc sống

Thuỷ Nguyên, Hải Phòng: Khẩn trương triển khai tìm kiếm người nghi nhảy cầu Bính

TTTĐ - Lực lượng chức năng thành phố Hải Phòng đang khẩn trương triển khai tìm kiếm người nghi nhảy cầu Bính,
Mở bán sớm vé tàu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 Muôn mặt cuộc sống

Mở bán sớm vé tàu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5

TTTĐ - Dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 dự kiến kéo dài 5 ngày, nhu cầu đi lại của người dân sẽ tăng cao. Vì vậy, Tổng Công ty đường sắt Việt Nam đã bắt đầu mở bán vé sớm các đoàn tàu từ nay đến hết ngày 4/5/2025.
Tháo gỡ khó khăn cho các xe kinh doanh vận tải khi đăng kiểm Xã hội

Tháo gỡ khó khăn cho các xe kinh doanh vận tải khi đăng kiểm

TTTĐ - Tại các trung tâm đăng kiểm, hiện nay, không ít chủ xe bị từ chối kiểm định chỉ vì xe kinh doanh vận tải đã đổi biển vàng nhưng trên chứng nhận đăng ký xe chưa đổi thông tin từ biển trắng sang biển vàng.
Chùa Bối Khê (Thanh Oai) đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Muôn mặt cuộc sống

Chùa Bối Khê (Thanh Oai) đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

TTTĐ - Sáng 7/2 (tức ngày 10 tháng Giêng Ất Tỵ 2025), huyện Thanh Oai trang trọng tổ chức Lễ đón nhận Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt đối với chùa Bối Khê.
Xem thêm