Tiêu chuẩn Quốc gia về quản trị nguồn nhân lực - Con đường hội nhập quốc tế

TS. Nguyễn Thế Vinh, Đại biểu HĐND TP Hà Nội - Tân Trưởng ban Kỹ thuật Tiêu chuẩn Quốc gia về “Quản trị Nguồn Nhân lực” vừa cho biết trong cuộc trao đổi với phóng viên báo Tuổi trẻ thủ đô xung quanh vấn đề quản trị nguồn nhân lực của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập.

TS. Nguyễn Thế Vinh, Trưởng ban Kỹ thuật Tiêu chuẩn Quốc gia

PV: Trước hết xin chúc mừng ông vừa được bổ nhiệm vào vị trí là Trưởng ban phụ trách xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về quản trị nguồn nhân lực cũng như là đại diện Việt Nam trong Ủy ban Kỹ thuật ISO/TC260 Quản trị Nguồn nhân lực, Tổ chức ISO… ông đánh giá như thế nào về thực trạng quản trị nguồn nhân lực tại các tổ chức và doanh nghiệp Việt Nam hiện nay?

TS. Nguyễn Thế Vinh: Tôi nhận thấy mặc dù những năm gần đây công tác quản trị nguồn nhân lực tại Việt Nam đã có những tiến bộ đáng kể, nhưng công tác này hiện nay ở khá nhiều doanh nghiệp và tổ chức vẫn rơi vào tình trạng “chạy theo, bị động” hơn là “khởi xướng và chủ động”. Làm nhân sự nhưng thiếu tính chiến lược và sự chuyên nghiệp, thiếu “tiếng nói” trong việc tham mưu hữu ích cho Hội đồng Quản trị, Ban Giám đốc.

Nguyên nhân một phần cũng do không hiểu sâu, thiếu tư duy và gắn kết với yêu cầu kinh doanh, không thực hiện phân tích dữ liệu nhân sự khoa học để đánh giá tác động vào hoạt động sản xuất kinh doanh. Chưa trang bị kiến thức quản trị nhân sự hiện đại và những cách làm mới đột phá mà nặng về hình thức và thủ tục, hoặc thậm chí có nơi đưa tư tưởng “gia đình trị” trong quản trị nhân sự. Làm nhân sự không phải là chỉ là quản lý hay kiểm soát nguồn nhân lực mà phải tạo ra những giá trị gia tăng cho nhà đầu tư, khách hàng bên trong và bên ngoài, cộng đồng, đối tác… Do vậy, cần phải đổi mới căn bản, chuyên nghiệp để phù hợp với yêu cầu mới, đặc biệt trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0.

PV: Thưa ông, việc Việt Nam thành lập Ban Kỹ thuật Tiêu chuẩn Quốc gia về “Quản trị Nguồn Nhân lực” có ý nghĩa thế nào trong quá trình hội nhập?

TS. Nguyễn Thế Vinh: Được sự phê chuẩn của Bộ Khoa học và Công nghệ về việc xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về quản trị nguồn nhân lực, cuối tháng 4/2018 vừa qua, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã ban hành Quyết định thành lập Ban Kỹ thuật Tiêu chuẩn Quốc gia “Quản trị nguồn nhân lực”. Theo đó, các tiêu chuẩn quốc gia sẽ được xây dựng trên nguyên tắc vận dụng, chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quản trị nguồn nhân lực quốc tế của Tổ chức ISO.

Tiêu chuẩn Quốc gia “Quản trị nguồn nhân lực” sẽ giúp các tổ chức, doanh nghiệp vận hành và sử dụng nguồn nhân lực một cách hiệu quả và chuyên nghiệp. Cụ thể là đảm bảo sự phù hợp các tiêu chuẩn thông lệ quản trị nguồn nhân lực, hướng dẫn các tiêu chuẩn thực hành nghề nghiệp, cải thiện các quy trình quản lý nội bộ, nâng cao khả năng thỏa mãn khách hàng và đối tác, thúc đẩy kinh doanh và hiệu quả tổ chức.

Dưới góc độ các công ty đa quốc gia, các doanh nghiệp có thể chia sẻ, sử dụng nhân tài và lao động nhanh chóng, ít rủi ro thiệt hại hơn do cùng dựa trên nền tảng quản trị nguồn nhân lực thống nhất. Còn dưới góc độ nhà quản lý, họ sẽ có công cụ để đo lường giá trị những tài sản vô hình như nhân sự, trí tuệ, chất xám… Việc minh bạch áp dụng các thông lệ, quy định, quy trình sẽ nâng cao được thương hiệu tổ chức, cải thiện tinh thần người lao động, giảm tỷ lệ nghỉ việc, tai nạn, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất sản phẩm và dịch vụ, củng cố lòng tin của nhà đầu tư và khách hàng hơn… Các mục tiêu và lợi ích này sẽ tạo đà cho sự phát triển và thành công bền vững.

Hiện nay, Ủy ban Kỹ thuật Tiêu chuẩn ISO/TC 260 Geneva “Quản trị Nguồn Nhân lực” hiện có 45 quốc gia tham gia là thành viên và bắt đầu triển khai ở các nước, đặc biệt các nước phát triển. Dự kiến trong những năm tới sẽ áp dụng trên phạm vi toàn cầu. Đơn cử, ngay một nước lớn như Trung quốc cũng có quan điểm “Các sáng chế, nhân lực và tiêu chuẩn hóa là công cụ chiến lược cho sự phát triển quốc gia tại Trung Quốc”. Do vậy, Việt Nam cần sớm áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong quá trình hội nhập là điều cần thiết.

Tôi rất mong muốn Việt Nam xây dựng được cộng đồng doanh nghiệp và người làm nghề nhân sự chuyên nghiệp, áp dụng các tiêu chuẩn quản trị nguồn nhân lực tiên tiến trên thế giới, thúc đẩy sự cạnh tranh hiệu quả, mang lại lợi ích cho các tổ chức, doanh nghiệp và quốc gia.

PV: Vậy, ông đã có kế hoạch hành động trong năm đầu và những năm tiếp theo trong việc xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia về quản trị nguồn nhân lực?

TS. Nguyễn Thế Vinh: Được Bộ Khoa học và Công nghệ phê chuẩn đề xuất, Ban Kỹ thuật Tiêu chuẩn Quốc gia “Quản trị Nguồn Nhân lực” bước đầu sẽ triển khai xây dựng 6 tiêu chuẩn quốc gia và tiến hành lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan ban ngành, giới chuyên môn, cộng đồng doanh nghiệp…. trước khi ban hành. Sáu tiêu chuẩn Quản trị nguồn nhân lực bao gồm:

Từ vựng; hướng dẫn tuyển dụng; hướng dẫn về quản lý nhân lực; hoạch định nguồn nhân lực; cung cấp dịch vụ đánh giá – Phần 1: Yêu cầu đối với khách hàng; phần 2: Yêu cầu đối với nhà cung cấp dịch vụ.

Trong những năm tiếp theo, Ban Kỹ thuật Tiêu chuẩn Quốc gia, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam và Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng sẽ tiếp tục đề xuất các tiêu chuẩn khác thuộc ISO/TC 260, ví dụ như Tiêu chuẩn đo lường nhân sự, quản lý tri thức, báo cáo hệ thống nhân sự, tiêu chuẩn đa dạng và hòa hợp, gắn kết nhân sự…

Xin cảm ơn ông!