Việt Nam nới lỏng quy định đối với quỹ đầu tư mạo hiểm, đưa đất nước thành quốc gia khởi nghiệp

(TTTĐ) Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã soạn thảo một bộ các quy định mới với mục đích giúp cho các quỹ đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước hoạt động tại Việt Nam một cách dễ dàng hơn, từ đó giúp doanh nghiệp khởi nghiệp đón đầu làn sóng đầu tư mạo hiểm, biến Việt Nam trở thành một quốc gia khởi nghiệp mới.

Dự thảo mới của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã góp phần thành lập khung pháp lý và khơi thông dòng vốn vào các start-up Việt. Ảnh minh họa

Theo đó, Thông tư này sẽ hướng dẫn về việc thành lập, tổ chức quản lý và hoạt động của Quỹ Đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam (start-up). Các thủ tục thành lập quỹ cũng được tối thiểu hoá, chỉ mất 3 ngày để thành lập một quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam.

Quỹ đầu tư mạo hiểm là quỹ hình thành từ vốn góp của các thành viên nhằm thực hiện đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo. Quỹ này không phải tuân thủ các quy định pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư của quỹ đầu tư chứng khoán.

Ngoài ra, để khơi thông nguồn vốn vào start-up Việt thì quỹ được huy động vốn từ nhiều nguồn gồm vốn của nhà đầu tư trong nước và ngoài nước, vốn uỷ thác. Quỹ có thể tăng vốn thông qua việc huy động thêm từ thành viên hiện hữu hoặc từ thành viên mới, tuy nhiên không được phép đi vay để thực hiện hoạt động đầu tư.

Sau khi thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm, các thành viên sẽ bầu ra một vị đại diện gọi là giám đốc quỹ. Việc phân chia lợi nhuận sẽ được tính trên lượng vốn góp của từng thành viên.

Động thái này là nỗ lực mới nhất của chính phủ để đạt được mục tiêu biến đất nước thành một quốc gia khởi nghiệp với 5.000 công ty công nghệ cao đến năm 2020.

Tại thời điểm này, các quỹ đầu tư tại Việt Nam được quản lý theo quy định cho quỹ đầu tư chứng khoán, có nghĩa là họ phải có vốn tối thiểu là 50 triệu đồng (2,2 triệu $), hoặc ít nhất 100 nhà đầu tư.

Nhiều nhà đầu tư tư nhân hoặc nhà đầu tư thiên thần muốn lập quỹ liên doanh nhưng không thể đáp ứng dược những yêu cầu "cao và nghiêm ngặt" được đưa ra. Ngân sách của họ thường dao động từ 5,000 đến 50,000 USD, theo một cuộc khảo sát cho biết.

Hầu hết các quỹ hiện đang được quản lý bởi các ngân hàng địa phương và các công ty lớn như Vietcombank và Dầu khí Việt Nam. Họ hiếm khi đầu tư vào các start-up, đặc biệt là ở giai đoạn ban đầu mà chủ yếu nhắm đến các dự án trị giá hàng trăm ngàn đô la.

Cục Phát triển doanh nghiệp cho rằng muốn khởi nghiệp thành công thì vấn đề vốn luôn là điều kiện tiên quyết đối với bất kỳ một start-up nào. Tuy nhiên, với bản chất rủi ro lớn của các start-up thì các kênh huy động vốn truyền thống như vay vốn ngân hàng hầu như là không thể, vì vậy việc gọi vốn đầu tư cho start-up là rất quan trọng.

"Đầu tư mạo hiểm vào start-up chính là cung cấp nguồn lực để nuôi dưỡng thành công các ý tưởng đổi mới sáng tạo. Trên thế giới, thị trường đầu tư mạo hiểm cho start-up đã phát triển từ nhiều năm trước và rất sôi động, tuy nhiên ở nước ta, hoạt động này mới bắt đầu nổi lên gần đây", Cục Phát triển doanh nghiệp cho biết.

Mặc dù các quỹ nước ngoài như CyberAgent Ventures của Nhật Bản và Mỹ 500 Startups đã vào Việt Nam, các hoạt động của họ còn rất hạn chế, khiến cho các doanh nghiệp hởi nghiệp trong nước vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn.

Ít nhất 67 công ty khởi nghiệp về công nghệ của Việt Nam đã nhận được tài trợ vào năm ngoái, tăng mạnh từ con số 28 năm trước đó, theo một báo cáo của Viện sáng lập Topica. Các nguồn vốn chủ yếu được cung cấp bởi các nhà đầu tư nước ngoài, đơn vị này cho biết.

Những câu chuyện về quốc gia khởi nghiệp Israel đã hun đúc tinh thần làm kinh tế tư nhân trên khắp thế giới. Facebook, Apple, hay Uber là những start-up đã và đang thay đổi cả thế giới.

Mới đây, tại hội thảo Nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và đổi mới, phát triển, TS. Nguyễn Quốc Toản - Phó chánh văn phòng Ban Kinh tế Trung ương cho rằng "đã đến lúc cho một cuộc bùng nổ sáng tạo mới trong kinh doanh. Chúng ta cần cố gắng nhiều hơn và cần có nhiều công ty khởi nghiệp hơn nữa".

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng cho rằng Việt Nam muốn trở thành quốc gia khởi nghiệp thì tinh thần khởi nghiệp phải là từ khóa ở mọi diễn đàn, nhen dần lên để cộng đồng nhỏ lan ra toàn xã hội. "Khởi nghiệp không cần đao to búa lớn, điều quan trọng nhất là tất cả mọi người phải ứng dụng khoa học công nghệ, phải sáng tạo để đất nước giàu lên. Tôi muốn bước ra cùng các bạn để tạo cộng đồng, vườn ươm để Việt Nam của thế hệ tiếp theo có thể đào sâu hơn nữa", Phó Thủ tướng chia sẻ niềmmong mỏi.

Linh Đan